“Mẹ ơi, cái tã này cứng và khó chịu quá! Con không chịu được, con thích cái gì êm ái và mềm mại như lúc trong bụng của mẹ kia!”
Ngay sau khi trẻ được sinh ra, nữ hộ sinh và bác sĩ sẽ hút nhớt, lau khô, sưởi ấm bằng đèn. Bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra toàn trạng của trẻ, làm rốn, tiêm thuốc chống xuất huyết, sát trùng mắt, cân đo… Sau đó, nếu trẻ hồng hào khỏe mạnh sẽ được bế cho nằm cạnh mẹ và khuyến khích cho bú mẹ sớm. Bú sớm khoảng 30 phút đến một giờ sau sinh để giúp chóng lên sữa và giúp tử cung co bồi tốt. Trẻ sẽ được cùng theo mẹ về phòng, đặt trong nôi nằm cạnh mẹ hoặc ngủ chung giường với mẹ.
Cần chú ý trong giai đoạn này trẻ có thể nằm yên, nhịp thở chưa đều. Chất nhầy nhớt còn lại có thể trào ra miệng, mũi. Do đó cần để trẻ ở tư thế an toàn: đầu hơi thấp, nghiêng về một phía để các chất nôn ói thoát ra ngoài, không đi ngược vào phổi. Phải ủ ấm trẻ cẩn thận, nếu bị nhiễm lạnh, trẻ sẽ dễ bị xuất huyết. Cần thường xuyên quan sát, phát hiện những bất thường của trẻ để xử lý đúng lúc.
Trong thời gian này, cứ 2–3 giờ bạn cần cho trẻ bú một lần. Mỗi lần khoảng 10-20 phút mỗi vú. Trẻ sẽ có những biểu hiện cho bạn biết khi đói. Việc cho trẻ bú sẽ đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng, đồng thời giúp bạn ổn định nguồn sữa.
Trẻ sơ sinh ngủ nhiều. Tuy nhiên, có thể trẻ không ngủ theo thời gian như bạn muốn. Ban đêm, bạn phải thức dậy và chuyện mất ngủ là điều bình thường. Trẻ sẽ có giấc ngủ dài hơn vào ban đêm và chịu đi ngủ sớm hơn trong vòng sau 5 tuần.
Lúc này, trẻ cần thay quần áo sạch cũng như tã sạch thường xuyên. Bạn cần nhiều quần áo và tã lót cho trẻ. Nên dùng các loại vải sợi thiên nhiên, kiểu may dễ mặc, dễ cởi.
Hầu hết trẻ sơ sinh đều thích tắm. Nhưng những ngày đầu chắc hẳn cả mẹ lẫn con đều có cảm giác lẫn lộn, vừa thích vừa không thích. Trẻ sơ sinh nhiều khi không thích cảm giác bị lột trần. Bản thân bạn có thể có cảm giác lo ngại khi bế thân thân hình bé nhỏ trơn tuột của trẻ. Trong những tuần đầu, bạn có thể chỉ vệ sinh (lau bằng nước ấm) từng phần trên rồi phần dưới để giữ cho trẻ được sạch sẽ. Nên tắm trẻ mỗi tuần một lần và có thể gội đầu 2 tuần một lần. Khi tắm, phải đảm bảo phòng ấm áp, nước vừa ấm (kiểm tra bằng khuỷu tay) và bề cao nước khoảng 10cm. Trẻ sơ sinh ngâm nước khoảng 2-3 phút là quá đủ. Hãy bế trẻ ra, quấn bằng khăn lông và thấm khô. Bạn có thể thoa một ít phấn trên da sau đó mặc áo quần và tã sạch cho trẻ.
Nên nhờ nữ hộ sinh chăm sóc rốn cho trẻ hàng ngày (sát trùng rốn và thay băng sạch). Dùng khăn hoặc gạc ướt để vệ sinh nướu, lưỡi, miệng cho trẻ.
Hãy cắt ngắn móng tay, móng chân để trẻ không thể tự cào trầy mặt mình. Lúc này, móng của trẻ còn mềm, tốt nhất bạn dùng loại kéo dành để cắt móng cho trẻ. Bạn phải chú ý luôn cắt theo đường cong của móng, nếu không móng hai bên rìa sẽ mọc lên đâm vào da. Sau khi cắt, bạn nhớ kiểm tra lại những chỗ sắc nhọn. Nếu trẻ hay cựa quậy, bạn nên chờ đến khi trẻ ngủ say hãy cắt.
| Để đảm bảo phòng bệnh cho trẻ, cần tiêm ngừa lao BCG và uống thuốc phòng sốt bại liệt sau sinh (trong 3 ngày đầu). Tất cả trẻ đều được chủng ngừa phòng bệnh. Trừ một số ít trường hợp quá non tháng, nhẹ cân hoặc có bệnh lý đang điều trị kháng sinh sẽ được chủng ngừa sau, trong vòng tháng đầu khi trẻ đến tái khám tại phòng khám trẻ em. Nếu có điều kiện, nên chủng ngừa viêm gan siêu vi B cho trẻ. |
