Sau sinh phụ nữ có thể lực rất yếu, miễn dịch kém và rất dễ nhiễm bệnh. Đặc biệt là những sản phụ sinh mổ thì càng cần sự chăm sóc đặc biệt hơn và tất nhiên không thể tránh khỏi những kiêng cữ trong khoảng thời gian nhất định. Điều này giúp sản phụ sớm hồi phục sức khỏe để nuôi con, ổn định tâm lý và duy trì nguồn sữa quý báu.
Kiêng cữ hợp lý sau sinh để sớm hồi phục sức khỏe
Tuy nhiên không phải các mẹ nên kiêng theo tất cả những kinh nghiệm kiêng cữ của ông bà mà chỉ nên áp dụng những cái hợp lý và đã được khoa học chứng minh. Sau đây sẽ là 1 số điều mà mẹ cần tránh để đảm bảo sức khỏe sau sinh nhé.
- Không nên nằm một chỗ quá nhiều
Nhiều sản phụ sau khi sinh mổ vì sợ đau nên nằm cố định một chỗ không chịu di chuyển hay vận động. Điều này không hề tốt một chút nào cho sức khỏe của bạn. Bởi nếu bạn cứ nằm liên tục một chỗ sẽ khiến nước ối tích tụ ở tử cung khiến cơ thể lâu bình phục. Sau khi sinh mổ, mẹ cần thực hiện các cử động nhẹ nhàng. 24 giờ kể từ khi mổ, sản phụ nên cố gắng ngồi dậy nhẹ nhàng để giúp hệ tiêu hóa thích nghi với việc hoạt động trở lại, phòng tránh các triệu chứng dính ruột, hay tắc nghẽn tĩnh mạch. Khi vết mổ đã bớt đau hơn cần đứng dậy tập đi lại để cơ thể nhanh bình phục hơn. Mẹ cũng nên cho con bú càng sớm càng tốt, bởi nguồn sữa non đầu đời vô cùng cần thiết cho trẻ.
- Giữ cơ thể sạch sẽ, ấm áp
Sau sinh mổ, sức đề kháng của sản phụ rất yếu nên rất dễ bị nhiễm lạnh nên sau khi sinh, mặc dù không còn phải kiêng tắm gội như ngày xưa nhưng mẹ cũng không nên tiếp xúc với nước lạnh (như tắm nước lạnh, giặt quần áo bằng nước lạnh, nằm điều hòa quá lạnh,…) mà thay vào đó hãy thay bằng nước ấm nhé. Sau đó cần mặc quần áo kín để tránh gió.
Mẹ cần tắm gội sạch sẽ bằng nước ấm, vệ sinh vết mổ bằng dung dịch y khoa chuyên dụng và theo dõi vết mổ có chảy dịch hay có gì bất thường hay không. Điều này không chỉ ảnh hưởng tới sức khỏe mà còn thẩm mĩ về sau nữa đó mẹ nhé.
Đặc biệt me cũng không được bỏ qua việc vệ sinh bộ phận sinh dục. Thời gian mới sinh nên rửa âm hộ 3 lần/ngày, có thể sử dụng thuốc sát trùng hoặc thuốc xông đông y để tránh viêm nhiễm. Quần lót giấy và băng vệ sinh nên thay thường xuyên, không được tắm bồn trong 1 tháng và nếu có hiện tượng bất thường nên kịp thời khám bác sĩ.
- Không nhịn đại, tiểu tiện
Rất nhiều sản phụ sau khi phẫu thuật ngại đi tiểu và đại tiện vì sợ đau vết mổ. Tuy nhiên, điều này không nên một chút nào. Bởi nếu cơ thể không được bài tiết kịp thời dễ dẫn tới hiện tượng nước tiểu bị lưu lại, đại tiện bị vón và táo bón… sẽ ảnh hưởng xấu tới quá trình bình phục của cơ thể.
- Không bó bụng ngay sau khi sinh mổ
Các sản phụ sau sinh thường rất tự ti về vùng bụng và hồng do đó nhiều mẹ đã nóng lòng bó bụng để nhanh giảm eo. Tuy nhiên việc này sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới vết mổ, thành bụng, làm tử cung rũ xuống và nghiêng gập mạnh về sau. Thay vào đó mẹ cần phải đợi ít nhất 1-2 tháng để vết mổ lành, dạ con co bóp trở lại bình thường thì hãy gen bụng nhé.
