5 tháng nữa là lại bắt đầu năm học mới, thời điểm này chuyện tìm trường chọn lớp lại bắt đầu nóng. Nhiều phụ huynh rốt ráo thu thập thông tin cũng như tìm mọi mối quan hệ để có thể xin cho con em vào học các trường điểm, trường chuyên, bất kể chi phí lên tới hàng nghìn đô-la.
Đắt đỏ ‘heo vàng’ chạy lớp
Năm học 2014-2015, các lớp đầu cấp tại TP.HCM có khoảng 292.500 chỉ tiêu tuyển sinh trong đó vào lớp 1 khoảng gần 120.000 học sinh, lớp 6 là trên 110.000 suất. Do đó, phụ huynh đã lo lắng, xem xét đến việc chọn trường bởi chỉ 1 bước đi sai cũng khiến ảnh hưởng đến quá trình học tập của con em sau này.
Nhiều phụ huynh cho rằng con học ở môi trường tốt, thầy cô giáo giỏi thì các em mới có thể học tốt được. Thế nên nhiều người đã “nhắm” tới các trường điểm, trường chuyên, song vì trường đạt chuẩn nên số lượng học sinh cũng hạn chế, chất lượng đầu vào cũng được kiểm soát gắt gao, để có thể học tại trường không phải là dễ. Chia sẻ trên Vietnamnet, Chị Lê Thị Hải (trú tại quận 1, TP.HCM) cũng đang “nhắm” cho con vào học vào 1 trong 2 trường điểm tại quận này là Trường tiểu học Nguyễn Bỉnh Khiêm và Lê Ngọc Hân vì cho rằng những trường này có uy tín, chất lượng cùng giáo viên hơn hẳn những trường khác trong khu vực. Tương tự, tại quận Bình Thạnh, anh Lê Thành Thân cũng có tâm lý học trường tốt từ cấp 1 sẽ giúp các em học tốt ở cấp 2, cấp 3 nên dù bằng cách này hay cách khác, anh cũng phải “chạy” cho con vào học tại các trường điểm như trường tiểu học Chu Văn An, Hồng Hà.
Tại Hà Nội, phụ huynh có con vào lớp 1 cũng đang sốt ruột chờ thông tin tuyển sinh của các trường có tiếng trên địa bàn như Thực nghiệm, Lê Ngọc Hân, Thành Công, Dịch Vọng… Một số trường dân lập chất lượng cao cũng là cái tên “hot” được các bậc cha mẹ bàn đến như Đoàn Thị Điểm, Nguyễn Siêu, Lý Thái Tổ…
Dù Bộ GD&ĐT khẳng định không cho phép các trường tổ chức thi tuyển vào lớp 1 nhưng năm nay, nhưng nhiều trường cũng áp dụng nhiều phương thức tuyển để hạn chế sự quá tải. Báo Thanh niên phản ánh, để làm “nhẹ” đi hình thức tuyển sinh, nhiều trường áp dụng phương thức xét tuyển: kiểm tra xét tuyển và khám sức khỏe, trắc nghiệm… và điều kiện tiêu chuẩn cũng khá cao. Bởi mỗi quận-huyện thường chỉ có 1 đến 2 trường điểm, đạt chuẩn, song dân cư thì ngày một đông hơn, chưa kể những gia đình nhập cư, người có nhu cầu học trái tuyến, dẫn đến tình trạng cung không đủ cầu.
Không chỉ chấp nhận đóng tiền phí học cao hơn vì trái tuyến mà nhiều gia đình còn chấp nhận bỏ ra vài chục triệu để có thể “mua được suất học cho con. Trường nào được đồn là tốt, là xịn thì phí chạy trường càng cao. Theo lời chị Hoài, tại phường Ngọc Khánh, Ba Đình, cho biết thông qua nhiều mối quan hệ chị được giới thiệu đến một thành viên trong ban quản lý của trường Thực Nghiệm. Người này cho biết muốn xin được chắc chắn vào học ở trường này thì phí ít cũng là 2500USD, nếu chạy qua trung gian phí còn lên đến 3000USD. Tương tự, phí chạy vào trường Kim Đồng (Giảng Võ) là khoảng 1500USD, còn các trường ở những quận ngoài trung tâm như Nam Thành Công, Mai Dịch, Dịch Vọng B, phí chung thường là trên dưới 10 triệu đồng nếu quen giáo viên trong trường.
Không chỉ có các học sinh ở độ tuổi vào lớp 1 mà những học sinh chuyển cấp, bước vào lớp 6 cũng khiến cho nhiều cha mẹ lo lắng trong việc chọn trường cho con. Theo quy định tất cả học sinh trong độ tuổi đã hoàn thành chương trình cấp tiểu học trên địa bàn quận, huyện được vào lớp 6 ở các hệ trường trên địa bàn đó, ưu tiên cho học sinh thường trú trên địa bàn nếu đủ điểm tuyển… Thế nhưng nhiều trường chuyên vẫn có dành suất cho học sinh trái tuyến nên nhiều phụ huynh vẫn cho các trường này vào “đích ngắm” cho con em mình vào học dù có phải trải qua một cuộc cạnh tranh khốc liệt.
Tuy nhiên, theo hiệu trưởng một trường có tiếng ở quận Hoàn Kiếm, ở đâu cũng có trường tốt, mà ngay cả trong các trường được gọi là tốt hay trường kém, chất lượng giáo viên cũng tốt xấu lẫn lộn kém, bởi vậy việc mất cả khoản tiền lớn để xin học cho con là một sự lãng phí không cần thiết nếu như đứa trẻ không thật sự hiếu học và không có khả năng. Đôi khi bố mẹ kỳ vọng xin cho con học trường chuyên lớp chọn, nhưng trẻ không đủ năng lực theo kịp thì chỉ có tác hại tiêu cực đến tâm lý và sự phát triển của trẻ. Chị Hà (trú tại Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết chị cũng muốn cho con vào học những trường điểm, trường chuyên nhưng để vào những trường này thì phí “chạy” vào không hề nhỏ nên chị thà cho con học trường tư loại tốt, có lớp học, sân chơi thoáng đãng vừa cho các con đi học một cách vui vẻ, không bị áp lực học tập vừa phù hợp với tài chính của gia đình. Tuy học ở trường bình thường nhưng cho con học hành thoải mái cùng rèn luyện kỹ năng sống thì vẫn giúp các em đạt kết quả cao trong học tập và hiểu biết về xã hội.
Chính vì tâm lý ăn thua của phụ huynh đã tạo nên một tiền đề xấu cho trẻ, hơn nữa đó cũng là tác nhân khiến “căn bệnh” tham nhũng của ngành giáo dục thêm phần trầm trọng hơn. Đó cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến sự mất cân bằng, bất công trong giáo dục cũng như khởi nguồn cho nạn chạy bằng cấp bấy lâu.
