Montessori là tên gọi của một phương pháp dạy học dành cho trẻ từ sơ sinh đến 24 tuổi, đặc biệt là lứa tuổi mầm non từ 12 tháng đến 5 tuổi được áp dụng rất thành công ở nhiều quốc gia phát triển, và gần đây bắt đầu xuất hiện ở Việt Nam. Một câu hỏi đặt ra rằng: Liệu việc vận dụng “Phương pháp Montessori” để hình thành cho trẻ phương pháp tư duy độc lập ngay từ bậc mầm non có thể chữa được căn bệnh thụ động của giới trẻ Việt Nam?
Mỗi trẻ là mỗi nhân vị…
Triết lý dạy học của phương pháp Montessori là tôn trọng trẻ như 1 nhân vị (xem trẻ như 1 người trưởng thành). Mỗi trẻ sinh ra đều có tiềm năng để học. “Học là tự nhiên đúng với thời điểm phát triển của trẻ. Không có quyền dạy hơn hoặc thấp hơn, giáo viên không có quyền lựa chọn chương trình dạy mà để trẻ tự lựa chọn”, phát biểu của Ts. Maria Montessori, người sáng lập ra phương pháp này.
Các quốc gia có nền giáo dục phát triển như: Nhật Bản, Anh, Mỹ, Thuỵ Điển… đánh giá rất cao phương pháp Montessori và áp dụng rất thành công.
Theo kết quả khảo sát của IMS ở nhóm trẻ được dạy theo phương pháp Montessori, hầu hết các bé đều phát huy được sự độc lập, tự tin và sáng tạo hơn hẳn so với nhóm trẻ được dạy với phương pháp bình thường đối với cả 3 mức: Trẻ chậm phát triển trí tuệ, trẻ bình thường và trẻ có khả năng đặc biệt.
Một số nhân vật nổi tiếng như: Sean “P Diddy” Combs nhà sản xuất âm nhạc số một nước Mỹ, Hoàng tử Harry và William nước Anh, Jeffrey Bezos – ông chủ của trang Amazon nổi tiếng hay Gabriel Garcia Marquez phu nhân của tổng thống thứ 35 nước Mỹ (John F. Kennydy) rồi Katharine Graham ông chủ tờ báo Washington Post… cũng đã từng được dạy theo phương pháp giáo dục này.
Học Montessori ở đâu?
Ở nước ta hiện nay đã có một số trường đi tiên phong trong việc khai thác lợi thế của Montessori, có thể kể tới một số cơ sở quốc tế ở Hà Nội và Trường Mầm non Quốc tế Worldkids tại TP.HCM.
Mới chỉ thành lập cách đây không lâu nhưng với những việc đã và đang làm, Worldkids đã tạo được niềm tin trong cộng đồng. Tôn chỉ hoạt động của trường là lấy trẻ làm trung tâm, nên trường rất tâm đắc phương pháp giảng dạy của Ts. Maria Montessori. Trường đã cử cô Danh, hiệu phó của trường trực tiếp tham gia tập huấn khoá học về phương pháp Montessori với chuyên gia đến từ Hiệp hội Montessori của Mỹ (IMS – International Montessori Society) nên hơn ai hết, nhà trường hiểu được việc kết hợp Montessori với việc giữ gìn bản sắc văn hóa Việt Nam. Hiện Worldkids là thành viên chính thức của IMS và được Hiệp hội Montessori quốc tế cấp chứng nhận về phương pháp giáo dục này.
Hiện nay, trường đang tập trung dạy trẻ theo Montessori ở lĩnh vực “Sinh hoạt hàng ngày” (Practical life). Mỗi ngày, các bé ở độ tuổi 3 – 5 tuổi, được tham gia các giờ học lý thú như: Bé tập làm nội trợ, Bé tập pha nước tắm, Bé tập mặc quần áo… Các bé học được cách cầm muỗng – nĩa, cách rót nước vào ly, các sử dụng ly thuỷ tinh…
Phụ huynh có thể tham gia dạy trẻ theo phương pháp Montessori bằng cách tham gia thường xuyên vào các bữa tiệc Buffet được tổ chức tại trường Worldkids. Đều đặn 2 tuần/lần, trường sẽ tổ chức các bữa tiệc Buffet có sự tham gia của cha mẹ cùng với các bé. Đây có thể gọi là “bữa tiệc Buffet Montessori!” Trẻ được tự do thực hành các kỹ năng Montessori trẻ đã được học mà trẻ thích. Và cha mẹ sẽ cùng tham gia làm với trẻ trong các hoạt động này.
Chúng ta không kì vọng con của chúng ta trở thành: Harry, William hay Jeffrey Bezos… nhưng rõ ràng thực tế đã chứng minh Montessori đem đến cơ hội học tập tốt hơn cho trẻ. Chúng ta có nên cho bé được trải nghiệm?