Chế độ dinh dưỡng cho bà bầu có vai trò quan trọng quyết định đối với sự phát triển của thai nhi. Nhiều nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ chặt chẽ giữa khẩu phần ăn của mẹ và cân nặng của trẻ sơ sinh.
Những trường hợp người mẹ bị thiếu ăn hoặc ăn uống kiêng khem không hợp lý có nhiều nguy cơ sinh ra đứa trẻ có cân nặng thấp dưới 2500g. Ngoài ra, nếu người mẹ tăng cân tốt, sẽ tích lũy được khoảng 4kg mỡ, tương đương 36000 kcal, là nguồn dự trữ để sản xuất sau khi sinh.
Nhu cầu dinh dưỡng gia tăng do việc hình thành thai nhi, bánh nhau, gia tăng các mô cho mẹ và cho việc tăng chuyển hóa cơ bản của mẹ 4,8% do đó người phụ nữ có thai cảm thấy nóng (3-6 tháng đầu: phát triển tử cung, các mô của mẹ, và 7-9 tháng sau: phát triển thai nhi và bánh nhau.)
Thời gian mang thai khối lượng máu tăng 50% dẫn đến tăng nhu cầu chất đạm, sắt, acid folic, vitamin B6… Do vậy cần cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng. Nhu cầu canxi ở bà bầu khó có thể đạt được nếu không uống sữa
Dinh dưỡng cho bà bầu trong 3 tháng đầu
Trong 3 tháng đầu thai kỳ, thường có sự thay đổi về khẩu vị và nôn ói do tăng hormon nên có thể việc ăn uống bị hạn chế. Tuy nhiên, trong 3 tháng đầu, nhu cầu dinh dưỡng không tăng hơn so với trước khi mang thai. Phôi phát triển Bình thường nhờ dưỡng chất lấy từ dự trữ của mẹ. Lượng dưỡng chất cần thiết không lớn vì phôi còn nhỏ và cơ thể mẹ đáp ứng được. Chỉ khi dự trữ của mẹ cạn kiệt, mẹ suy kiệt do ăn rất ít kéo dài mới gây ảnh hưởng đến thai nhi.
Để khắc phục triệu chứng nghén ở bà bầu trong giai đoạn này, có thể áp dụng một số cách như sau:
- Ăn bữa nhỏ, bữa phụ giàu dinh dưỡng mỗi 2 giờ.
- Ăn các loại trái cây, thức ăn lỏng như sữa, phở, cháo, miến…
- Tránh thức ăn nhiều gia vị, dầu mỡ… gây khó chịu.
- Uống nước ngoài bữa ăn, tranh uống ngay trước, trong và ngay sau ăn.
- Có thể bổ xung đa sinh tố, vi lượng mà không nên uống thuốc chống ói.
Dinh dưỡng cho bà bầu trong 6 tháng cuối
Trong 6 tháng cuối, nhu cầu dinh dưỡng tăng 10-30%. Lúc này các triệu trứng nghén giảm hoặc mất đi, thai phụ tăng cảm giác ngon miệng, lượng ăn vào tăng, đáp ứng đủ cho nhu cầu năng lượng và các dưỡng chất. Hơn nữa, cơ thể còn có những đáo ứng thích nghi như thai phụ lúc này ít hoạt động hơn, năng lượng tiêu hao cơ bản giảm, dạ dày và ruột hấp thu dưỡng chất cần thiết hiệu quả hơn cũng góp phần đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng…
Năng lượng: nhu cầu khuyến nghị ở 6 tháng cuối là 2.550 kcal/người, nghĩa là tăng hơn so với người Bình thường là 350 kcal. Chỉ cần uống thêm 2 ly sữa, 2 chén cơm hoặc ăn thếm 2-3 bữa phụ như khoai, bắp, chè, bánh… cũng đủ đáp ứng nhu cầu này.
Chất đạm (protein): do nhu cầu chất đạm tăng lên để tống hợp protein cho cơ thể mẹ như tăng lượng máu, tử cung… đồng thời cung cấp protein cho thai nhi và Nhau thai hình thành và phát triển, nên phụ nữ mang thai cần được cung cấp tối thiểu 70g protein/ngày, cao hơn người Bình thường 15g/ngày. Chỉ cần 70g đậu các loại cũng đủ cung cấp nguồn protein 15g/ngày hoặc hai chén cơm thêm sẽ cung cấp thêm được 9g protein/ngày.
