Việc kiêng cữ sau sinh là chuyện đương nhiên nhưng vì nhiều cách kiêng thái quá đã gây hại cho cả bà đẻ và trẻ sơ sinh.
Đẻ là phải kiêng… điều hòa
Lan Anh (Đống Đa, Hà Nội) sinh con đúng vào đợt nóng nực nhất mùa hè. Chị kể, ngày dự sinh của chị vào khoảng giữa tháng 5. Chị đã mừng thầm vì thông thường tiết trời thời gian đó cũng chưa nắng lắm nhưng không may mắn cho chị, năm nay nắng nóng đến sớm.
“Những ngày ở bệnh viện trời mưa nên không nóng nực nhưng từ hôm về nhà mẹ con mình phải chiến đấu với cái nóng khủng khiếp. Hồi đó, nhiệt độ trong nhà cũng lên đến 37-38 độ C. Còn nhiệt độ ngoài trời có nơi 45 độ C. Thật là khủng khiếp khi ở cữ vào mùa hè. Những ngày đó mình được mẹ đẻ cất công từ quê lên chăm sóc rất chu đáo. Nhưng cũng vì sự chu đáo thái quá của mẹ mà mình và con “sống dở chết dở””, chị Lan Anh nói.
sử dụng điều hòa.
Từ hôm ở viện về mẹ ra ‘sắc lệnh’ chị không phải làm gì, chỉ cho con bú và nghỉ ngơi. Chị không được đi ra khỏi phòng trong khi phòng ngủ của chị kín mít. Giữa mùa hè nóng như lửa đốt nhưng chị vẫn phải mặc bộ đồ dài tay. Mẹ cũng yêu cầu chị không được tắm rửa, không gội đầu, không đi lại và tránh ngồi nhiều sẽ gây đau lưng sau này. Mẹ chị bảo càng kiêng được lâu càng tốt, hậu quả trước mắt thì chưa thấy nhưng về già sẽ rất khổ.
Không chỉ có thế, khổ nhất là dù trời có nóng thế nào, mẹ cũng không cho chị dùng điều hòa hay quạt điện. Bà đẻ nực sữa khiến người chị lúc nào cũng đầm đìa mồ hôi. Mỗi lần cho con bú là hai mẹ con ướt sũng như tắm vì nóng. Có lần chị bảo mẹ: “Mẹ không cho dùng điều hòa, mồ hôi chảy nhiều khéo lại khiến bé bị cảm”, thì mẹ bảo chị chẳng biết gì, nằm điều hòa sẽ khiến bé dễ bị bệnh về đường hô hấp hơn vì lạnh và khô da. Không đủ lý do thuyết phục mẹ, chị đành “sống chung với lũ”.
Cho đến khi cu Tý được 3 tuần tuổi thì bị ho và cảm nặng. Đi khám bác sĩ kết luận bé bị viên phổi do nhiễm cảm lạnh từ mồ hôi. Bác sĩ hỏi chị về việc chăm sóc bé và trách chị để bé bị nóng quá, khiến mồ hôi ra nhiều. Phải đến khi được bác sĩ nói rõ ràng rằng bà đẻ và trẻ sơ sinh vẫn có thể nằm điều hòa hoặc quạt nhẹ nếu tiết trời nóng thì bà ngoại mới đồng ý cho chị bật điều hòa. “Sau hôm cu Tý bị cảm, bà ngoại không bắt mình kiêng nhiều thứ nữa. Thật may là mới chỉ 1 tháng đầu chứ mà bà bắt mình kiêng như thế trong 3 tháng 10 ngày thì 2 mẹ con mình không sống nổi mất.”, chị Lan Anh chia sẻ.
