Sinh xong phải kiêng khem gì, có nên gen bụng ngay để sớm lấy lại vóc dáng không…, là băn khoăn của không ít bà mẹ trẻ. Bà Chu Thị Phương, hộ sinh trưởng bệnh viện Việt – Pháp, Hà Nội sẽ giúp bạn giải tỏa những thắc mắc này.
Chăm sóc nhũ hoa
Khi mang thai ở ba tháng cuối, chị em đã có sữa non. Tuy nhiên, trước tuần thứ 37, bạn không nên nặn hay tác động nhiều vào bầu ngực vì có thể gây co bóp dạ con, dễ sinh sớm.
Sau 37 tuần, bạn có thể lấy 2 ngón tay vê kéo đầu nhũ hoa, massage vuốt theo chiều từ trên xuống, từ ngoài vào trong rồi trong ra ngoài để tuyến vú co bóp và giúp cho việc tiết sữa sau này tốt hơn.
Sinh xong khoảng 2-3 ngày, phụ nữ sẽ có sữa trưởng thành. Có nhiều người sẽ thấy vú cương cứng và nhầm là bị tắc tia sữa. Thực ra, hiện tượng này sẽ hết sau vài lần bé bú. Nếu vì thấy sữa mẹ chưa về mà cho bé bú chai ngay, sau này bé không quen bú mẹ, khiến mẹ tức sữa, con không bú và sẽ gây tắc thật.
Ngoài ra, để giảm đau tức, các bà mẹ nên đứng tắm dưới vòi hoa sen, massage nhẹ nhàng và bóp nhẹ ở quầng nâu của nhũ hoa. Nếu đau quá, bạn có thể dùng đèn hồng ngoại chiếu mỗi bên nửa tiếng kết hợp với xoa bóp nhẹ nhàng. Nếu đau núm vú do bé bú, rứt, chị em có thể dùng núm silicon hỗ trợ.
Chăm sóc vùng kín và giúp sớm co hồi dạ con
1. Khi mang bầu ở thời điểm sắp sinh, dạ con to như chiếc thùng 5-10 lít. Khi sinh xong, chị em có thể sờ thấy một khối cứng ở dưới rốn (thường bằng quả bưởi), đó chính là dạ con chưa thể co hồi lại như ban đầu. Thường sau khoảng 21, muộn nhất là 1 tháng, dạ con sẽ co lại như bình thường (nếu mổ phải mất nhiều thời gian hơn).
Nếu dạ con không co chặt lại có thể gây băng huyết, rong máu. Để tránh điều này, phụ nữ nên đi lại nhẹ nhàng và cho con bú.
2. Sau sinh, chị em sẽ thấy có rất nhiều sản dịch. Đây chính là máu ra sau sổ rau. Thường trong giờ đầu sau đẻ, lượng máu ra có thể lên tới 100 ml nên bạn cần phải đóng bỉm to, những ngày sau đó nên dùng băng vệ sinh bình thường và thường xuyên thay, rửa.
Nếu thấy lượng máu ra quá nhiều, quá nhanh (như tè dầm), bạn cần báo ngay cho bác sĩ bởi có thể bị băng huyết.
Nếu sinh xong chị em thấy rất ít hoặc không có sản dịch cũng nên cần lưu ý bởi không thoát được dịch, tử cung khó co lại dễ gây nhiễm trùng hậu sản, có người còn nhiễm trùng huyết, phải mổ thắt dạ con.
Để tránh điều này, các bà mẹ sau khi sinh chỉ nằm bất động trên giường 8-10 giờ (24 giờ với người sinh mổ), sau đó nên đi lại nhẹ nhàng. Tuy nhiên, ban đầu, bạn cần ngồi dậy từ từ, hít thở sâu, nhắm mắt rồi chậm rãi đưa chân xuống đất trước khi đứng thẳng dậy. Nếu thấy chóng mặt, bạn cần nằm xuống để máu lưu thông nên não, tránh hiện tượng choáng ngất, bị ngã.