Vitamin, khoáng chất và yếu tố vi lượng:
Calci: khi mang thai, cơ thể mẹ cần lường calci gấp đôi Bình thường (1.000mg calci/ngày) đế đáp ứng quá trình hình thành. Thiếu máu thiếu sắt trên phụ nữ mang thai làm tăng nguy cơ tử vong đối với thai nhi răng và xương thai nhi. Nếu việc cung cấp calci trong thai kỳ không đầy đủ, cơ thể dẫn đến các triệu chứng vọp bẻ, đau mỏi cơ ở phụ nữ mang thai nhất là 3 tháng cuối, và dẫn đến tình trạng loãng xương, hư răng ở mẹ sau sinh.
Đối với thai, lượng calci cung cấp không đủ sẽ ảnh hưởng đế việc tạo xương và các mầm răng ngay trừ trong giai đoạn bào thai, gây nên những khiếm khuyết về xương và răng có thể kéo dài đến tuổi trưởng thành. Trẻ sinh ra dã có dấu hiệu thiếu calci như mềm hộp sọ, thóp trước và thóp sau rộng, tre có các cơn Khóc tím tái do co thắt, thậm chí bị co giật do hạ calci huyết.
Nhu cầu calci của phụ nữ có thai khó có thể đạt được nếu không uống Sữa vì Sữa là nguồn cung cấp calci dồi dào và dễ hấp thu nhất. Một ngày chỉ cần 2 ly Sữa hoặc 100 -200g cá, tép nhỏ ăn cả vỏ cả xương hoặc cá chiên xù, cá lớn kho rục xương, cá hộp, 50g mè… là đủ cung ứng nhu cầu calci cho thai phụ.
Sắt: nhu cầu tăng cao để đáp ứng với sự phát triển bào thai trong tiến trình thai nghén và nguy cơ mất máu lúc chuyển dạ. Thiếu máu thiếu sắt trên phụ nữ mang thai làm tăng nguy cơ tử vong đối với thai nhi như sinh non, sảy thai, thai chết lưu, chậm phát triển bào thai trong tử cung. Thiếu máu thiếu sắt được xem là liên quan đến ¼ trường hợp tử vong mẹ có liên quan đến thai sản, làm gia tăng các tai biến sản khoa nhất là tai biến do xuất huyết sau sinh.
Nhu cầu sắt trong khẩu phần là 30-40 mg/ngày có thể được cung cáp từ những thức ăn giàu chất sắt như thịt, phủ tạng động vật (tim, gan, thận, huyết…), lòng đỏ trứng, cá, thủy sản và đậu đỗ… Ngoài tăng cường thức ăn giàu chất sắt, có thể sử dụng viên sắt bổ sung đều đặn mỗi ngày hoặc các sản phẩm dinh dưỡng đặc biệt có bổ sung thêm sắt và acid folic như Sữa bột.
Acid folic (vitamin B9): cần thiết cho sự phát triển hệ thần kinh trung ương của thai, đặc biệt trong những tuần lễ đầu tiên. Thiếu acid folic ở phụ nữ mang thai có thể gây ra dị tật ống thần kinh ở trẻ em. B9 có nhiều trong gan, men bia, các loại rau xanh lá to, màu xanh đậm: mồng tơi, rau tần ô, đậu phộng, hạt dẻ, đậu, ngũ cốc, thịt, sữa…
Ngoài ra một chế độ ăn hợp lý đa dạng sẽ giúp cơ thê người mẹ có đầy đủ các loại vitamin cần thiết giúp cho sự cân bằng của cơ thể và thai nhi phát triển tốt.
Iod và kẽm: Việc thiếu hụt các chất dinh dưỡng này có thể gây nên một số các tổn thương không phục hồi được. Thiếu hụt kẽm dẫn đến chậm hoặc ngừng tăng trưởng, dị tật bẩm sinh, làm gia tăng các triệu chứng nghén như Nôn ói, chán ăn.
Kẽm có nhiều trong thức ăn động vật màu đỏ và nhuyễn thể, đặt biệt hàu chứa 75mg kẽm/100g.
Thiếu Iod là nguyên nhân gây nên các bệnh đần độn, bướu cổ, chậm phát triển cả về thể chất lẫn tinh thần. Trong tự nhiên iod có nhiều trong các loại hải sản, rong biển…, nhưng không phải ngày nào thai phụ cũng được cung cấp đầy đủ các thức ăn này vì vậy sử dụng muối iod thay muối thường là biện pháp phòng ngừa thiếu iod hiệu quả nhất.
Thưa bác sĩ! Em có thai được 24 tuần, khi đi khám thai thì chỉ số GLU là 500mg/dL, bác sĩ cho em hỏi chỉ số như vậy có phải là cao không?Em có bị tiểu đường thai kỳ không?(Trước khi thử nước tiểu em có ăn 2 bát cơm và 1 quả chuối)
Bạn nên làm nghiệm pháp tăng đường huyết theo chỉ dẫn của BS.
