Khi tiết trời se lạnh, hầu như mọi người ai cũng lười uống nước. Cơ thể thiếu nước, cộng với thời tiết hanh khô khiến cho môi dễ khô nứt, da sần, bong tróc… Để các thành viên gia đình hào hứng uống nước, bạn hãy bổ sung những món nước ngon-bổ-rẻ sau vào danh sách thức uống của gia đình nhé.
Với trẻ em, ngoài sữa còn có nhiều món uống dinh dưỡng và “dễ ghiền” như: Ovaltine, bột ngũ cốc… Trong Ovaltine có chứa đủ các thành phần sinh tố và khoáng chất, vì thế nếu pha bột Ovaltine với sữa, sẽ có ly nước uống bổ dưỡng. Ly nước này giàu năng lượng nên dễ làm cho bé biếng ăn, vì thế, chỉ nên cho uống cách bữa ăn trên hai giờ. Bột ngũ cốc chứa nhiều chất xơ, khoáng chất.
Hiện, thị trường có rất nhiều loại bột ngũ cốc uống liền nhưng thường có chất bảo quản, thuốc chống mốc và nhiều đường. Bạn có thể làm sẵn một loại bột ngũ cốc ở nhà. Đơn giản nhất là bột đậu với các loại: đậu xanh, đậu đỏ, đậu nành, tất cả rang chín, xay nhuyễn. Khi uống chỉ cần múc hai-ba muỗng bột pha với nước sôi, sữa đặc hoặc đường. Món nước này thơm và chứa nhiều sinh tố, khoáng chất, có lợi cho sức khỏe của bé.
Với người lớn, khi tiết trời se lạnh, nên dùng lá chè tươi hãm lấy nước uống. Chè có rất nhiều công dụng như: chống oxy hóa, giúp cơ thể trẻ lâu, ngừa ung thư từ xa. Món chè xanh hãm xong uống ngay vừa tốt cho sức khỏe, vừa tăng sức đề kháng, đẹp da. Tuy nhiên, dù chè xanh có tốt đến đâu cũng không nên uống ngay sau bữa ăn, vì chè có chất ngăn cản sự hấp thu, dễ làm thất thoát lượng vitamin trong thức ăn.
Ngoài ra, nếu uống quá nhiều nước trà, vị chát trong trà có thể gây táo bón. Vì thế, chỉ nên uống trà ngày hai-ba ly, vừa tốt vừa không bị táo bón, mệt mỏi, chán ăn. Món nước chè xanh thêm chút gừng có tác dụng chữa bệnh cho những ai bị “lình xình” bụng. Tương tự nước trà gừng pha với mật ong rất tốt cho những người tạng hàn, tiêu chảy.
Một loại nước uống hiện nay cũng được nhiều gia đình ưa chuộng là nước gạo lức rang. Nước gạo lức có màu đỏ hồng, thơm ngon dễ uống và tốt cho sức khỏe. Cách làm như sau: Lấy gạo sạch, cho vào chảo rang chín. Khi rang cần đảo đều để không bị cháy và tắt bếp khi có mùi thơm. Gạo rang xong để nguội, cho vào lọ kín dùng dần. Dùng gạo rang nấu nước uống vào buổi sáng theo tỷ lệ khoảng hai lít nước với một nắm gạo.
Nhiều người còn cho thêm đường hoặc muối để món nước ngon miệng hơn. Nhưng, người bệnh tiểu đường hay cao huyết áp thì nên uống lạt. Nước gạo lức có tác dụng thanh nhiệt, giúp cho da hồng hào, sáng, đẹp, loại bỏ độc chất trong cơ thể. Loại nước này còn giúp giảm nhức mỏi mỗi khi thời tiết thay đổi. Gạo trắng đem rang vàng làm nước uống cũng tốt không kém gạo lức. Phương thuốc điều trị tiêu chảy của các cụ ngày xưa là dùng gạo trắng rang cho vàng sậm, cho thêm chút muối và đường, giúp chống mất nước trong trường hợp bị tiêu chảy. Đây cũng là bài thuốc cầm tiêu chảy rất tốt. Đậu ván rang chín, hãm như trà cũng là loại nước vừa giải khát vừa cung cấp các vitamin A, B và khoáng chất như: sắt, phốt pho, canxi…
Nước chanh gừng dùng để tăng cường sức khỏe và ấm bụng. Cho nửa ký gừng xắt lát mỏng vào nồi, đổ nước xăm xắp, đun sôi, để lửa riu riu rồi tắt bếp, bỏ xác gừng, lấy nước. Cho 400g đường vào nước gừng nấu sôi, để nguội cho vào lọ thủy tinh cất vào tủ lạnh. Khi uống chỉ cần cho nước gừng vào lò vi ba hâm nóng, vắt chanh cho vừa độ chua, ngọt là được.
Trời lạnh, khi cơ thể cần sưởi ấm và hệ tiêu hóa cũng cần chút “trợ tá” từ bên ngoài để “giảm tải” công việc, hãy dùng món nước chanh mật ong. Pha hai muỗng cà phê mật ong với nửa quả chanh và nước ấm. Nước chanh mật ong vừa có tác dụng tăng sức nhờ lượng vitamin trong chanh, vừa tăng lực cho hệ tiêu hóa do mật ong có tính kháng khuẩn.
Với người bệnh tiểu đường, nên dùng trà khổ qua. Tuy không trị được tiểu đường, nhưng món nước này góp sức ngăn cản các biến chứng. Loại trà khổ qua làm sẵn hiện có bán tại các siêu thị và chợ, chỉ cần mua về là có thể hãm uống ngay, tiện và lợi.
Có một loại nước uống thơm ngon, ngọt được dùng nhiều trong mùa lạnh, đó là nước nhân trần và trà atisô. Hiện nay, nhiều người dùng nhân trần để giải khát và ngừa bệnh. Nhân trần có tác dụng lợi mật, nhuận gan… nhưng không nên lạm dụng.
BS Lương Lễ Hoàng – Trung tâm Oxy cao áp (TP.HCM) cho biết: “Nhân trần là vị thuốc, vì thế nếu không có bệnh mà lại uống hàng ngày, buộc gan mật làm việc nhiều hơn, dần dần sẽ sinh bệnh. Phụ nữ mang thai không nên dùng nhân trần vì nước này công dụng lợi tiểu, sẽ thải luôn chất dinh dưỡng khiến cho thai bị thiếu dinh dưỡng”. Lương y Đinh Công Bảy – Hội Dược liệu TP.HCM cũng nhắc nhở: Atisô cũng là thuốc giúp nhuận gan, vì thế nếu không có bệnh mà dùng trà atisô uống thay nước cũng làm cho cơ thể mệt, tiêu chảy… Món nước đậu đen rang hiện cũng được nhiều gia đình ưa chuộng. Tuy nhiên, món nước này chỉ có lợi cho những người thận suy (đau lưng, đi tiểu gắt…).
