Trước tình hình ngày càng có nhiều trẻ em bị bạo hành nhưng phát hiện chậm, Tuổi Trẻ đã trao đổi với bà Phan Thanh Minh – trưởng phòng bảo vệ và chăm sóc trẻ em Sở LĐ-TB&XH TP.HCM, người trực tiếp quản lý và làm việc trên đường dây nóng nhận phản ảnh về việc trẻ em bị bạo hành hoặc bóc lột sức lao động.
Cục Bảo vệ và chăm sóc trẻ em có đường dây nóng số 18001567 để nhận phản ảnh về việc trẻ em bị bạo hành. Xin bà cho biết tại TP.HCM có số điện thoại nóng nào để nhận những phản ảnh tương tự không?
– Đó là số thứ nhất ở ngoài cục, còn hiện chúng tôi có số bên văn phòng tư vấn gia đình và trẻ em là 08.38215878 và 08.38202965 của phòng bảo vệ và chăm sóc trẻ em.
Đã làm từ 16 năm trước
Xin hỏi lại, hai số điện thoại này có thể gọi là số điện thoại nóng không, thưa bà?
– Đây là hai số điện thoại từ trước đến giờ chúng tôi dùng. Bất cứ lúc nào người dân phát hiện trẻ bị bạo hành gọi đến thông báo chúng tôi cũng giải quyết được. Chúng tôi có in hai số điện thoại trên các tờ rơi và phát khi nào có dịp để mọi người biết. Đây là hai số điện thoại chính để nhận thông tin phản ảnh trẻ bị bạo hành hoặc bóc lột sức lao động. Hoạt động này chúng tôi đã làm cách đây 16 năm rồi chứ không phải mới đây.
Khi nhận được tin từ người dân tố cáo hoặc trẻ em trực tiếp báo bị bạo hành, ngược đãi thì sẽ xử lý thông tin ấy theo quy trình như thế nào?
– Trước nhất, khi nhận được tin báo, chúng tôi phải xác định người cung cấp thông tin đó là ai, ở đâu, số điện thoại liên lạc của người ấy. Sau đó, xác định xem nguồn tin đó có tính chính xác bao nhiêu phần trăm. Tức là phải thẩm định lại nguồn tin đó. Rồi chúng tôi xin địa chỉ cụ thể nơi trẻ bị bạo hành. Sau cùng chúng tôi sẽ liên hệ ngay với chính quyền địa phương. Cụ thể, chúng tôi liên hệ với cán bộ phụ trách bảo vệ trẻ em của quận (thuộc phòng LĐ-TB&XH quận) hoặc báo cho cán bộ bảo vệ trẻ em ở phường.
Sau khi thông tin cho ngành dọc nắm, chúng tôi sẽ trao đổi thêm với các vị lãnh đạo hay cán bộ của chính quyền quận, phường, xã hoặc cũng có thể liên hệ trực tiếp luôn với công an địa phương. Thông báo cụ thể địa chỉ mà trẻ đang bị bạo hành để các ngành địa phương có thể can thiệp ngay.
Ngoài ra, hiện mỗi phường, xã của chúng tôi cũng có một điểm tư vấn cộng đồng. Như vậy nếu có sự việc trẻ bị bạo hành xảy ra thì nhân viên tư vấn cộng đồng cũng nắm được. Nếu nhân viên này không biết thì khi chúng tôi thông tin, họ có thể đến ngay địa điểm để nắm lại sự việc và phối hợp can thiệp.
Cần số điện thoại của người báo tin
Theo bà, làm theo quy trình đó có giải quyết từng vụ việc nhanh, gọn?
– Theo tôi được biết hiện nay giải quyết vụ việc khá nhanh và hiệu quả. Ngoài việc điện cho các đơn vị trên, nếu cần giám định thương tật, chúng tôi điện ngay cho các tổ chức giám định pháp y (như bác sĩ Hiếu). Sau đó chúng tôi mới liên hệ với công an lấy giấy giới thiệu của công an với pháp y để bổ sung vào. Việc giám định pháp y này hoàn toàn miễn phí. Nếu như tình hình nghiêm trọng, chúng tôi sẽ giới thiệu, đưa các em đến những cơ sở tạm lánh ngay trên địa bàn đó hoặc gửi đến các trung tâm xã hội trong ngành chúng tôi.
Thông qua số điện thoại 18001567, Cục Bảo vệ và chăm sóc trẻ em khi nhận được tin báo có trường hợp trẻ bị bạo hành thì họ cũng sẽ gọi điện về cho sở LĐ-TB&XH liên quan. Cụ thể quy trình xử lý thông tin và vụ việc như thế nào, thưa bà?