3. Đặc biệt, bạn nên tránh để bị táo bón bằng cách ăn nhiều rau, trái cây, uống nước. Trong trường hợp bị trĩ, chị em có thể dùng thuốc bôi để đỡ đau.
4. Ngoài ra, phụ nữ ngay khi sinh xong có thể tập khít cơ niệu đạo, cơ âm đạo, tránh bị són tiểu sau này bằng cách: Khi hít vào thì co khít cơ âm đạo, từ từ thở ra đồng thời giãn cơ hoặc tập khi đang đi tiểu bằng cách nhịn lại 1-2 giây rồi thả ra, lặp lại vài lần.
Trong trường hợp bị bí tiểu, sản phụ có thể chườm nóng, tắm nước nóng, day ở vùng xương mu, xoa nắn bụng…
5. Sau 3 tuần hết sản dịch, có người đã có máu trở lại (gọi là kinh non) và cần sử dụng các biện pháp tránh thai ngay. Việc có thai lại sớm rất nguy hiểm với người mổ đẻ, có thể gây nứt sẹo mổ, vỡ dạ con, mất em bé, hại cho mẹ.
6. Sau sinh, các bà mẹ cũng cần chú ý đến vết khâu tầng sinh môn bằng cách rửa sạch, giữ khô, nếu dùng dung dịch vệ sinh nên dùng loại có bọt, có thể dùng máy sấy làm khô.
Nếu sau 4 ngày bạn không thấy giảm đau, nhức nhối có thể bị dị ứng chỉ khâu, nên đến bác sĩ để được cắt chỉ sớm hoặc xử lý nếu bị nhiễm trùng. Thường sau một tuần, vết khâu tầng sinh môn sẽ liền hẳn.
7. Tùy cơ thể từng người, chị em có thể tắm gội sau vài ngày sinh nhưng không nên tắm bồn. Nếu mệt, bạn không nên tắm gội cùng một lúc và chớ đứng cúi lom khom sẽ dễ gây chóng mặt, ngã quỵ.
Về dinh dưỡng
Sau sinh, các bà mẹ thường bị mất máu nhiều nên cần được bồi dưỡng, ăn những thực phẩm giàu dinh dưỡng. Bạn không cần phải kiêng khem bất cứ thứ gì nhưng nên ăn những thức dễ tiêu, tránh các gia vị ảnh hưởng đến sữa, hạn chế đồ lạnh, hải sản lạnh trong 6 tuần đầu sau sinh.
Để có đủ sữa, ngoài việc tích cực cho con bú, các bà mẹ nên uống đủ 3 lít nước mỗi ngày (bên cạnh nước lọc có thể uống nước nhân trần, sữa đậu nành, nước quả, sữa tươi…).
Lấy lại vóc dáng
Để tránh bị sổ bụng sau sinh, chị em có thể dùng gen, tã cotton để bó bụng lại nhưng phải đợi sau 1 tuần, khi đã hết máu đỏ. Nếu bó bụng sớm có thể khiến sản dịch bị ứ, dạ con khó co lại.
Nhiều bà mẹ trẻ còn rất lo lắng khi thấy các vết rạn rõ nét sau ngày sinh. Nhưng dù dùng biện pháp gì, các dấu vết này cũng không thể mất ngay được mà chỉ mờ dần đi.
Để sớm lấy lại vóc dáng như lúc chưa sinh, chị em có thể tiến hành tập thể dục. Tháng đầu tiên, bạn chỉ nên vận động nhẹ nhàng, tập các động tác giơ tay, giơ chân. Và dù có sốt ruột muốn làm đẹp ngay, các bà mẹ cũng nên đợi sau sinh 6 tháng mới tập thể dục thẩm mỹ với các động tác mạnh. Bơi cũng là một phương pháp rèn luyện hình thể mà chị em có thể tiến hành ngay sau khi hết sản dịch.
