Trước tình hình dịch bệnh của trẻ em liên tục xảy ra ở nhiều tỉnh, thành trong cả nước, sáng 20-3, Viện Pasteur TPHCM đã tổ chức hội thảo với chủ đề “Làm thế nào phòng ngừa hiệu quả nhất các bệnh thủy đậu (hay còn gọi trái rạ), sởi, quai bị, Rubella cho trẻ em”. Hội thảo đã thu hút sự tham gia của nhiều chuyên gia dịch tễ trong và ngoài nước cùng hàng trăm cán bộ y tế từ các bệnh viện của TPHCM, các tỉnh miền Trung và ĐBSCL.
Thủy đậu thành bệnh thường gặp
Thạc sĩ – bác sĩ Nguyễn Thị Minh Phượng, Trưởng Khoa Y tế công cộng của Viện Pasteur TPHCM, cho biết tại khu vực phía Nam, số ca mắc thủy đậu đã tăng rất nhanh, cụ thể từ 1.000 ca trong năm 2003 đã lên đến gần 6.000 ca năm 2008. Số bệnh nhân thủy đậu vào điều trị tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TPHCM từ 32 ca năm 2003 đã tăng lên mức 334 ca năm 2008, đối tượng mắc chủ yếu là người lớn.
Số lượng người mắc bệnh và nhập viện vì bệnh thủy đậu tuy chưa được thống kê cụ thể trong 2 năm 2009 và 2010 nhưng các chuyên gia dịch tễ đều thống nhất với nhận định rằng thủy đậu đã trở thành bệnh thường gặp. Cũng qua theo dõi dịch tễ từ chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia, từ tháng 10 – 2008 đến tháng 1-2010, tỉ lệ mắc sởi đã tăng cao ở 2 nhóm tuổi 1-6 và 18-24.
Thống kê của Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Tiền Giang cho thấy nhóm tuổi mắc quai bị cao nhất là 5-9. Về Rubella, theo Tổ chức UNICEF, trong năm 2009, ước tính có 1.650 ca mắc hội chứng Rubella bẩm sinh, chiếm 10% trong 1.649.694 trẻ được sinh ra; điều rất cần lưu ý là nhóm tuổi mắc Rubella cao nhất ở cả hai miền Nam và Bắc nước ta đều tập trung ở phụ nữ từ 15-45 tuổi, là nhóm trong độ tuổi sinh sản.
Các chuyên gia dịch tễ đã khuyến cáo việc phòng ngừa các bệnh nói trên cho cộng đồng là thực sự rất cần thiết, nhất là trẻ em và phụ nữ trong độ tuổi sinh sản từ 15- 45. Trong đó, tiêm vắc-xin là biện pháp chủ động nhất giúp phòng tránh hữu hiệu các bệnh này. Người dân có thể tiêm ngừa vắc-xin phòng 3 bệnh sởi – quai bị – Rubella cho trẻ tại các bệnh viện sản, nhi hoặc các trung tâm y tế dự phòng tỉnh, quận – huyện trong cả nước.
Lưu ý phác đồ dùng hai liều vắc-xin
Tiến sĩ – bác sĩ Mary Ann C. Bunyi, Trung tâm Y khoa De Los Santos và Bệnh viện MCU- Philippines, cho biết theo khuyến cáo của Hiệp hội Tư vấn thực hành tiêm chủng nhi khoa Mỹ, trẻ em cần được tiêm một liều vắc-xin chứa 3 thành phần sởi-quai bị-Rubella vào lúc 12-15 tháng tuổi và liều thứ hai lúc 4-6 tuổi. Lợi ích chính của việc tiêm chủng này là nhằm giảm những cá thể nhạy cảm thất bại với liều một hoặc do miễn dịch của liều một giảm dần theo thời gian.
Đối với bệnh thủy đậu, hiện có tình trạng một số trẻ đã tiêm ngừa một liều vắc-xin nhưng vẫn bị mắc thủy đậu. Hiện tượng này xảy ra là do nồng độ kháng thể trong cơ thể đã bị giảm dần theo thời gian.
Tiến sĩ – bác sĩ Mary Ann C. Bunyi cũng đề cập lợi ích của phác đồ dùng hai liều vắc-xin cho trẻ em giúp tạo ra đáp ứng miễn dịch mạnh hơn và quan trọng hơn nữa là mang lại hiệu lực vắc-xin cao hơn một cách ý nghĩa, giảm tỉ lệ mắc thủy đậu đến 3,3 lần so với một liều như trước kia. Vì những lý do trên, từ tháng 6-2007, Ủy ban Thực hành Tiêm chủng Mỹ đã khuyến cáo chủng ngừa hai liều vắc-xin thủy đậu cho cả trẻ em từ 12 tháng đến 12 tuổi, giúp tăng cường hiệu quả việc bảo vệ chống lại bệnh này.
Dễ bùng phát dịch ở nơi đông người
Tiến sĩ – bác sĩ Trần Ngọc Hữu, Viện trưởng Viện Pasteur TPHCM, cho biết thủy đậu, sởi, quai bị, Rubella là những bệnh nhiễm có tính lây lan rất cao và dễ tạo dịch trong cộng đồng. Dịch thủy đậu, sởi và Rubella thường xảy ra từ tháng 1 đến tháng 5 hằng năm. Những nơi tập trung đông người như trường học, cơ quan, xí nghiệp là môi trường rất dễ bùng phát thành dịch.
Biến chứng hay gặp nhất từ thủy đậu là nhiễm trùng các nốt ban gây nhiễm trùng da có thể dẫn đến sẹo, trong khi Rubella dễ gây nguy hiểm cho phụ nữ mang thai 3 tháng đầu dẫn đến thai nhi bị hội chứng Rubella bẩm sinh.
