Biện pháp tránh thai khi đã làm mẹ

Bạn đã có một thiên thần nhỏ, nhưng lúc này đây bạn bận bịu với việc chăm sóc con cái, nhà cửa và cả sự nghiệp nữa, bạn chưa muốn tăng dân số thêm cho tổ ấm của mình. Bài viết này cung cấp thông tin cho các bà mẹ về tránh thai và kế hoạch hóa gia đình hiệu quả.

Tôi dùng thuốc tránh thai hàng ngày, nhưng giờ tôi đang cho con bú. Như vậy nghĩa là tôi không thể tiếp tục dùng biện pháp này?

Bạn cần tránh sử dụng các biện pháp tránh thai chứa estrogen, vì chất này có thể làm giảm lượng sữa mẹ của bạn. Các bà mẹ đang cho con bú cần hiểu rõ và cẩn trọng với các loại thuốc tránh thai phối hợp chứa cả estrogen và progestin, bao gồm cả miếng dán tránh thai (loại cao dán phóng thích hóc-môn vào máu) và vòng âm đạo (loại đặt vào âm đạo và tiết ra hóc-môn).

Thay vào đó, bạn có thể sử dụng “thuốc tránh thai đơn” – chỉ chứa progestin, biện pháp này sẽ không gây ảnh hưởng đến lượng sữa nuôi con của bạn. Nhưng nên nhớ rằng, thuốc tránh thai đơn cần được uống chính xác vào một thời điểm hàng ngày để có được hiệu quả tránh thai tốt nhất.

Bạn cũng có thể sử dụng các biện pháp an toàn khác như vòng tránh thai đặt trong tử cung (vòng chữ T), màng chắn, mũ chụp tử cung, xốp tránh thai và bao cao su.

Tôi không chắc liệu mình muốn có thêm con không, vậy có cách tránh thai nào lâu dài nhưng không vĩnh viễn?

Vòng tránh thai là biện pháp lý tưởng cho bạn. Một số loại vòng tránh thai phóng thích progestin được xem là biện pháp tránh thai được dùng phổ biến trong ngành sản phụ khoa.

Biện pháp này thậm chí còn hiệu quả hơn cả thắt ống dẫn trứng nếu nó được đặt cố định đúng chỗ. Nó có tác dụng thay đổi cấu trúc dịch nhầy cổ tử cung giúp chặn tinh trùng gặp trứng, đồng thời cũng ngăn ngừa sự rụng trứng. Vòng tránh thai được đặt kéo dài đến 5 năm, và khi đã tháo bỏ vòng, bạn vẫn có thể mang thai lại bình thường.

Một số loại vòng tránh trai có thể đặt trong tử cung đến 10 năm và không sử dụng hóc-môn, thay vào đó nó phóng thích chất đồng được cho là tạo ra môi trường độc đối với tinh trùng, đồng thời hạn chế trứng bám vào làm tổ trong tử cung.

Bạn cũng có thể lựa chọn tránh thai bằng que cấy dưới da cánh tay có tác dụng phóng thích progestin và có thể sử dụng kéo dài đến 3 năm. Tuy nhiên biện pháp này có một nhược điểm là thương gây chảy máu bất thường, vì vậy nếu lựa chọn nó bạn nên sẵn sàng đối mặt với vấn đề này.

Tôi nghe nói có một cách triệt sản cho nữ không cần phẫu thuật. Nó hoạt động ra sao? Tác dụng là vĩnh viễn?

Biện pháp bịt vòi trứng Essure, được cấy đặt thông qua thủ thuật không phẫu thuật tại cơ sở y tế. Một cuộn lò xo được cấy vào mỗi vòi dẫn trứng trong tử cung; theo thời gian, các mô sẽ phát triển bọc lấy thiết bị, vĩnh viễn bịt kín vòi trứng và giữ tinh trùng ở bên ngoài. Cho đến khi các mô hình thành hoàn toàn trong khoảng 3 tháng sau khi cấy đặt, bạn cần sử dụng thêm biện pháp tranh thai dự phòng. Biện pháp này tương tự như thắt ống dẫn trứng và nhanh hồi phục hơn; tuy nhiên hiệu quả của biện pháp này vẫn chưa được nghiên cứu vượt quá 10 năm, do vậy nó không được xem là lựa chọn đầu tiên được bác sĩ gợi ý.

