Trên mạng xôn xao việc một loại thuốc trị viêm da khá nổi ở chợ Ngọc Hà (HN) chứa hàm lượng corticoid cực mạnh. Trên một diễn đàn dành cho các bà mẹ khá uy tín, thời gian gần đây đột nhiên xôn xao khi có một mẹ đăng bài “kêu cứu” vì đã trót cho con sử dụng thuốc trị viêm da cơ địa được mua ở chợ Ngọc Hà. Theo chị kể:
Bé nhà em bị viêm da cơ địa từ ngoài 1 tháng. Đến viện Da liễu TW nhiều lần mà chẳng đỡ. Dùng E************ và kem Kẽm ****** cũng không đỡ. Thế là em đánh liều dùng thuốc nam mua ở Chợ Ngọc Hà. Trộm vía, bé đỡ hẳn. Em rất chi là sung sướng nhưng vẫn nghi ngại do thuốc bôi đựng trong cái hộp nhẫn, chả biết thành phần gồm những gì mặc dù đã hỏi kỹ khi mua thuốc là có corticoid không nhưng chị bán hàng khẳng định là thuốc nam, cứ yên tâm mà dùng trong 1 tháng sẽ khỏi hẳn.
Nhưng em vẫn đi xét nghiệm tại Viện Kiểm nghiệm thuốc TW. Hôm nay em có kết quả. Thuốc chứa fluocinolon acetonid hàm lượng 0.18mg/g. Đây là một loại corticoid mạnh. Và bác sỹ bảo không nên bôi thuốc này. Huhu bây giờ em đang rất lo lắng cho bé nhà em.
Em đã dùng trong khoảng 1 tháng rồi. Hiện giờ chưa thấy biểu hiện gì của tác dụng phụ nhưng em sợ thuốc ngấm vào trong rồi. Em chưa biết làm thế nào cả. Nhưng em đang rất lo lắng và đang nghĩ đến việc cho bé nhà em đi xét nghiệm tổng thể. Các mẹ thông thái giúp em với!!!
Được biết, vụ việc thuốc trị viêm da ở chợ Ngọc Hà tuy đã được rất nhiều người cảnh báo từ lâu về việc có chứa corticoid nhưng rất nhiều mẹ vẫn coi thường và tiếp tục cho con mình sử dụng. Loại thuốc này được một gia đình ở trong chợ Ngọc Hà chế biến theo công thức “gia truyền” và cứ mỗi khi ai đến mua, người bán hàng lại dùng que khều thuốc rồi cho vào những hộp nhựa thô sơ và rất mất vệ sinh. Giá bán của loại “thuốc tiên” này cũng khá “trên trời”. Thường từ 100-200 nghìn VNĐ tùy độ dày mỏng, nếu mua thêm lá thuốc và thuốc uống thì một “đơn thuốc” tại đây có thể lên đến cả triệu đồng.
Có phụ huynh tâm sự “Đến mua về dùng thử, ban đầu nhìn thuốc của bà ấy cũng choáng vì sự mất vệ sinh cũng như sự thiếu chuyên nghiệp, tóm lại đúng là lang băm nhưng kỳ lạ là lúc mới dùng nó như thuốc tiên ấy, bôi đến đâu khỏi gần như tức thì đế đấy, ngày hôm sau đã khác hẳn ngày hôm trước, kể cả các vết loét đang chảy nước vàng cũng liền da rất nhanh. Vì thế nên biết là thuốc không đáng tin cậy mình vẫn phải mua cho con dùng.”
Đúng là về phương diện chữa bệnh, corticoid là thuốc rất quý do có tác dụng chống viêm, chống dị ứng, ức chế hệ miễn dịch. Tuy nhiên, do thuốc corticoid có tác dụng giữ nước và chất khoáng natri trong cơ thể gây phù, gây rối loạn chuyển hóa lipid và làm đọng mỡ lại ở trên mặt, cổ và lưng, nên người dùng thuốc lâu ngày sẽ béo phì, mặt tròn như mặt trăng, nhưng thật ra cơ thể lại bị teo cơ.
Corticoid có các tác dụng phụ nguy hiểm khác như: làm loãng xương, tăng huyết áp, gây huyết khối làm nghẽn mạch, có thể gây loét dạ dày, làm giảm sự đề kháng của cơ thể dễ dẫn đến nhiễm trùng (dễ bị lao, nếu đã bị lao sẽ làm bệnh nặng thêm, hoặc các bệnh nấm). Đặc biệt, nếu dùng corticoid trong thời gian dài sẽ có nguy cơ teo tuyến thượng thận do tuyến này quen với tình trạng có thuốc trong cơ thể sẽ ngưng hoạt động, không còn duy trì chức năng nội tiết và như thế là rất nguy hiểm. Đối với trẻ con, do cơ thể chưa phát triển hoàn chỉnh nên tác hại do corticoid tăng lên bội phần.
Như vậy, thuốc corticoid tuy có nhiều tác dụng trị liệu rất tốt nhưng đồng thời có nhiều tác dụng phụ gây nguy hiểm. Dùng nó như dùng con dao hai lưỡi. Vì vậy, ta không nên tự ý dùng bừa bãi mà chỉ nên dùng khi có sự chỉ định và theo dõi của thầy thuốc.
Cách đây ít lâu, BV Nhi Đồng 2 TP HCM có trẻ hai tháng tuổi bị hoại tử đầu ngón tay, phải phẫu thuật cắt bỏ phần hư chỉ vì người thân mua kem chứa corticoid thoa mụn bóng nước trên da trẻ. Bé hoại tử đầu ngón tay là do corticoid làm giảm sức đề kháng và vi khuẩn gây hoại tử có điều kiện phát triển.
Hiện nay, có không ít thuốc Đông Y giả mạo được các mẹ truyền nhau có tác dụng trị chàm, mẩn đỏ và viêm da cơ địa ở trẻ nhỏ trong thời gian rất nhanh. Thường những thuốc này chỉ cần bôi sáng, đến tối là những nốt đỏ, viêm da dù to và nặng đến đâu cũng gần như “mất hút”. Trên thực tế, các thuốc Đông Y này đều có chứa corticoid rất độc hại cho trẻ nhỏ. Việc cho con sử dụng thuốc viêm da không nhãn mác, không thành phần, không được bộ Y tế cấp phép tuy có thể có tác dụng nhanh chóng nhưng về sau dễ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm không sao lường trước được.