Bạn tham khảo và áp tính các mốc trung bình chuẩn sau : 28 tuần-1100gr, 32 tuần-1800g, 36 tuần-2500gr và 40 tuần (khi đẻ)-3200gr. Bé yêu của bạn dự sinh đạt được chuẩn đấy nếu duy trì được chế độ dinh dưỡng tốt.
em mới đi siêu âm thai được gần 9 tuần , bác sĩ cho toa thuốc hiệu ferrovit viên để uống cho em hỏi uống loại này rồi có cần bổ sung thêm loại gì nữa không chứ em chưa uống viên sắt hay là em nên uống theo chỉ định của bác sĩ khi em khám thai hằng tháng
Bạn nên uống theo đơn BS, tuỳ theo giai đoạn và thể trạng mỗi người để dùng thuốc phù hợp
cho em hoi khi co thai co duoc uong cac loai rau xay nhu rau ma va ca rot song ko ah?
Đều được miễn là đảm bảo VS an toàn.
chao bac si! em muon hoi la khi minh co thai thi minh co duoc ep toc va hap dau ko ah? vi em dang co thai 6 thang va da ep toc luc thai dc 3 thang vay cho em hoi co anh huông ji ko ah?
Nhìn chung nếu bạn không ép tóc thường xuyên thì cũng không phải quá lo lắng
Em có thai 27 tuần tuổi, khi đi Siêu âm, chỉ số lưỡng đỉnh là 76, vòng ngang bụng là 75, chiều dài xương đủi là 47mm, Bs ghi chú chiều dài xương đùi ngắn hơn so với chiều dài lưỡng đỉnh. Vậy cho em hỏi, với kết quả siêu âm như thế em bé có bị gì không? (Hiện tại em bé nặng 1.100gram). Cám ơn Bác sĩ
Cân nặng của bé tương ứng với tuổi thai, CDXĐ có nhỏ hơn khoảng 1cm so với kích thước chung tuy nhiên không quan trọng lắm vì sẽ còn thay đổi rất lớn sau khi sinh và phụ thuộc chế độ dinh dưỡng, tập luyện thể thao sau này rất nhiều. Bạn nên đề nghị BS kê đơn bổ sung can-xi và sắt.
cho em hoi bi huyet ap cao thi co an che dau den dc ko a?
em cam on!
Uống nước đậu đen chứ không phải chè nhé. (chè là phải nấu với đường). Cao huyết áp không uống với đường.
chao bac si! em co thai dc hon 6 thang rui da tang dc 7 kg va em be da dc 650g .em an uong rat it hien em dang uong thuoc sat ,vay em xin hoi bac si em nen uong loai thuoc bo nao de tot cho thai nhi.vi em cam thay minh an rat it va ko du chat cho lam vi em it an thit va ca .
Bạn đã có ý thức được mình ăn ít không đủ chất thì phải cố gắng ăn thôi. Bạn tăng được 7kg và bé được 650gr là tốt đấy chứ. Chỉ cần uống bổ sung viên sắt và can-xi cũng sẽ giúp bé phát triển theo chuẩn.
chao bac si! em nghe nguoi ta noi khi mang thai neu an nhieu trung ga ta thi se rat tot cho thai nhi? co dung ko a? vi khi em doc tren mang thi lai thay noi rang moi nguoi chi nen an 2 qua trung moi tuan ? em mun xin y kien cua bac si a? em cam on!
Bạn có thể ăn mỗi quả trứng gà mỗi ngày là rất tốt nếu như là trứng gà sạch, đảm bảo chất lượng. Thông thường nếu gia đình có người nhà ở quê thì nên nhờ nuôi gà đẻ và cung cấp trứng cho bạn bởi trứng trên thị trường có thể có nhiều trứng Trung Quốc hoặc nuôi công nghiệp.
chao bac si! em nam nay 24 tuoi dang mang thai dc 6 thang .em an rat it va da tang dc 7 kg hien tai em nang 47 kg va cao 1m50 .em be da dc 650g .em va em be tang nhu zay la da dc chua thua bac si? va em mun biet la khi mang thai thi minh nam ngua hay nam nghieng se tot hon?
