Trong năm 2011, ngành Dân số Việt Nam đặt mục tiêu chủ động duy trì mức sinh thấp để quy mô dân số sớm ổn định ở mức hợp lý; nâng cao chất lượng dân số về thể chất, đáp ứng nguồn lực chất lượng cao phục vụ phát triển đất nước.
Việt Nam bước vào giai đoạn dân số “vàng”
Theo kết quả mới nhất (tổng hợp vào tháng 12/2010), dân số Việt Nam ước đạt 86,9 triệu người; tổng tỷ suất sinh (số con trung bình của một phụ nữ trong độ tuổi sinh nở) đã giảm từ 2,33 xuống còn 2,03 con; tỷ lệ tăng dân số giảm từ 1,5% xuống còn 1,1%.
Năm 2010, số trẻ em sinh ra ước khoảng 1,24 triệu cháu, giảm 4% so với cùng kỳ 2009. Có 40/63 tỉnh thành phố có trẻ em sinh ra giảm, còn lại 23 tỉnh có trẻ em mới sinh đã tăng như Sơn La, Tuyên Quang, Lai Châu…
Số trẻ em sinh ra là con thứ 3 trở lên năm 2010 giảm 6% so với cùng kỳ 2009. Dự kiến tỷ suất sinh thô năm 2010 sẽ tiếp tục giảm 0.03% (từ 1,76% xuống còn 1,73%).
Kết quả giảm sinh còn làm thay đổi rõ rệt cơ cấu dân số theo tuổi, Việt Nam bước vào giai đoạn dân số “vàng” tạo lợi thế để phát triển nguồn nhân lực cho đất nước.
Bên cạnh đó, chất lượng dân số cũng tăng cao, tuổi thọ bình quân đạt 72,8 tuổi vào năm 2009, số năm đi học trung bình cũng đã tăng lên 9,6 năm vào năm 2006.
Những kết quả này vượt xa so với các mục tiêu nêu trong Chiến lược dân số. Chỉ số phát triển con người (HDI) của Việt Nam đã tăng từ 0,69 điểm (2000) lên 0,725 điểm (2009).
Ông Dương Quốc Trọng Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số cho biết, với những thành tích ấn tượng đạt được trong 5 năm qua (2005-2010) Việt Nam nhiều khả năng sẽ trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới 2 lần được Liên Hợp Quốc trao giải thưởng về những thành tích đạt được trong lĩnh vực dân số.
Nâng cao chất lượng giống nòi, giảm mất cân bằng giới tính
Năm 2011, ngành Dân số Việt Nam đặt mục tiêu chủ động duy trì mức sinh thấp để quy mô dân số sớm ổn định ở mức hợp lý; khống chế tốc độ tăng nhanh tỷ số giới tính khi sinh; nâng cao chất lượng dân số về thể chất, đáp ứng nguồn lực chất lượng cao phục vụ phát triển đất nước.
Một số chỉ tiêu cho năm 2011: tổng số dân ước 87,8 triệu người; tỷ lệ sinh giảm thêm 0,02%; tuổi thọ trung bình đạt 73,2; tỷ lệ tăng dân số giảm xuống ở mức 1,01%; tỷ số giới tính khi sinh 112 bé trai/ 100 bé gái, tỷ lệ sàng lọc trước sinh và sơ sinh đạt 9,5%.
Ông Trọng cho biết thêm, để nâng cao chất lượng giống nòi, năm 2011, Tổng cục sẽ xây dựng và hoàn thiện các trung tâm khu vực về sàng lọc (trước sinh, sau sinh, sơ sinh) và mở rộng mạng lưới này khắp 63 tỉnh thành phố và thực hiện phân cấp theo tuyến. Nghiên cứu, thử nghiệm việc can thiệp điều trị sớm một số bệnh di truyền có nguy cơ sinh con dị tật bẩm sinh…
Đặc biệt, trước vấn đề chênh lệch giới tính gia tăng ở mức báo động hiện nay cần tăng cường tuyên truyền vận động từng bước làm thay đổi nhận thức về sinh con trai, con gái, đồng thời kiểm tra, giám sát thường xuyên việc thực hiện quy định của pháp luật về nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi dưới mọi hình thức. Xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm, đồng thời rà soát bổ sung và triển khai thực hiện chính sách hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái.
Đây cũng là nội dung chính của Tháng hành động quốc gia về dân số trong tháng 12 này với chủ đề “Dân số – Kế hoạch hóa gia đình vì sức khỏe, hạnh phúc của mỗi gia đình và sự phát triển bền vững của cả đất nước”.
Tổng cục Dân số hy vọng với sự vào cuộc của cả cộng đồng sẽ nâng cao một bước nhận thức và kiến thức về dân số, sức khỏe sinh sản cho cộng đồng.
