Học tiếng Anh trước khi học tiếng Việt: có nên hay không?

Hỏi: Trường mầm non nơi con tôi học có tổ chức dạy tiếng Anh trong khi đó lại chưa dạy viết tiếng Việt. Tôi có nên cho cháu học tiếng Anh trước cả học tiếng việt như vậy không?

Trả lời: Đối với lứa tuổi mầm non, điều quan trọng số 1 với tất cả trẻ em Việt Nam là phải làm chủ được tiếng Việt. Tiếng Việt là tiếng mẹ đẻ, là cầu nối văn hóa đối với truyền thống, đối với gia đình, xã hội. Trong bất kỳ trường hợp nào thì việc ưu tiên cho trẻ em Việt Nam sống trên đất Việt Nam vẫn phải là tiếng Việt. Sự mất tự tin trong việc sử dụng tiếng Việt trong các tình huống giao tiếp hằng ngày với các trẻ em khác là nguy cơ để lại những thương tổn, ảnh hưởng đến sự phát triển tâm lý của trẻ, mặt khác những trẻ yếu tiếng Việt chắc chắn sẽ gặp khó khăn khi vào học chương trình lớp 1 của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Các giáo viên sẽ gặp khó khăn khi tất cả các thông điệp truyền đạt tới bé là tiếng Việt mà bé lại không hiểu.

Tuy nhiên, trong điều kiện giao lưu, hội nhập văn hóa, tiếng Anh đang ngày càng trở thành ngôn ngữ quốc tế thông dụng, trẻ em cũng cần biết thêm một ngoại ngữ, chẳng hạn tiếng Anh vì biết thêm một ngoại ngữ cũng có nghĩa là hiểu thêm về một nền văn hóa có rất nhiều những đặc thù, những tinh hoa. Điều quan trọng là học tiếng Anh vào lúc nào. Không có những bằng chứng rõ ràng trẻ học song ngữ, học tiếng Anh sớm trong môi trường văn hóa xã hội mà ngôn ngữ chính, hoặc ngôn ngữ thứ hai không phải là tiếng Anh lại thành công hơn những trẻ học tiếng Anh muộn hơn vài ba năm.

Đối với những trẻ thực sự yêu thích tiếng Anh, cha mẹ, gia đình có rất nhiều người nói được tiếng Anh và tiếng Anh trong gia đình trở thành ngôn ngữ thứ hai thì việc cho học sớm tiếng Anh là điều rất có lợi vì trẻ có môi trường thuận lợi để học tiếng không phải bằng mẫu câu, bằng học từ mới mà sử dụng cách học tự nhiên, rất phù hợp với trẻ. Khi dạy tiếng Anh sớm yêu cầu rất quan trọng là giáo viên phải có chứng chỉ sư phạm rất hiểu, rất có kinh nghiệm dạy trẻ, dạy qua trò chơi, giảm thiểu việc giao những bài tập viết, tăng cường tối đa các trò chơi trí tuệ để trẻ cảm nhận việc học đó dễ dàng và thoải mái. Nếu trẻ thấy không thích thú hoặc sợ thì cách tốt nhất là không nên ép trẻ.

Đối với hầu hết các trẻ em đủ tuổi, không có những dấu hiệu bất thường về mặt phát triển trí tuệ đều không cần thiết phải theo học những lớp luyện chữ đẹp, những lớp học trước chương trình lớp 1 trong hè. Đây không phải là cách chuẩn bị khôn ngoan.

Khi trẻ chuẩn bị vào lớp 1, điều quan trọng là giúp trẻ tự tin, bạo dạn, sử dụng ngôn ngữ tiếng Việt lưu loát, có khả năng hòa nhập với các bạn trong lớp. Đây là cơ sở để giúp trẻ thành công học đường. Những lớp học thêm về nhạc, họa, thể thao, những kỹ năng phát triển trí tuệ… thực sự được trẻ thích thú là những khóa học cần thiết cho trẻ hơn là những lớp học chữ.

Tuy nhiên, các phụ huynh không áp đặt, không kỳ vọng thái quá, buộc trẻ học quá nhiều lớp, cần phải có thời gian nhiều để trẻ được chơi, được khám phá thế giới tự nhiên, điều này vô cùng cần thiết cho sự hình thành, sự tự tin, tính sáng tạo và hứng thú học đường sau này. Chúc các mẹ hãy tìm được những phương pháp hợp lý, phù hợp với tâm lý của trẻ, để giúp những thiên thần bé nhỏ của mình tự tin gặt hái những thành công học đường. Xin chân thành cảm ơn.