Một chế độ dinh dưỡng không đúng trước và trong thai kỳ có thể gây ra dị tật bẩm sinh ở trẻ. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu xem chế độ dinh dưỡng nào đã gây ra những dị tật đó và đâu là giải pháp.
Chế độ dinh dưỡng nào thích hợp cho các bà mẹ khi mang thai?
Khuyết tật bẩm sinh là những bất thường về hình dáng và chức năng của trẻ khi được sinh ra dẫn đến khuyết tật về thể chất và tinh thần. Chúng cũng là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi. Với chế độ dinh dưỡng thích hợp cho các bà mẹ và bổ sung dinh dưỡng cả trước và trong khi mang thai, một số trong hàng ngàn loại dị tật bẩm sinh có thể ngăn chặn được.
Theo Jennifer K.Nelson, giám đốc dinh dưỡng lâm sàng và phó giáo sư dinh dưỡng tại trường Khoa học Y tế Mayo ở Rochester, Minnesota, Mỹ: “Trong chế độ ăn uống của các bà mẹ nếu thiếu vitamin B9, còn gọi là folate hoặc axit folic, có thể dẫn đến dị tật hệ thần kinh ở trẻ sơ sinh”. Dị tật hệ thần kinh như nứt đốt sống và thiểu năng trí tuệ là những vấn đề về phát triển não và tủy sống thường bắt đầu trong ba tháng đầu của thai kì. Một trẻ sơ sinh khi bị nứt đốt sống thì cột sống không vững chắc, dẫn đến tổn thương thần kinh và tê liệt chân. Khi bị thiểu não, đứa trẻ đó trở thành gánh nặng của xã hội.
Nhận được đầy đủ axit folic trước và trong khi mang thai, đặc biệt là ba tháng đầu tiên có thể ngăn ngừa được khuyết tật hệ thần kinh. Chế độ ăn uống được đưa ra (DRI) để có đủ 400mg axit folic mỗi ngày có thể từ vitamin tổng hợp hoặc từ các thực phẩm có chứa folate – dạng tự nhiên của axit folic. Thực phẩm giàu folate gồm có rau xanh, chất ngũ cốc, nước cam, đậu Hà Lan và hoa quả.
Vitamin B9 có nhiều trong các loại hoa quả
Một vitamin nữa cần thiết trong việc phòng ngừa các khuyết tật hệ thần kinh là vitamin B12. Phụ nữ cần 2,4mg mỗi ngày và trong thời kì mang thai là 2,6mg. Vitamin B12 có trong các sản phẩm từ sữa, thịt, gia cầm và trứng. Giống như axit folic, phụ nữ cần phải tự đáp ứng đủ vitamin B12 cho mình trước khi thụ thai và trong thời kì mang thai để giảm nguy cơ khuyết tật hệ thần kinh cho đứa bé. Phụ nữ có mức độ vitamin B12 thấp là những người bị rối loạn đường ruột làm cản trở sự hấp thụ vitamin B12 và những người ít hoặc không ăn thịt, trứng và các sản phẩm từ sữa.
Phụ nữ có chế độ ăn uống nghèo nàn hoặc bị hạn chế cũng có nguy cơ sinh ra con bị mắc dị tật hệ thần kinh. Nelson cho rằng: “Lượng calo của người mẹ là vô cùng quan trọng vì nhu cầu của thai nhi là rất cao”.
Các bệnh bẩm sinh bị gây ra bởi chế độ ăn không đúng
Bệnh tim bẩm sinh:
Phụ nữ mang thai có chế độ ăn mà thiếu vitamin B2 và vitamin B3 có nguy cơ con bị bệnh tim bẩm sinh, đặc biệt là khi họ ăn nhiều chất béo bão hòa. Các sản phẩm sữa (ít hoặc không có chất béo để tránh chất béo bão hòa), gan và các loại rau xanh là nguồn cung cấp vitamin B2. Còn vitamin B3 có trong thịt gà, các loại ngũ cốc, cá, gan và các loại hạt.
Tật nứt bụng:
Một chế độ ăn uống nghèo nàn là một yếu tố góp phần xuất hiện một loại dị tật bẩm sinh là tật nứt bụng, trong đó thành bụng của trẻ sơ sinh có vết nứt hoặc rách. Những phụ nữ ăn ít đạm hoặc kẽm và những người có chỉ số khối cơ thể (BMI) thấp có nguy cơ sinh ra con bị tật nứt bụng. Không đầy đủ chất dinh dưỡng và hút thuốc lá khi mang thai cũng có thể gây ra tật nứt bụng.
Thoát vị cơ hoành bẩm sinh (CDH):
Phụ nữ có chế độ ăn ít vitamin B12, vitamin E, canxi dễ sinh ra con bị thoát vị cơ hoành bẩm sinh. Thoát vị bẩm sinh với một phần tạng phủ trong bụng lên ngực gây nên suy hô hấp trầm trọng. Bạn nên uống nhiều vitamin để giảm thiểu nguy cơ bệnh này.
Hở hàm ếch:
Đây là một dị tật bẩm sinh xảy ra khi các mô của môi hoặc vòm miệng của thai nhi không phát triển cùng với sự phát triển của thai kì. Trẻ bị hở hàm ếch thường không có đủ mô ở miệng và mô này không kết với nhau một cách thích hợp để hình thành vòm miệng. Phụ nữ không có chế độ ăn uống hợp lí hoặc không được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng có khả năng sinh con hở hàm ếch. Thiếu axit folic và vitamin A là nguyên nhân gây ra bệnh này.
Hội chứng nhiễm cồn ở bào thai (FAS):
Nelson cảnh báo rằng phụ nữ mang thai nên tránh uống rượu để ngăn chặn việc sinh ra con bị mắc hội chứng nhiễm cồn ở bào thai. Cũng theo Nelson: “Trẻ sinh ra bị mắc hội chứng này thì kém phát triển cả về mặt hình thể lẫn thần kinh”.
Các vitamin cần trước khi sinh
Cung cấp một lượng các chất dinh dưỡng thích hợp là rất quan trọng cho cả mẹ và bé. Theo Nelson: “Bổ sung vitamin trước khi sinh là điều cực kì cần thiết”. Bổ sung sắt và canxi đặc biệt quan trọng cho sự phát triển của thai nhi. Nelson cũng cảnh báo rằng: “Một chế độ ăn uống nghèo nàn của người mẹ không chỉ làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh của đứa trẻ mà còn góp phần cho việc sinh non”.
Nelson nhấn mạnh: “Dinh dưỡng là rất quan trọng”. Phụ nữ mang thai cần nhớ họ đang ăn cho hai người và kế hoạch chế độ ăn uống của họ ảnh hưởng đến sức khỏe đứa bé sau này.
Bích đã bình luận
Kính gửi BS Thanh Hương!
BS cho em hỏi: việc siêu âm 4D ở tuần thứ 22-25 có thể phát hiện ra được dị tật hệ thần kinh như nứt đốt sống và thiểu năng trí tuệ không vậy bác sĩ?
Cảm ơn bác sĩ!
BS. Thanh Hương Meyeucon.org đã bình luận
Sàng lọc phát hiện các nguy cơ và dị tật trong khoảng thời gian tốt nhất là tuần 11 đến 22, thai đã to thì khó thấy, những bất thường về chức năng như trì độn, điếc, đục thủy tinh thể thì không phát hiện được trực tiếp bằng SÂ.