Từ thời điểm quyết định sẽ mang thai, người mẹ cần hiểu được rằng sức khoẻ không chỉ có ý nghĩa quan trọng với chính mình mà còn với cả đứa con tương lai. Và cũng từ lúc đó, mẹ biết cần phải “ăn cho hai người”, không phải về lượng mà còn về chất.
Vì sao phải bổ sung dinh dưỡng sớm trước khi mang thai?
Phụ nữ mang thai cần phải ăn nhiều và bổ dưỡng hơn, điều đó quá dễ hiểu, nhưng nếu người mẹ chỉ bắt đầu chế độ dinh dưỡng đặc biệt khi biết mình đã mang thai thì chưa đủ. Ngày nay, các chuyên gia y tế và dinh dưỡng Hoa Kỳ khuyến cáo phụ nữ nên bắt đầu chế độ chăm sóc dinh dưỡng đặc biệt ngay khi bắt đầu có ý định có con trước từ 3 – 6 tháng.
Vì sao người mẹ lại cần khởi động sớm như vậy? Sao không đợi đến lúc chính thức mang thai? Thứ nhất, rất khó để mẹ biết chính xác thời điểm thụ thai, vì vậy khi biết mình mang thai, mẹ chắc chắn đã chậm một bước trong việc chuẩn bị nền tảng sức khoẻ và dinh dưỡng để mang thai.
Thứ hai, một số bộ phận quan trọng của thai nhi được hình thành rất sớm trong những tuần đầu tiên của thai kỳ, nếu cơ thể người mẹ thiếu một số dưỡng chất quan trọng cho sự phát triển của các bộ phận này, thai nhi có thể bị tổn thương nghiêm trọng không thể phục hồi. Chẳng hạn, tình trạng thiếu axit folic có thể dẫn đến dị tật ống thần kinh bẩm sinh, nứt đốt sống và thai vô sọ.
Từ trước khi mang thai, cơ thể người mẹ có thể đã tồn tại một số mầm bệnh tiềm ẩn có thể phát triển thành bệnh nguy hiểm trong thai kỳ. Vì vậy bà mẹ cần được khám sức khoẻ tổng quát và tiêm chủng trước khi mang thai để đảm bảo sức khoẻ khi bước vào giai đoạn thai nghén. Ngoài ra, chế độ dinh dưỡng không hoàn thiện cũng ảnh hưởng đáng kể đến sức đề kháng và miễn dịch, khiến mẹ khó chống chọi với bệnh tật trong giai đoạn cực kỳ nhạy cảm này.
Dinh dưỡng đặc biệt cho mẹ vì tương lai của con
Vì những lý do nêu trên, chế độ dinh dưỡng trước và trong thai kỳ là rất quan trọng cho sự phát triển của em bé trong giai đoạn hình thành và sức khoẻ của bé khi sinh ra, đồng thời đảm bảo sức khoẻ của mẹ trong khi mang thai, chuẩn bị cho giai đoạn cho con bú và cả sức khoẻ tổng quát của mẹ về sau.
Để có nền tảng dinh dưỡng tốt nhất cho mẹ và bé, chế độ ăn uống tự nhiên hàng ngày đủ chất và đủ lượng là tốt nhất, tuy nhiên các loại thực phẩm chức năng dạng viên uống bổ sung vitamin cũng được khuyên dùng cho thai phụ để đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng thiết yếu trong giai đoạn đặc biệt quan trọng trong cuộc đời của cả mẹ và em bé.
So với chế độ dinh dưỡng bình thường, phụ nữ mang thai có nhu cầu đặc biệt cao đối với một số loại dưỡng chất và cần giới hạn nghiêm ngặt với một số dưỡng chất khác, ví dụ:
– Tối thiểu 5mcg vitamin D/ ngày trong suốt thai kỳ và tiếp tục duy trì nếu mẹ cho con bú mẹ.
– Tối thiểu 600mcg acid folic/ ngày từ ít nhất 3 tháng trước khi thụ thai cho đến hết 12 tuần đầu thai kỳ.
– Không quá 3000mcg (10.000 UI) vitamin A/ ngày để tránh ngộ độc vitamin A – sẽ gây hại cho thai nhi.
Bên cạnh đó, một số khoáng chất quan trọng cũng có nhu cầu tăng cao ở bà mẹ mang thai như sắt giúp tạo máu và phòng ngừa thiếu máu thiếu sắt ở thai phụ, canxi giúp tăng cường hệ xương của mẹ và cung cấp canxi hình thành xương cho thai nhi (nếu mẹ cung cấp thiếu canxi, thai nhi sẽ lấy canxi từ xương mẹ). Ngoài ra, thai phụ cũng cần được bổ sung các kháng thể tự nhiên giúp tăng cường hệ miễn dịch cho bà mẹ trong suốt thai kỳ và cung cấp kháng thể cho bé thông qua sữa mẹ trong giai đoạn cho con bú.
