Để trẻ đỡ sốc và hòa nhập tốt với môi trường mới khi lần đầu tiên bé đi học, phụ huynh và cô giáo cần lưu ý một số điều trong việc chuẩn bị tâm lý cho bé và những hiểu biết nhất định về bé và môi trường bé sắp hòa nhập.
Khi nhận cháu vào, Ban giám hiệu phải lập một phiếu điều tra kỹ về tâm sinh lý trẻ. Trẻ đang ăn gì: cơm, cháo, hay bột; bú mẹ hay bú bình; ngủ võng hay giường…? Việc này nhằm giúp giáo viên hiểu rõ những thói quen sinh hoạt của trẻ ở nhà, từ đó mới chăm sóc trẻ chu đáo hơn.
Ban giám hiệu phải tổ chức ngày khai trường tưng bừng, có biểu diễn văn nghệ nhằm tạo không khí vui tươi nhưng không nên bắt cháu ngồi dự lâu. Sau đó, ban giám hiệu và cả nhân viên văn phòng nên cùng chia nhau xuống các lớp, nhất là các lớp có cháu mới. Những ngày đầu năm học, các cháu thường khóc, các cô khác phải phụ các cô giáo bế và dỗ dành các cháu. Ngoài ra, ban giám hiệu phải túc trực thường xuyên ở trường giải quyết những thắc mắc của phụ huynh về trẻ, về giáo viên.
Những ngày đầu bé đi nhà trẻ, ban giám hiệu có trách nhiệm khuyến khích phụ huynh theo con vào trường để con làm quen với trường lớp. Phụ huynh có thể dẫn con đi quanh sân, chơi cùng trẻ, rồi dẫn con về, hôm sau mới dẫn vào lớp, cùng ngồi chơi với con trong lớp. Có thể mỗi lần chỉ vài giờ đồng hồ, sau đó buổi học sẽ tăng dần lên một buổi, một ngày. Mẹ cũng có thể theo bé trong giờ ăn, đút cơm cho con…. Tất cả nhằm để trẻ quen dần với môi trường mới, sau đó mẹ mới buông trẻ ra từ từ.
Nhà trường phải cho phép trẻ đem theo vào lớp món đồ dùng cá nhân mà trẻ yêu thích, như gối “ghiền”, thú bông, đồ chơi… miễn là an toàn và vệ sinh. Có trẻ sẽ thích ứng với môi trường mới rất nhanh, nhưng có trẻ thì cả tháng hoặc cả một học kỳ mới quen được. Nếu chuẩn bị không kỹ tâm lý, trẻ sẽ bị sốc, dị ứng với việc đi học.
Trách nhiệm của phụ huynh là phải tìm hiểu thêm về môi trường con mình học như lịch sinh hoạt của con ở trường, biết trẻ chơi gì, học gì, ăn gì… để tổ chức nếp sinh hoạt tại nhà cho trẻ không khác nhiều ở trường. Thí dụ trẻ vào lớp biết xếp giầy dép vào kệ, biết rửa tay trước khi ăn… thì về nhà cũng phải như thế nếu không trẻ sẽ thấy rằng ở nhà sướng hơn ở trường! Cần phải cho trẻ thấy được sự thống nhất trong giáo dục. Ngay cả việc chọn đồ chơi cho trẻ, phụ huynh cũng nên tham khảo ý kiến cô giáo.
Ngoài ra, phụ huynh phải chú ý đến sổ liên lạc, xem những nhận xét về trẻ của cô giáo, cùng giáo viên trao đổi về tâm lý của trẻ. Nếu thấy trẻ đi học có vấn đề bất ổn về tâm lý hoặc thấy nếp sinh hoạt của nhà trường chưa tốt, nên thẳng thắn trao đổi cùng ban giám hiệu.