Thai nhi phát triển chậm và những vấn đề bạn cần biết

Thai nhi phát triển chậm là biến chứng nghiêm trọng của thời kỳ sinh, cũng là một bệnh nguy hiểm trong quá trình mang thai. Nó còn được gọi là suy chức năng của nhau thai hay hội chứng suy dinh dưỡng ở thai nhi.

Sự nguy hiểm của thai nhi phát triển chậm

Thai nhi phát triển chậm khi chào đời thường có cân nặng thấp hơn 2500g hay thể trọng thấp hơn 10% so với thai nhi phát triển bình thường.

Trẻ sơ sinh phát triển chậm trong thời kỳ thai nhi thường dễ mắc và phát các bệnh trong thời kỳ sinh, đặc biệt trẻ thường chậm phát triển về trí lực.

Do đó trong thời kỳ mang thai thai phụ nên thường xuyên kiểm tra sức khỏe của thai phụ và thai nhi để phát hiện sớm các hiện tượng thai nhi phát triển chậm để có biện pháp phòng và điều trị bệnh cho thai nhi.

Nguyên nhân thai nhi phát triển chậm

Nguyên nhân thai nhi phát triển chậm rất nhiều và phức tạp. Chủ yếu dựa vào một số thành phần phụ của thai nhi như nhau thai, cuống rốn… thai phụ hay bất cứ yếu tố nào gây ảnh hưởng đến quá trình tăng trưởng và phát triển của thai nhi.

Yếu tố thai phụ: Thai nhi chịu ảnh hưởng lớn từ môi trường sống đặc biệt là ảnh hưởng trực tiếp từ môi trường mang thai của mẹ như nơi ở, công việc, trình độ văn hóa, điều kiện khám và chăm sóc thai kỳ, độ tuổi, chiều cao, thể trọng, yếu tố di truyền, sức khỏe của người mẹ. Khi mang thai thai phụ hút thuốc, uống rượu, sử dụng các chất kích thích, sử dụng các loại thuốc như thuốc đối kháng acid folic, thuốc chống động kinh, tetracylin… sẽ dẫn đến việc thai nhi phát triển chậm trong tử cung.

Tình trạng dinh dưỡng: Dinh dưỡng của thai phụ là nguồn gốc dinh dưỡng cơ bản của thai nhi, thúc đẩy được cung cấp trong quá trình sinh trưởng của thai nhi chủ yếu là cung cấp glucose, protein, acid amin, acid béo, nguyên tố vi lượng và vitamin. Thai phụ suy dinh dưỡng nhất là thiếu protein là nhân tố quan trọng sẽ gây ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng của thai nhi. Nếu thai phụ kén ăn hoặc chỉ ăn một loại thức ăn, không ăn sáng hay nôn mửa nhiều trong thời kỳ mang thai, cũng gây ra hiện tượng thai nhi phát triển chậm trong tử cung.

Môi trường sống của thai nhi: Cơ thể người mẹ là nguồn cung cấp oxy và chất dinh dưỡng chủ yếu cho thai nhi lấy từ lưu lượng máu tuần hoàn giữa tử cung và nhau thai. Nếu thai phụ mắc hội chứng cao huyết áp khi mang thai, viêm thận mãn tính, chứng ứa đọng mật trong gan, thiếu máu… kèm theo bệnh tai biến về mạch máu, ảnh hưởng đến lưu lượng máu trao đổi giữa mẹ và nhau thai. Lượng máu truyền vào giảm ảnh hưởng đến chức năng của nhau thai, làm cho thai nhi trong tử cung thiếu oxy và dinh dưỡng trong thời gian dài gây ra hiện tượng thai nhi phát triển chậm trong tử cung. Vị trí cuống rốn bám khác thường, như cuống rốn nhau thai dạng cánh buồm quá dài, quá nhỏ, uốn khúc, thắt nút… đều cản trở quá trình tuần hoàn máu giữa thai nhi và nhau thai, làm cho thai nhi phát triển chậm trong tử cung.

Thai phụ sốt, nhiễm virut gây bệnh trong giai đoạn đầu mang thai như virut gây bệnh sởi Đức, cytomengalovirut, nhiễm giun sán ký sinh ở chó mèo có thể dẫn đến hiện tượng thai nhi phát triển chậm trong tử cung

Phòng tránh thai nhi phát triển chậm

Làm tốt việc khám sức khỏe trước khi kết hôn và có ý định sinh con cần được khám và tư vấn trước khi kết hôn, chọn điều kiện sinh lý và điều kiện môi trường tốt nhất để thụ thai. Tránh những nguy hiểm phát sinh từ bệnh di truyền và dị hình bẩm sinh, như thai phụ sớm tránh nhiễm virut gây bệnh, nhiễm trùng giun sán ký sinh ở chó mèo.

Tính toán chính xác tuần mang thai, xác định tuổi thai. Thai phụ nên nói cho bác sỹ biết chu kỳ kinh nguyệt, ngày hành kinh cuối cùng, thời gian phản ứng trong thời kỳ đầu mang thai, thời gian hoạt động của thai một cách chính xác, để bác sỹ xác định chính xác tuổi thai. Siêu âm có thể chẩn đoán chính xác tuổi của thai nhi để sớm phát hiện và sớm điều trị hiện tượng thai nhi phát triển chậm trong tử cung.

Tiến hành khám định kỳ trước khi sinh: Đo chiều cao của tử cung với những thai phụ có độ cao tử cung thấp hơn 22 cm vào tuần thai thứ 28 hay thấp hơn 24 cm vào tuần thai thứ 30, thấp hơn 26 cm vào tuần mang thai 32, thấp hơn 29 cm vào tuần mang thai 36 và thấp hơn 31 cm vào tuần mang thai 40 thì nên chú ý đến việc thai nhi phát triển chậm trong tử cung. Nên đo thể trọng của thai phụ vào cuối của thời kỳ mang thai, mỗi tuần tăng 500g là bình thường, nếu thể trọng ngừng tăng hay tăng chậm nên chú ý vì thai nhi có khả năng đang phát triển chậm trong tử cung. Đối với những thai phụ nghi ngờ thai nhi phát triển chậm trong tử cung nên sớm phát hiện và điều trị.

Tăng cường cung cấp dinh dưỡng, không nên ăn một loại thức ăn và kén ăn, chú ý đến việc bổ sung protein, vitamin và nguyên tố vi lượng cho cơ thể.

Chú ý nghỉ ngơi, khi ngủ chọn cách nằm nghiêng bên trái .