Stress vì kiêng tắm gội
Mẹ chồng Hoa (Từ Liêm, Hà Nội) là người rất chu đáo trong việc gia đình. Hoa là con dâu nhưng được bà chăm như con gái. Từ ngày ở bệnh viện về, một tay bà chăm sóc cả con dâu và cháu nội. Chị bị rạch tầng sinh môn khá dài do đầu em bé to nên rất đau đớn và chẳng làm được gì ngoài việc cho con bú. Vì vậy mà chị luôn thầm cảm ơn mẹ chồng lắm lắm. Vậy nhưng duy có một điều chị không hài lòng là quan điểm kiêng kị cho sản phụ sau sinh của mẹ chồng.
Hoa kể: “Mẹ chồng mình đặc biệt chú ý đến việc sinh hoạt của mình. Mình đẻ vào giữa tháng 7 năm ngoái nên trời vô cùng ói nóng. Thế mà bà nhất định không cho mình tắm gội. Bà bảo bà đẻ phải kiêng động vào nước trong 1 tháng đầu và suốt một tháng đó mình sống như một con hủi, không tắm, không gội đầu, không đánh răng và duy chỉ có một việc được làm là rửa mặt. Nhiều khi muốn tự tay giặt đồ cho con để nhận tiện được rửa chân tay bà cũng không cho. Mỗi lần rửa mặt bà đều giặt khăn đưa đến tận giường cho mình.”
Kiêng đến tuần thứ 3 thì Hoa bắt đầu thấy khó chịu. Đầu óc thì lúc nào cũng ngứa điên đảo. Trời nóng nực kèm với việc bà đẻ nóng sữa khiến chị bí bách vô cùng. Mỗi lần cho con bú là người chị như phát hỏa. Vì khó chịu quá mà chị thường xuyên cãi nhau với chồng vì những chuyện không đâu. Không chỉ có thế, chị còn trút giận vô cớ lên đứa con chưa đầy tháng tuổi.
Không chỉ kiêng trong sinh hoạt, mẹ chồng chị còn khá kĩ càng trong chế độ ăn uống của chị. Suốt tháng đầu chị chỉ được ăn rau ngót, cơm trắng và thịt kho. Mùa hè bao nhiêu là món ngon nhưng bà dứt điểm không cho chị ăn vì sợ cháu nội đau bụng. Mặc dù hôm ở bệnh viện, bác sĩ đã nói rõ là bà đẻ không phải kiêng khem gì và bà cũng đứng đó nhưng bà mặc kê lời bác sĩ. Còn chị vì nể mẹ chồng chăm sóc mình nên không dám có ý kiến gì.
Bí bách vì nóng nực kèm với việc phải kiêng khem quá mức cần thiết khiến Hoa bị stress nặng sau sinh. Đến lúc không thể chịu đựng được, chị đã tâm sự với chồng và nhờ chồng tác động đến mẹ.
Kiêng đúng cách cho sản phụ mùa hè
Việc kiêng khem không đúng cách sau sinh có thể gây bệnh cho cả bà đẻ và trẻ sơ sinh. Với những chị em sinh con trong mùa hè nóng nực không nên nằm trong phòng quá kín gió. Chị em vẫn có thể sử dụng điều hòa và mức nhiệt độ từ 27-28 độ C hoặc bật quạt nhẹ. Khi bật điều hòa, các mẹ nên để một chậu nước to hoặc máy tạo hơi ẩm để tạo hơi ẩm trong phòng. Buổi chiều mát, nên mở cửa thông thoáng mỗi ngày để không khí bên ngoài có thể vào phòng.
Ngoài ra, chị em nên chú ý đến việc lau mồ hôi cho trẻ vì mùa hè nóng nực trẻ dễ ra mồ hôi. Mồ hôi ra nhiều không được lau sẽ thấm ngược vào trong và gây cảm lạnh.
Sau sinh nở, phụ nữ cũng không cần kiêng nước, kiêng nắng, gió, kiêng vận động, ăn uống… Nếu khỏe mạnh, chị em vẫn có thể vận động nhẹ nhàng. Việc kiêng nước là không cần thiết. Đồng thời bà đẻ cần có chế độ ăn uống giàu dưỡng chất, cân bằng để có nhiều sữa cho con bú, chỉ cần lưu ý ‘ăn chín, uống sôi’ là được.
