Trẻ viêm tiết niệu có thể biểu hiện sốt nhẹ, hoặc sốt kéo dài, đôi khi sốt cao. Có khoảng 10-15% số trẻ không sốt mà thân nhiệt lại giảm; trẻ biếng ăn, bỏ chơi, nôn hoặc tiêu chảy…
Nguyên nhân
Ở bé gái do cấu tạo sinh lý là niệu đạo ngắn, lỗ tiểu lại gần với hậu môn cho nên rất dễ bị lây nhiễm bởi các vi sinh vật từ phân lây sang. Ở bé trai có một số do dị dạng ở đường tiểu, nhất là hiện tượng hẹp bao quy đầu làm cho nước tiểu thường xuyên bị ứ lại, gây viêm đường tiết niệu ngược dòng. Một số trẻ không mặc quần hoặc mặc quần thủng đít, hoặc lăn lê trên mặt đất cũng rất dễ bị viêm đường tiết niệu. Sử dụng bỉm không đúng quy cách, nhất là mỗi khi cả phân và nước tiểu lẫn lộn với nhau cũng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Nếu rửa hoặc lau hậu môn cho trẻ mà rửa từ sau ra trước thì vô tình sẽ đưa vi khuẩn vào lỗ tiểu, nhất là các trẻ em gái.
Căn nguyên gây viêm đường tiết niệu ở trẻ chủ yếu do vi khuẩn E.coli. Vi khuẩn này có nhiều trong phân của người, động vật, phân bố khắp nơi và rất dễ lây nhiễm cho con người nếu vệ sinh môi trường và vệ sinh cá nhân chưa tốt.
Phòng tránh
Mỗi khi thấy con mình sốt (dù là sốt nhẹ) các bậc phụ huynh cũng không nên chủ quan và xem thường. Khi trẻ sốt kéo dài không rõ nguyên nhân; ăn, ngủ, chơi kém thì cần cho trẻ đi khám bệnh, bởi có thể do viêm đường tiết niệu. Không nên đóng bỉm một thời gian dài mới thay và luôn kiểm tra bỉm của trẻ, đề phòng trẻ vừa tiểu vừa đi ngoài làm lây lan vi khuẩn gây bệnh sang đường tiết niệu.
Hằng ngày, nếu thấy trẻ hay sờ tay vào chỗ kín hoặc bé trai đi tiểu bị phồng ở bao quy đầu thì phải cho trẻ đi khám xem có bị hẹp bao quy đầu hay không; bởi vì hẹp bao quy đầu rất dễ bị viêm đường tiết niệu. Cần tập thói quen cho trẻ đi tiểu tự chủ và không để trẻ đái dầm bằng cách trước khi trẻ đi ngủ cần cho đi tiểu. Mỗi lần vệ sinh cho trẻ sau khi đi ngoài hay đi tiểu cần lau giấy vệ sinh hoặc rửa nước từ trước ra sau để tránh đưa vi khuẩn vào lỗ tiểu, nhất là các bé gái.
Cần cho trẻ uống đủ nước hằng ngày, ăn thêm rau, hoa quả để tăng lượng nước giúp cho hệ thống bài tiết nước tiểu của trẻ tốt hơn. Khi nghi ngờ trẻ bị viêm đường tiết niệu, cần cho trẻ đi khám để trẻ được điều trị nhằm tránh biến chứng như nhiễm trùng huyết hoặc viêm thận dẫn đến suy thận.
BS Bùi Khắc Hậu
