Tâm lý đố kỵ là khá phổ biến và dễ bộc lộ ở trẻ. Tâm lý đó mang tính hai mặt: cả mặt tốt và mặt xấu. Nhiệm vụ của cha mẹ là cần điều chỉnh giúp bé phát triển theo những mặt tốt, ngăn chặn những cá tính xấu có thể xuất hiện từ tâm lý này.
So với người lớn, cảm giác ghen tị của trẻ con có những biểu hiện rõ ràng hơn rất nhiều. Trẻ có thể cảm thấy tủi thân, đố kỵ hoặc cảm thấy bất bình khi nhận thấy bạn bè của mình có gì đó hơn mình. Thậm chí, trẻ có thể ghen tỵ ngay cả với anh hay chị em ruột của mình khi thấy bố mẹ có vẻ “ưu đãi” anh chị hoặc em hơn.
Trong nhiều trường hợp, tính ghen tỵ cũng không hoàn toàn là xấu. Ghen tỵ giúp trẻ phấn đấu trong học tập, biết tôn trọng người khác, có ý chí tiến thủ và khuyến khích trẻ sáng tạo. Trẻ sẽ nhận biết được mình thiếu điều gì và phải phấu đấu để sống tốt hơn.
Tuy nhiên, điều gì cũng có hai mặt, bên cạnh những yếu tố tích cực thì việc trẻ ghen tỵ cũng có những yếu tố tiêu cực. Nếu trẻ thường xuyên cảm thấy ghen ghét bạn bè vì hơn mình mà không chịu phấn đấu, trẻ sẽ ngày càng trở nên hẹp hòi, ích kỷ và thậm chí còn coi thường người khác.
Vậy làm sao để giúp trẻ loại bỏ những tâm lý này?
1. Giữ không khí công bằng, dân chủ trong gia đình
Đứa trẻ nào cũng mong muốn nhận được toàn bộ tình yêu thương của cha mẹ, vì thế bạn đừng bao giờ cảm thấy ngạc nhiên khi con gái của mình bảo: “Mẹ vứt em đi để bế con”.
Để giải quyết vấn đề này, các bậc cha mẹ cần duy trì không khí gia đình luôn vui vẻ, giúp trẻ hiểu rằng tình yêu thương của cha mẹ chia đều cho các con và không thiên vị ai cả. Khi trẻ hiểu được điều này, trẻ sẽ biết yêu thương lẫn nhau và không cảm thấy ấm ức vì cha mẹ có tâm lý thiên vị.
Nếu cha mẹ thấy con mình có tâm lý đố kỵ mà lại đi quát mắng con thì sẽ càng khiến trẻ bức xúc và chán ghét gia đình.
2. Không để bé nhìn chằm chằm vào người khác
Mỗi đứa trẻ đều có ưu điểm riêng. Vì vậy, sẽ có những lúc trẻ nhìn chằm chằm vào bạn của mình và thắc mắc: “Tại sao mình lại không giỏi đánh đàn, tại sao mình lại không xinh như bạn ấy?”…
Những lúc như vậy, cha mẹ cần phải tinh ý phát hiện ra tâm lý ghen tỵ ở trẻ và nhanh chóng chuyển hướng chú ý của trẻ. Nhận thấy điều con đang suy nghĩ, cha mẹ hãy giúp con giải tỏa tâm lý và để con hiểu rằng thay vì đố kỵ với bạn, con hãy cố gắng để được bằng bạn.
3. Giúp con tự tin hơn
Thiếu sự tự tin chính là điểm yếu của trẻ và điều đó dễ dàng kích thích sự ghen tỵ trong con người trẻ. Vì vậy, cha mẹ phải giúp các bé có được sự tự tin và tự hào về những gì mình đang có. Giúp con nhận ra điểm mạnh của bản thân cũng là cách để nâng cao sự tự tin ở con.
Nếu trẻ có khả năng về hội họa, cha mẹ hãy giúp con phát triển điểm mạnh đó. Nếu trẻ yêu thích âm nhạc, cha mẹ cũng hãy khuyến khích con. Khi con có được một sự tiến bộ dù nhỏ, người lớn cũng nên cổ vũ và tỏ ra rằng mình đang rất tự hào về con.
Các chuyên gia chỉ ra rằng khi trẻ cảm thấy tự hào thì khả năng tiếp thu sẽ cao hơn. Điều này có thể giúp trẻ vượt qua sự tự ti của bản thân và không còn tâm lý đố kỵ.
