Đối với trẻ sinh mổ, tăng cường hệ miễn dịch là một trong những ưu tiên hàng đầu giúp bé xây dựng nền tảng vững chắc cho sự phát triển hoàn thiện trong tương lai. Những năm trở lại đây, tỷ lệ chào đời bằng phương pháp sinh mổ (còn được gọi là mổ lấy thai) ngày càng gia tăng trên khắp thế giới, đặc biệt tại các quốc gia như Mỹ, Trung Quốc và Brazil với khoảng 30% – 45% trong tổng số các ca sinh. Tại Việt Nam, đây cũng là phương pháp sinh ngày càng phổ biến với tỷ lệ gần 60% theo thống kê tại các bệnh viện lớn như Bạch Mai, Từ Dũ và bệnh viện Phụ sản Hà Nội.
Với những tiến bộ của y học nên sinh mổ có xu hướng gia tăng vì được biết đến như một phương pháp sinh an toàn và nhanh chóng. Hầu hết các trường hợp sinh mổ là do chỉ định y khoa như ngôi bất thường (ngôi ngang, ngôi mông…) thai to, các bệnh lý liên quan tới thai kỳ như tiền sản giật, nhau tiền đạo, nhau bong non. Cũng có những trường hợp mẹ chủ động lựa chọn phương pháp sinh mổ để chọn ngày giờ sinh đẹp, vì lý do thẩm mỹ, hoặc tâm lý sợ đau… PGS.TS.BS Vũ Thị Nhung – Chủ tịch Hội phụ sản TP HCM cho biết dù sinh mổ có tính an toàn cao nhưng trẻ vẫn có những thiệt thòi nhất định về sức khỏe rất cần được quan tâm, đặc biệt là hệ miễn dịch.
Chị Trà My, mẹ của bé Bon, quận 1, TP HCM chia sẻ bé Bon nhà chị rất nhạy cảm với thời tiết, chỉ cần trời hơi trở lạnh một chút là bé đã bị khò khè, chảy mũi ngay. Cùng tâm trạng giống chị My, chị Kim Hồng, quận 3 tâm sự bé Gạo nhà tôi rất dễ bị dị ứng, chỉ cần tiếp xúc với chó hoặc mèo của nhà hàng xóm là bé đã bị nổi mẩn đỏ khắp người.
Theo ý kiến của một số chuyên gia, nguyên nhân của những bệnh lý trên là do trẻ có hệ miễn dịch chậm phát triển. Điều này thường xảy ra đối với trẻ sinh mổ. Để giải thích vấn đề này rõ ràng hơn, PGS.TS.BS Vũ Thị Nhung cho biết: hệ vi sinh đường ruột đóng vai trò chủ đạo trong việc hình thành và phát triển một hệ miễn dịch khỏe mạnh, trẻ sinh thường khi đi qua đường sinh tự nhiên của mẹ (âm đạo) sẽ được hấp thụ nhiều lợi khuẩn, vốn tập trung nhiều tại âm đạo mẹ, giúp kích thích hệ vi sinh đường ruột của trẻ phát triển. Trong khi đó trẻ sinh mổ lại không đi qua đường âm đạo nên không được tiếp xúc với những lợi khuẩn này. Hơn nữa, mẹ sinh mổ thường lên sữa chậm và chỉ được tiếp xúc với trẻ sau khi sinh từ 4 đến 5 giờ nên trẻ sẽ được bú mẹ muộn hơn so với trẻ sinh thường, làm chậm việc tiếp xúc với các kháng thể trong sữa non của mẹ cho một hệ miễn dịch khỏe mạnh. Những tác nhân trên là nguyên nhân chính khiến hệ miễn dịch của trẻ sinh mổ kém phát triển hơn và mất nhiều thời gian hơn để hoàn thiện (6 tháng) so với trẻ sinh thường (10 ngày).
Ngoài ra, trẻ sinh mổ còn dễ bị suy hô hấp cấp và có nguy cơ mắc các bệnh về hô hấp sau này, nguyên nhân là vì nước ối trong phổi trẻ sinh mổ không được vắt sạch, do không được hưởng lực ép và co thắt từ tử cung của mẹ, dẫn đến tình trạng tồn dịch phổi. Thời gian lưu lại bệnh viên lâu hơn cũng là lý do ảnh hưởng đến sức khỏe trẻ sinh mổ vì thời gian tiếp xúc với các vi khuẩn, mầm bệnh tại môi trường bệnh viện dài hơn trẻ sinh thường.
Theo PGS.TS.BS Vũ Thị Nhung, mẹ nên cho trẻ bú càng sớm càng tốt. Sữa mẹ chính là nguồn dinh dưỡng chứa nhiều kháng thể hỗ trợ cho hệ miễn dịch của trẻ. Càng được tiếp xúc với những kháng thể này sớm, hệ miễn dịch của trẻ càng được củng cố sớm. Bạn cũng nên tuân thủ lịch tiêm phòng và khám định kỳ. Việc theo sát những chỉ định, yêu cầu tiêm phòng của bác sĩ sẽ giúp mẹ bảo vệ trẻ khoa học và chủ động hơn. Ngoài ra, mẹ phải sát sao theo dõi sức khỏe của trẻ để kịp thời phát hiện những dấu hiệu bệnh lý bất thường
Đối với mẹ cho con bú, trong trường hợp phải sử dụng thuốc giảm đau do vết mổ, mẹ phải tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo rằng tác dụng phụ của thuốc không gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