– Khi cục báo, chúng tôi phải hỏi lại ngay số điện thoại của người cung cấp thông tin cho cục. Nhiều khi người nhận thông tin ngoài cục cũng không hỏi kỹ được địa bàn trẻ bị bạo hành, vì vậy chúng tôi cần có số điện thoại của người báo tin để hỏi thêm thông tin cho rõ. Sau đó chúng tôi xử lý vụ việc theo quy trình: thông báo cho phòng LĐ-TB&XH, công an… như trên.
Tại văn phòng bảo vệ và chăm sóc trẻ em chỉ có nhân viên bảo vệ nghe điện thoại ngoài giờ hành chính
Từ 24 giờ giảm còn 8 giờ
Bà cho biết hiện có nhân viên trực 24/24 giờ cho hai số điện thoại 08.38215878 và 08.38202965 không?
– Trước đây, số điện thoại 08.38215878 có nhân viên trực 24/24 giờ nhưng từ tháng 4-2009 thì không còn nữa vì chúng tôi không đủ kinh phí để duy trì. Hiện nay số điện thoại này làm việc chỉ tám giờ một ngày và theo hành chính (ngày lễ, tết, thứ bảy, chủ nhật nghỉ – PV). Trong thời gian tới Trung tâm xã hội và bảo vệ trẻ em được thành lập, đi vào hoạt động, chúng tôi sẽ đề xuất để lập lại đường dây nóng 24/24 giờ này.
Vậy hai số điện thoại này có thể gọi là số điện thoại nóng không khi chỉ hoạt động 8 giờ/ngày và nghỉ ngày lễ, tết, thưa bà?
– Đây không phải là số điện thoại nóng nhưng nó cũng nóng lắm rồi. Khi chúng tôi tổ chức những hội thảo, chúng tôi có làm tờ rơi và in cả hai số điện thoại này để thông tin cho mọi người biết. Tôi nói thật ngay số điện thoại 18001567 của Cục Bảo vệ và chăm sóc trẻ em được cho là đường dây nóng nhưng cũng chỉ hoạt động từ sáng đến 21 giờ là nghỉ.
Trong năm 2009, thông qua hai số điện thoại của thành phố, đã có bao nhiêu cuộc gọi báo tin về bạo hành trẻ em?
– Thật sự chúng tôi không nhớ hết được vì nhiều lắm, bao gồm cả các cuộc gọi nhờ tư vấn dinh dưỡng và thắc mắc cách dạy dỗ con cái, nói chung là nhiều vấn đề.
Một năm thì khó thống kê, nhưng chắc bà có thống kê bình quân một tháng nhận được bao nhiêu cuộc điện thoại báo tin về bạo hành trẻ em?
– Chúng tôi cũng không nhớ, không thống kê được.
Vậy bà có nhớ trong năm 2009 đã có bao nhiêu vụ việc bạo hành trẻ em được mình giải quyết, xử lý?
– Chúng tôi đưa ra xử lý hành chính được bảy trường hợp (tính cả các vụ việc từ Cục Bảo vệ và chăm sóc trẻ em báo vào – PV). Chưa có trường hợp nào phải xử lý hình sự cả.
113 chưa nhận được tin báo về bạo hành trẻ em
Trung tá Thanh Ngọc Thụy, đội trưởng đội tham mưu tổng hợp Phòng cảnh sát phản ứng nhanh (113, Công an TP.HCM), cho biết: Từ trước đến giờ hầu như cảnh sát 113 chưa hề nhận được bất cứ thông tin nào của người dân báo, tố cáo bất kỳ một vụ việc bạo hành trẻ em nào cả. Điều này cho chúng ta thấy ý thức tố cáo bạo hành trẻ em của người dân chưa cao. Hoặc cũng có thể bà con nghĩ cảnh sát 113 chỉ giải quyết những vụ việc lớn, những vấn đề an ninh khác.
Cảnh sát 113 rất mong người dân ý thức tố cáo, điện thoại ngay cho chúng tôi khi phát hiện có trường hợp bạo hành trẻ em trên địa bàn mình sinh sống. Chuyện bạo hành trẻ em cũng rất khẩn cấp, cần can thiệp ngay để bảo vệ các em kịp thời. Do đó hãy nhớ điện ngay cho chúng tôi và dù điện thoại bàn hay di động, bà con chỉ cần bấm số 113 là đã kết nối với Phòng cảnh sát phản ứng nhanh. Khi nhận được thông tin tố cáo vụ việc bạo hành trẻ em cụ thể, chúng tôi sẽ xử lý ngay theo trình tự nhanh, hiệu quả như tất cả các vấn đề khác.
