Bộ tài liệu hướng dẫn phòng chống, quấy rối, lạm dụng tình dục cho học sinh THPT vừa được xây dựng. Dự kiến, chương trình sẽ được đưa vào nhà trường từ năm học 2011.
Số lượng trẻ em bị xâm hại tình dục có xu hướng tăng nhanh và độ tuổi bị xâm hại ngày càng thấp. Năm 2009, con số này giảm xuống còn 833 em nhưng tới năm 2010 lại tăng lên khoảng 900 em. Giải pháp nào để bảo vệ trẻ em trước “yêu râu xanh”?
Cần những quy định pháp lý cụ thể
Thống kê của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) cho thấy, số lượng trẻ em bị xâm hại tình dục có xu hướng tăng nhanh. Cụ thể, năm 2005, cả nước có 200 em bị xâm hại tình dục nhưng đến năm 2008, con số này đã là 1.427 em. Như vậy, chỉ sau 3 năm, số lượng trẻ bị xâm hại tình dục đã tăng gấp hơn 7 lần. Năm 2009, con số này giảm xuống còn 833 em nhưng tới năm 2010 lại tiếp tục tăng, ước tính là 900 em.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Hải Hữu, Bộ LĐ-TB&XH cảnh báo rằng, đó chỉ là con số trình báo còn thực tế lớn hơn nhiều do các vụ xâm hại bị che giấu vì tâm lý mặc cảm của gia đình nạn nhân hoặc sự dàn xếp thỏa thuận giữa hai bên.
Bà Lê Hồng Loan, Trưởng phòng Bảo vệ trẻ em của UNICEF tại Việt Nam phân tích, một trong những nguyên nhân gây nên tình trạng bạo lực, xâm hại trẻ em ngày càng trầm trọng là do chúng ta còn thiếu những quy định pháp lý cụ thể về vấn đề này. Theo bà Loan, các quy định pháp luật về vấn đề này hiện còn chung chung. Cần cụ thể, chi tiết hóa các khái niệm bạo lực, xâm phạm trẻ em, đặc biệt là với những hành vi ở dưới mức vi phạm chưa được quy định rõ ràng, ví dụ như việc khiêu dâm trước mặt trẻ thì có là xâm hại hay không?
Đưa phòng chống lạm dụng tình dục vào nhà trường
TS. Trịnh Thị Bích Liên, Phụ trách Phòng Phụ nữ, Trung tâm Nghiên cứu và ứng dụng khoa học về Giới – Gia đình – Phụ nữ và Vị thành niên (CSAGA), đại diện nhóm nghiên cứu cho biết: “Tại Việt Nam cũng như nhiều nước trên thế giới, tình trạng quấy rối, xâm hại tình dục trẻ em nói chung và trẻ vị thành niên nói riêng đang ngày một gia tăng. Nhưng điều đáng báo động là các em vẫn còn thiếu hiểu biết về vấn đề này”.
Mặt khác, ở tuổi 16-18, cả em nam và em nữ đều bắt đầu có xúc cảm thân thể tương đối rõ, có ám ảnh về tình dục, nhưng các em lại rất thiếu kiến thức về sức khỏe sinh sản nên khi bị quấy rối, lạm dụng tình dục thì không biết phòng vệ. Trong khi, phần lớn “yêu râu xanh” lại là người hàng xóm của bé gái (chiếm 54,8%), tiếp theo là người không quen biết với gia đình và trẻ (35,5%), sau đó là bạn cùng trang lứa, và có cả người trong gia đình bé gái.
Theo TS. Liên, lý do của tình trạng trên là ngay cả cha mẹ, thầy cô giáo cũng thiếu nhận thức về những nguy cơ này, thậm chí không nghĩ đến chuyện dạy trẻ phòng tránh. Quấy rối, lạm dụng tình dục gây hậu quả khác nhau với từng trẻ, trước hết gây ra sự xáo trộn tâm lý tạm thời như: xấu hổ, sợ hãi, lo lắng, không tin tưởng vào người lớn… và hậu quả lâu dài là trẻ sẽ sống thu mình, hay gây gổ quá mức, lạm dụng rượu hay ma túy, bỏ nhà, thậm chí rơi vào trạng thái trầm cảm và tự sát… Không chỉ thế, đó còn có thể là nguyên nhân dẫn đến những lệch lạc về tình dục ở trẻ khi lớn lên.
Trước thực trạng báo động trên, Trung tâm CSAGA đã xây dựng một bộ tài liệu hướng dẫn về phòng chống, quấy rối, lạm dụng tình dục cho học sinh THPT. Tài liệu gồm 12 bài giảng nhằm cung cấp những kiến thức cơ bản về giới tính, tình dục, quấy rối, lạm dụng tình dục và 5 bài nhằm trang bị những kỹ năng phòng chống quấy rối, lạm dụng tình dục. Theo TS. Liên, dự kiến chương trình sẽ được áp dụng trong nhà trường từ năm học tới 2011./.