Tôi muốn có thai lại sớm khi đã sẵn sàng, tôi có thể dùng biện pháp tránh thai nào?

Lựa chọn duy nhất cho bạn là sử dụng thuốc tiêm tránh thai với hiệu quả tránh thai kéo dài trong 3 tháng với mỗi mũi tiêm; tuy nhiên, sự thụ thai cũng có thể bị trì hoãn đến 1.5 năm (trung bình là khoảng 6 tháng). Với các biện pháp tránh thai bằng hóc-môn khác, bạn có thể mang thai trở lại trong từ 1-3 tháng.

Tôi lại đơn thân và nghĩ đến chuyện hẹn hò. Ngoài việc anh ấy sử dụng bao cao su, còn cách nào khác để bảo vệ bản thân khỏi các bệnh lây qua đường tình dục?

Bao cao su cho nam vẫn là biện pháp tối ưu nhất. Chưa cần đến chất diệt tinh trùng Nonoxynol-9, bản thân bao cao su đã có tác dụng ngăn ngừa mang thai ngoài ý muốn (hiệu quả hơn 83%) và bảo vệ bạn trước hầu như tất cả các bệnh lây qua đường tình dục – STDs (ngày nay thường được gọi là viêm nhiễm qua đường tình dục – STIs). Một lượng nhỏ chất diệt tinh trùng không thực sự làm tăng khả năng tránh thai hay bảo vệ bạn khỏi lây nhiễm, và có thể gây kích ứng. Một lựa chọn khác là bao cao su dành cho nữ, với hình dạng tương tự nhưng được thiết kế để đặt vào tử cung của phụ nữ, có vòng linh hoạt để giữ bao cao su nằm đúng vị trí. Bao cao su dành cho nữ đạt 73% hiệu quả tránh thai và có thể ngăn ngừa một số lây nhiễm qua đường tình dục, nhưng hiệu quả bảo vệ kém hơn bao cao su dành cho nam.

Thuốc tránh thai hàng ngày luôn làm tôi thấy buồn nôn, liệu miếng dán và vòng tránh thai có gây ra tác dụng phụ tương tự?

Mặc dù cả ba biện pháp này đều chứa estrogen – thủ phạm chính gây ra sự buồn nôn của bạn, các nghiên cứu cho thấy miếng dán tránh thai phóng thích là liều lượng estrogen cao nhất (miếng dán tránh thai còn có thể khiến tăng nặng tình trạng máu vón cục, tác dụng phụ này được cảnh báo ngay trên nhãn sản phẩm). Vòng tránh thai phóng thích ra lượng estrogen thấp nhất và đây chính là lựa chọn tối ưu dành cho bạn.

Đối với các loại thuốc tránh thai hàng ngày, bạn có thể chọn loại thuốc có liều estrogen thấp hơn (uống trong nhiều ngày hơn và không có viên giả dược). Hơn nữa, cảm giác buồn nôn thường sẽ biến mất sau khoảng 3 tháng uống thuốc vì cơ thể bạn đã quen thuốc hơn. Tuy nhiên, hãy lưu ý rằng thuốc liều thấp có thể sẽ không hiệu quả nếu bạn thừa cân và béo phì.

Ở tuổi 36, có phải tôi quá lớn tuổi để dùng các biện pháp tránh thai bằng hóc-môn?

