Bé Ốc (hơn 3 tuổi) nhất định chỉ đi ngủ với chiếc chăn mỏng in hình mèo Kitty. Một lần, do chăn giặt chưa khô, dù được mẹ thay cho chiếc chăn khác nhưng bé Ốc nhất định không chịu. Bé làm mình làm mẩy, quấy khóc, lăn cả ra sàn nhà dù đã khuya.
Vài tháng trở lại đây, Dương (mẹ bé Ốc) rất bực mình vì con ương ngạnh. Nếu lúc trước, mẹ mặc cho bộ quần áo nào, bé gật đầu đồng ý bộ quần áo ấy thì bây giờ, bé nhất quyết đòi mặc cái áo này, cái váy kia. Không được như ý là bé giở bài “ăn vạ” hoặc dỗi, đứng quay lưng vào một xó, mặc mẹ gọi thế nào cũng không thưa.
Hôm sinh nhật, bé Ốc được dì tặng một chiếc váy liền, cổ tròn, tay sát nách, in hình hoa hồng rất xinh nên bé rất thích. Lúc uống sữa, bé Ốc làm lỡ tay làm đổ sữa lên áo nhưng cương quyết không cho mẹ thay áo. Dương kéo tay con, bắt thay đồ khác nhưng bé lăn ra đất, chân tay khua loạn xạ, chống trả quyết liệt. Giận dữ, cô “tét” cho con mấy cái vào mông rồi mắng con “hư” mà cũng không có kết quả.
Bé Ỉn (4 tuổi) cũng chỉ thích diện trang phục theo ý mình. Hôm cả nhà đi dã ngoại, Tâm (mẹ bé Ỉn) muốn con gái mặc váy đỏ, có thắt nơ ở eo mới xinh vì màu đó làm nổi bật nước da trắng của con. Tuy nhiên, bé Ỉn chỉ chịu đi nếu được mặc váy trắng, dù chiếc váy ấy đã hơi cũ, có vài vệt ố. Ngay cả khi được mẹ buộc tóc hai bên rất cẩn thận, bé chạy lại soi gương, rồi kêu: “Mẹ buộc tóc xấu quá” và tự ý kéo bỏ dây buộc tóc. Vì chuyện đó mà hai mẹ con “ầm ĩ” với nhau mãi.
“Mua một chiếc mũ vải, kẻ caro khá đẹp ở cửa hàng giảm giá nhưng con không chịu đội. Tôi lấy mũ đội thử lên đầu mình để con thấy thích nhưng con lại dùng tay giật xuống, ném mũ ra cửa” – Tâm kể. Mua mũ cho con mà nịnh đủ kiểu, con không chịu dùng, Tâm đã to tiếng quát mắng con. Cô sợ con cứ “cứng đầu” như thế thì sau này sẽ khó bảo.
Để bé được tự trải nghiệm
Từ hai tuổi trở lên, bé đã dần bộc lộ cái tôi rõ rệt. Nhiều bé chỉ ăn những món theo sở thích, mặc những bộ trang phục mà bản thân bé cho là đẹp. Nếu cha mẹ can thiệp, bé sẽ phản ứng khá mạnh, ăn vạ, mè nheo, khóc lóc, cương quyết không nghe theo lời cha mẹ. Đặc điểm điển hình nhất là các bé gái rất thích được chọn quần áo theo ý riêng. Nguyên nhân là do sự khác biệt giới tính, các bé gái có xu hướng làm điệu sớm hơn.
Khẳng định cái tôi của bản thân là sự phát triển tâm lý bình thường. Phụ huynh không nên vì thế mà kết luận con hư hỏng, đáng đánh đòn hoặc bắt ép con phải theo ý mình. Cách chọn quần áo của bé nhiều khi giống như là “ngớ ngẩn”: quần đùi trong ngày lạnh; giầy và tất ấm cho ngày nóng hoặc quần đùi đi với áo dài tay… Lý do là vì bé chưa đủ nhận thức để tìm cách ăn mặc hợp lý, bé chỉ thích sao thì làm vậy và cương quyết bảo vệ ý kiến của mình.
Trước tiên, cha mẹ cần giải thích với bé, chẳng hạn: “Trời lạnh mà mặc váy cộc tay sẽ bị ốm, con ạ” hoặc “Con mặc váy hồng này xinh hơn”… Nếu bé còn “bảo thủ”, phụ huynh có thể để cho bé được trải nghiệm, làm điều bé thích và tự bé sẽ rút ra bài học riêng. Tất nhiên, sự trải nghiệm này cần đảm bảo không gây hại cho sức khỏe của con.
Nếu bé không thích đội mũ khi ra ngoài, thử để cho bé làm như thế. Tuy nhiên, cha mẹ cần chuẩn bị sẵn mũ cho con. Lúc ở ngoài nắng, cha mẹ cần đội mũ trước rồi bảo con: “Con xem các bạn kia đội mũ xinh không kìa? Nếu không đội mũ, con sẽ bị ốm, rồi phải bị tiêm nữa”.
Nếu bé thích đi giày, đi tất trong ngày trời nóng, thử để cho bé được làm theo ý mình. Một lúc vui chơi, cha mẹ cần hỏi xem con có nóng không, có muốn cởi bỏ tất để đi dép không. Chắc chắn, bé sẽ thấy lời khuyên của cha mẹ là hợp lý và làm theo một cách vui vẻ.