Ước mơ lớn nhất của các bậc cha mẹ là sinh ra những đứa con khỏe mạnh, thông minh, và nhân hậu. Ước mơ này tự chúng ta có thể chủ động thực hiện được phần lớn bằng cách chuẩn bị thật tốt cho bà mẹ trước và trong khi mang thai.
Acid folic
Theo các chuyên gia về sản khoa thì chăm sóc sức khỏe tốt cho các bà mẹ bao gồm: khám sức khỏe, khám thai định kỳ, vận động vừa phải, nghỉ ngơi hợp lý, ăn uống đầy đủ và bổ sung đúng lúc 2 vi chất cần thiết cho thai kỳ là acid folic và sắt. Acid folic còn được gọi là vitamin B9, rất cần thiết cho hiện tượng phân chia tế bào trong cơ thể, vì vậy ngoài việc tham gia vào quá trình tạo các tế bào hồng cầu, acid folic còn giữ vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa tình trạng khiếm khuyết ống thần kinh ở thai nhi.
Việc hình thành và đóng ống thần kinh của thai nhi xảy ra rất sớm (trong 4 tuần đầu sau khi thụ thai), nên bổ sung acid folic ngay từ khi có ý định mang thai cho đến hết 3 tháng đầu của thai kỳ là hết sức quan trọng, giúp người phụ nữ có thể bảo vệ được đứa con yêu quí của mình, tránh khỏi các dị tật do khiếm khuyết ống thần kinh như: thai vô sọ, thoát vị não – màng não, hở đốt sống, gai đôi cột sống…
Acid folic có nhiều trong các thực phẩm như: thịt bò, gan, giá sống, rau xanh, củ cải, bông cải, đậu nành… nhưng vì acid folic dễ bị hủy bởi nhiệt độ và ánh sáng mặt trời nên dễ bị mất trong quá trình chế biến và đun nấu, để nhận được đủ lượng acid folic hàng ngày, cần ăn phối hợp nhiều loại thực phẩm và tăng cường ăn rau quả tươi. Đối với các phụ nữ có ý định mang thai, các nghiên cứu trên thế giới cho thấy bổ sung acid folic 0,4mg mỗi ngày có thể giảm được từ 50 – 70% các dị tật do khiếm khuyết ống thần kinh gây ra.
Sắt
Nhu cầu năng lượng và các dưỡng chất ở phụ nữ mang thai luôn cao hơn lúc bình thường, nhằm giúp bà mẹ nuôi thai một cách tốt nhất, một trong các vi chất mà nhu cầu tăng nhiều trong thai kỳ là chất sắt. Do tỷ lệ thiếu máu thiếu sắt ở các thai phụ hiện nay khá cao từ 30-50% và cũng vì những hậu quả không tốt của tình trạng thiếu máu này như: kết quả thai kỳ kém, trẻ sinh ra nhẹ cân, tỷ lệ mắc các bệnh lý nhiễm trùng và tỷ lệ tử vong cao ở cả mẹ lẫn con, nên sắt là vi chất duy nhất mà Tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo nên bổ sung ở dạng thuốc cho tất cả các thai phụ trong suốt thai kỳ.
Sắt có nhiều trong các loại thịt, huyết, gan, tim, lòng đỏ trứng, các loại rau xanh đậm… bữa ăn giàu vitamin C (có nhiều rau, trái cây có vị chua) sẽ giúp ruột hấp thu tốt chất sắt. Đối với người bình thường, chỉ cần chú ý ăn đa dạng là có thể nhận đủ lượng sắt cần thiết cho cơ thể, riêng đối với phụ nữ mang thai, do nhu cầu tăng cao và để bảo đảm sức khỏe cho cả mẹ lẫn con, cần được bổ sung thêm 30 -60mg chất sắt hàng ngày ở dạng thuốc uống ngay khi biết có thai cho đến khi chấm dứt thai kỳ (suốt 8-9 tháng). Hiện tại, trên thị trường có khá nhiều sản phẩm sắt cộng với acid folic, phục vụ cho việc bổ sung cho thai phụ như viên sắt- acid folic của chương trình quốc gia.
Theo BS Nguyễn Thị Ngọc Phương