Không. Các biện pháp này được cho là an toàn cho phụ nữ trên 35 tuổi, miễn là bạn không hút thuốc và có nguy cơ bệnh tim cao. Trên thực tế, ngày càng nhiều cơ sở y tế khuyên dùng các biện pháp tránh thai bằng hóc-môn cho đến khi mãn kinh. Nghiên cứu cho thấy thuốc tránh thai có tác dụng ngừa u nang buồng trứng và các loại ung thư buồng trứng, tử cung và trực tràng. Phụ nữ sử dụng thuốc tránh thai trong 10 năm giảm được đến 80% nguy cơ ung thư buồng trứng và tử cung. Các biện pháp tránh thai dùng hóc-môn khác cũng có tác dụng ngăn ngừa ung thư tương tự.

Sử dụng thuốc tránh thai để giảm số kỳ kinh nguyệt có an toàn không? Hay cần chấm dứt ngay?

Chu kỳ kinh nguyệt đều đặn hàng tháng không mang một lợi ích sức khỏe nào, vì vậy sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày để kiểm soát chu kỳ (do tác dụng ức chế rụng trứng của thuốc tránh thai) có thể được xem là an toàn.

Dù vậy, nhiều phụ nữ muốn duy trì kỳ kinh hàng tháng vì điều đó đảm bảo rằng họ không có thai. Dù vậy, một số phụ nữ khác là thấy việc trải qua ít (hoặc không có) các kỳ kinh nguyệt là một lựa chọn tốt – đặc biệt là với những người phải trải qua những kỳ kinh nguyệt tồi tệ, đau nửa đầu khi đến tháng, hoặc chuột rút đau đớn. Nhưng hãy lưu ý rằng một số loại thuốc ức chế hoặc giảm chu kỳ kinh nguyệt có thể gây ra chảy máu bất thường, một tác dụng phụ phiền nhiễu có thể sẽ không biến mất theo thời gian.

Tôi muốn tránh thai bằng cách “nhận biết khả năng thụ thai”. Tôi nên làm thế nào để chắc chắn?

Bạn phải rất cẩn trọng đến từng chi tiết. Với cách áp dụng tối ưu là phối hợp các hình thức khác nhau của biện pháp tránh thai “theo nhịp sinh học” – bao gồm theo dõi nhiệt độ, kiểm soát dịch nhầy cổ tử cung, và ghi nhận vị trí cổ tử cung – hiệu quả tránh thai có thể lên đến 94%. Tuy nhiên, nếu chỉ áp dụng riêng lẻ từng hình thức, tỉ lệ thành công chỉ còn 75%. Vì vậy, nếu muốn tránh thai theo cách tự nhiên, hãy tham gia một khóa huấn luyện đặc biệt hoặc nghiên cứu thật kỹ biện pháp này. Cơ hội thành công của bạn sẽ cao hơn nếu bạn áp dụng nhiều hơn một biện pháp, cho phép ghi lại nhiều dấu hiệu khác nhau. Và bạn càng quen với chu kỳ của mình thì bạn càng ít có khả năng giao hợp vào thời gian rủi ro nhất của tháng.

Nếu bạn quyết định áp dụng phương pháp tránh thai tự nhiên, hãy sử dụng dự phòng một biện pháp thông thường khác trong những tháng đầu cho đến khi quen thuộc và đủ tự tin. Tương tự, bạn có thể sử dụng các biện pháp tránh thai khác trong 6 tháng đầu sau sinh, hoặc đến khi chu kỳ kinh nguyệt đều trở lại.

Chồng tôi đã thắt ống dẫn tinh sau khi chúng tôi có con đầu lòng, nhưng giờ chúng tôi muốn có thêm con. Biện pháp này có phải là vĩnh viễn?

Vẫn có thể đảo ngược tình thế, nhưng chi phí là rất cao và khả năng thành công chỉ vào khoảng 30-40%. Thay vào đó, bạn có thể xem xét một phương án khác: bác sĩ sẽ trích lấy tinh trùng từ tinh hoàn và sau đó cho thụ tinh trong ống nghiệm.