Cả 2 mẹ con bạn đều đảm bảo số cân nặng cần thiết. Việc nằm nghiêng hay ngửa đều được miễn là bạn thấy thoải mái dễ chịu và ngủ được. Có người nghe mách bảo ở đâu không rõ, cứ bắt mình phải nằm ngửa không thể ngủ được, sụt cân, quầng mắt, mệt mỏi, kêu khổ. Bạn không nên theo tin đồn không khoa học.
chao bac si! em dang co thai dc 6 thang rui nhung moi tang dc 6 kg.em an dc rat it va ko muon an lam.
em tang nhu zay co duoc ko? va hien tai em be duoc 3 lang rui.nhu zay d duoc chua?
Không tốt chút nào bạn nhé, thiếu dinh dưỡng nghiêm trọng. Cả mẹ và con đều thiếu 1/2 mức tăng cân cần thiết. Trung bình thai 24 tuần phải đạt 600-700gr, mẹ tăng ít cũng phải 10kg. Bạn nên xem lại chế độ dinh dưỡng và đề ra chế độ ăn bắt buộc hàng ngày. Bạn cần uống bổ sung viên sắt và can-xi, uống nhiều nước trái cây. Nếu bé SDD từ bào thai sẽ khó nuôi khi sinh ra vì mẹ không có sữa (mẹ lười ăn SDD thì cũng không có sữa), bé cũng lười ăn giống mẹ. Bạn nên cải thiện tình trạng "đói ăn" bằng cách ăn nhấm nháp ít một suốt ngày. Nên chịu khó chế biến, ví dụ không cứ ăn thịt kho, luộc, xào mãi cũng chán thì xé nhỏ trộn nộm chua, hoặc băm làm nem rán..v..v., phải ăn tôm, cua, cá, ngao, hến… để tăng cường can-xi cho bé.
chao bac si! em co thai dc hon 5 thang nhung em an dc rat it va co cam giac ko them an. nhung em da tang dc 6 kg rui .tang 6 kg la da du chua thua bac si?
Tăng cân như vậy cũng tạm được, nhưng mới 5 tháng (3 tháng giữa mẹ con chung sống hoà bình nhất đấy) mà ăn kém thì giai đoạn sau còn kém nữa sẽ ảnh hưởng phát triển của bé. Hiện tại bé nặng bao nhiêu?
Em co thai duoc 13tuan rui, hien dang uong thuoc bo va vitamin cung uong sua 2 lan moi ngay deu dan nhu the. nhung hien tuong non oi va ngui thay mui dau chien… la muon oi moi xay ra cach nay tu tuan thu 8. Em nghe noi hien tuong om nghen se giam di dan khi den thang thu 3 tro di. vay xin hoi BS em nhu vay co khoe va binh thuong khong ah?
Bạn hoàn toàn bình thường đấy chứ. Có người kỵ mùi dầu rán như bạn, có người thì mùi xăng, có người thì mùi cơm…Sau 3 tháng sẽ hết, nếu vẫn nghén mới là bất thường
Thưa bác sĩ : có thể cho em biết về tác dụng của mật ong đối với bà bầu , và hồng sâm cũng như nhân sâm . em mang thai được 24 tuần tuổi vậy em có thể sử dụng được mật ong và nhân sâm cũng như hồng sâm ? cảm ơn bác sĩ !.
Mật ong tốt cho tiêu hoá, nhưng nóng. Sâm thì có nhiều tác dụng nhưng thuộc vị hàn, giãn cơ, có người mất ngủ vì hưng phấn thần kinh. Hiện tại có thể sử dụng được, nhưng không nên kéo dài. Khi chuyển dạ không được dùng sâm vì trong đó có thành phần tác dụng giãn cơ, giảm cơn co chuyển dạ, gây đờ Tử cung sau đẻ dẫn đến băng huyết. Nói chung ăn được thì chẳng nên dùng gì khác.
Chao Myc ! Minh duoc 30tuan roi! Khoang 1tuan nay, minh rat hay bi kho tho, dac biet la luc nam ngu. Co cai gi do ram ran o nguc trai moi khi minh nam nghieng ve ben trai ( truoc kia minh rat hay nam ve ben trai),bay gio chi nam ve ben phai thoi. Minh lai rat hay bi o ( co the la o nong khong?)nhung bi rat lau? Nhung bieu hien tren co binh thuong khong? Co cach nao cai thien duoc ko? Myc giup minh voi! Cam on nhieu!
Bạn đi khám thai, làm điện tim và làm XN xem có thiếu máu không? Thai lớn dần nên đẩy dạ dầy lên cao và nằm ngang, thời kỳ này khó tiêu, nên chia nhỏ bữa ăn, loại thực phẩm dễ tiêu, nhiều xơ. Bạn nên nằm đầu hơi cao 1 chút. Chúc bạn hạnh phúc.