Hỏi: Tôi năm nay 32 tuổi, mang thai lần đầu được 8 tháng. Thai nhi phát triển tốt, tôi đã tăng 12kg. Một tuần nay tôi bị đau lưng, rất khó vận động cúi xuống hay đứng lên. Xin bác sĩ cho lời khuyên?
Trả lời: Những biến đổi về tư thế liên quan đến quá trình mang thai (cột sống đoạn thắt lưng và đoạn cổ ưỡn ra trước, đoạn ngực và cùng cụt cong ra sau nhiều hơn so với trước khi mang thai) là nguyên nhân quan trọng gây đau lưng. Mặt khác, dưới tác dụng của hormon, thời kỳ mang thai các khớp và dây chằng mềm và giãn ra, nhất là vùng chậu hông, khớp mu, khớp cùng chậu và cùng cụt làm cho khung chậu dễ thay đổi tăng độ rộng giúp quá trình mang thai và cuộc đẻ được dễ dàng.
Gần nửa trường hợp có đau thắt lưng trong khi mang thai nhất là 3 tháng giữa và 3 tháng cuối. Đau thường khu trú ở vùng thắt lưng và khớp cùng chậu, ít hoặc không lan, tăng khi vận động và sờ nắn tại chỗ, giảm khi nghỉ ngơi. Để điều trị có thể dùng thuốc chống đau nhóm acetaminophen (paracetamol) và vật lý trị liệu là lựa chọn hàng đầu. Sau đẻ, nhất là khi thai to, chuyển dạ kéo dài có thể gây đau nhiều vùng cùng chậu, không đi lại được. Nặng hơn nữa là viêm khớp cùng chậu nhiễm khuẩn (sốt cao, đau nhiều, gầy sút) cần phải điều trị bằng kháng sinh. Lưu ý có nhiều loại kháng sinh không được dùng vì ảnh hưởng đến sữa mẹ. Nhóm bêta lactamin và cephalosporin là kháng sinh nên lựa chọn. Trong trường hợp chị chỉ có khó vận động thì nên hạn chế các động tác làm đau lưng, nếu đau quá mức thì cần phải có sự cân nhắc phối hợp chỉ định dùng thuốc của bác sĩ sản khoa và bác sĩ xương khớp. Nên nhớ, phụ nữ mang thai cũng dễ đau xương khớp do loãng xương vì vậy cần có chế độ ăn giàu canxi và tắm nắng phù hợp.
TS. Đào Hùng Hạnh
