Hỏi: Con trai tôi 24 ngày tuổi thì bị viêm phổi, phải vào viện điều trị. Khi bác sĩ cho chụp X-quang, khám và chẩn đoán viêm phổi, tôi không tin nổi vào tai mình. Vì trước đó 2 ngày bé sổ mũi, húng hắng ho nhưng vẫn bú mẹ, không thấy dấu hiệu khó thở.
Trước đó, con trai lớn của tôi cũng bị viêm phổi khi 3 tuổi và tôi có thể nhận thấy dấu hiệu khó thở của trẻ như ho rất nhiều, sốt và nghe lưng thấy “lọc khọc” đờm và “rít” rõ ràng. Xin bác sĩ cho biết, có dấu hiệu nào để nhận biết sớm viêm phổi sơ sinh? Trường hợp con trai tôi diễn biến bệnh có phải là quá nhanh không?
Trả lời: Không giống viêm phổi ở trẻ lớn với những biểu hiện điển hình là sốt cao, ho nhiều, nghe lưng có thể thấy tiếng “rít”, ở trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi, viêm phổi diễn biến rất nhanh và dấu hiệu lại thường không điển hình, dễ bị bỏ qua. Với nhóm trẻ dưới 6 tháng tuổi thì dấu hiệu sốt, ho là những dấu hiệu không quan trọng. Trên thực tế, có nhiều trẻ khi được bố mẹ đưa tới viện khám, dù không bị sốt (chỉ hơi âm ấm đầu), không bị ho nhiều nhưng đã bị biến chứng viêm phổi rất nặng. Những trường hợp này, chỉ mới nghe tim phổi bác sĩ đã có thể chẩn đoán chắc chắn viêm phổi và chụp X- quang sẽ dễ dàng nhìn thấy hình ảnh phổi bị viêm.
Vì thế, với trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi và trẻ sơ sinh, các bậc phụ huynh cần chú ý 3 dấu hiệu cơ bản để xác định tình trạng bệnh của bé, kịp thời đưa tới viện. Đó là theo dõi quá trình bú, khi bé ngủ và cách thở của bé.
Nếu thấy trẻ bỗng ậm ạch khó chịu, bú ít hơn ngày thường, khóc khi đang bú rồi bé lại có giấc ngủ bất thường (ngủ nhiều hơn bình thường hoặc ít hơn bình thường, quấy khóc) thì cha mẹ cần theo dõi chặt chẽ. Lúc này, ngoài quan sát cách thở của bé qua cánh mũi (khi thở, hai cánh mũi phập phồng lên xuống rõ ràng), thì nên vén áo lên để quan sát ngực con. Thấy bé thở nhanh, ngực lõm hơn bình thường thì cha mẹ cần đưa con đi khám sớm vì có thể bệnh đã diến biến nặng. Ở trẻ nhỏ, viêm phổi diễn tiến rất nhanh, nên việc phát hiện, đưa con đi khám sớm là vô cùng quan trọng, phòng biến chứng đáng tiếc có thể xảy ra.
PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, Trưởng khoa Nhi (BV Bạch Mai)
