Chỉ cần vào mạng google, gõ cụm từ “bán tinh trùng” sẽ thấy tinh trùng đang được rao bán như hàng hóa thông thường. Tỷ lệ vô sinh có xu thế tăng, nhất là vô sinh thứ phát, đã tạo ra “thị trường” đặc biệt này. Nó còn mang đến nhiều vấn đề cần giải quyết cho mỗi gia đình, cho ngành y tế và toàn xã hội.
Các nhà khoa học làm việc tại Trung tâm Công nghệ phôi (Học viện Quân y).
Chị Hòa ở Hà Tĩnh đã có một con trai lên 7, muốn sinh thêm con mà 2 năm nay không được. Ra Hà Nội khám, chị rất bất ngờ khi được bác sĩ cho biết mình bị vô sinh thứ phát do tắc ống dẫn trứng.
TS Quản Hoàng Lâm – Giám đốc Trung tâm Công nghệ phôi (Học viện Quân y) cho biết, số người bị vô sinh thứ phát đang tăng. Nguyên nhân ở nữ thường là do viêm nhiễm đường sinh dục, nạo hút thai, sảy thai, có thai ngoài tử cung, bị dị dạng tử cung, u xơ tử cung, viêm vùng chậu. Buồng trứng đa nang do thể trạng béo phì cũng là nguyên nhân dẫn đến vô sinh. Đối với nam giới, bất thường về tinh trùng chiếm tới 90% số ca vô sinh. Những bất thường hay xảy ra là số lượng và chất lượng tinh trùng giảm; rối loạn trong quá trình sinh trưởng của tinh trùng. Rối loạn cương dương, rối loạn về phóng tinh, nhiễm khuẩn đường sinh dục cũng làm giảm khả năng có thai ở vợ. Đặc biệt, xu hướng giảm ham muốn do làm việc căng thẳng cũng là lý do dẫn đến vô sinh.
Mỗi năm, Trung tâm Công nghệ phôi khám và điều trị cho khoảng 10.000 lượt người bị vô sinh. Qua thống kê, có xu hướng đáng lo ngại là tuổi của bệnh nhân ngày càng trẻ, chủ yếu từ 25 đến 35; số ca vô sinh thứ phát tương đương với nguyên phát (chưa có thai lần nào); nguyên nhân do nam và nữ giới ngang nhau (khoảng 40%), 20% còn lại là do cả hai và không rõ nguyên nhân.
TS Quản Hoàng Lâm cho biết, điều trị vô sinh rất khó. Bị áp lực từ gia đình, xã hội, nhiều bệnh nhân có tâm lý nóng vội, trong khi đó, việc điều trị cần nhiều thời gian, tiền bạc, đòi hỏi phải kiên trì. Thêm một khó khăn nữa với người bệnh là hiện nay bảo hiểm y tế chưa chi trả cho điều trị vô sinh.
“Có bệnh thì vái tứ phương”, nhiều người tìm đến ông lang, bà mế. Tiền mất, tật vẫn mang, thậm chí do điều trị không đúng mà nhiều người mất cơ hội có con. Không hiếm người tìm mua tinh trùng, dẫu đây là việc làm vi phạm pháp luật.
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) dự báo, hiếm muộn và vô sinh là căn bệnh nguy hiểm thứ ba trong thế kỷ XXI, sau ung thư và các bệnh tim mạch. WHO khuyến cáo bệnh nhân nên đến cơ sở y tế uy tín để được tư vấn, khám và điều trị. Các cặp vợ chồng nên có đời sống tình dục lành mạnh để tránh mắc bệnh, không nên làm việc quá căng thẳng. Để tránh vô sinh thứ phát, phụ nữ nên sắp xếp thời gian để có thai lần 2 sớm, tốt nhất là trước 35 tuổi.