- Không làm việc quá sớm
Sinh con khiến mẹ mất rất nhiều sức lực nên sau sinh mẹ cần nghỉ ngơi để hồi phục như cũ. Nếu mẹ làm việc nhà quá sớm sẽ ảnh hưởng đến các khớp xương, đặc biệt là vết mổ sẽ khó lành hơn và đồng nghĩa sức khỏe sẽ giảm sút.
- Kiêng “yêu” sớm
Sau sinh, sản phụ cần một khoảng thời gian để sản dịch ra khỏi cơ thể, âm hộ có thể bị khâu và rất đau nên tuyệt đối không được tác động mạnh, sẽ gây tổn thương và viêm nhiễm.
Với các mẹ sinh mổ thì cơ quan tình dục không biến đổi nhiều nhưng bụng dạ còn chịu sự tổn thương rất lớn và cần thời gian để hồi phục. Thông thường với sản phụ sinh thường cần tránh quan hệ ít nhất 8 tuần sau sinh, còn với sản phụ sinh mổ cần khoảng 4 tháng khi vết mổ và dạ con đã lành mới có thể quan hệ.
7. Không nên ăn quá no
Khi thực hiện phẫu thuật để sinh con, phần ruột và dạ dày bị ảnh hưởng, dẫn tới hoạt động tiêu hóa giảm. Vì thế, sau sinh mổ sản phụ cần kiêng ăn quá no, để tránh tạo áp lực lớn lên hệ tiêu hóa, dễ dẫn tới táo bón và đầy hơi không tốt cho sức khỏe. Ngoài ra, bạn cũng tránh ăn quá nhiều đồ dầu mỡ. Trong vòng 24 giờ sau khi sinh, chỉ nên ăn nhẹ nhàng để cơ thể dần thích nghi. Việc uống đủ nước cũng rất quan trọng, bởi nước sẽ giúp quá trình tiêu hóa thức ăn diễn ra thuận lợi hơn.
8. Không nên ăn cá ngay sau khi sinh mổ
Các nghiên cứu cho thấy rằng, các chất trong cá làm ức chế sự ngưng tụ của máu, khiến vết mổ khó lành hơn. Thế nên, sau khi sinh mổ mẹ nên tránh ăn cá và các loại thực phẩm tanh khác nhé. Khi vết mổ đã lành thì mẹ có thể ăn bổ sung cá để tăng thêm dưỡng chất cho cơ thể.
9. Không nên nằm trên mặt phẳng
Một trong những điều kiêng cữ sau sinh mổ mà mẹ nhất định phải nhớ là không nên nằm trên một mặt phẳng. Tốt nhất mẹ nên dùng một chiếc gối để kê. Bởi sau khi sinh, tác dụng của thuốc gây mê tan dần, lúc này vết mổ sẽ rất đau. Nếu mẹ nằm ngửa trên giường sẽ khiến tử cung co thắt và cơn đau dữ dội hơn. Các bác sĩ khuyên rằng, sau sinh mổ sản phụ nên dùng gối mềm kê sau lưng và nằm nghiêng. Điều này sẽ giúp làm giảm đáng kể cơn đau của vết mổ.
10. Chú ý đến chế độ dinh dưỡng sau sinh
Cũng như hệ miễn dịch, hệ tiêu hóa của sản phụ cũng rất kém. Chính vì vậy những đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ và khó tiêu sẽ khiến cơ thể sản phụ phản ứng không tốt, dễ gây táo bón và ảnh hưởng đến lượng sữa mẹ cũng như gián tiếp tác động xấu đến sức khỏe của bé.
Thay vì kiêng khem đủ thứ theo tư tưởng dân gian, mẹ hãy cố gắng ăn đủ chất, miếng là thức ăn giàu dinh dưỡng và không ảnh hưởng tới sữa mẹ.
Đặc biệt khi vết mổ còn chưa lành, mẹ tuyệt đối không ăn những thức ăn “tanh” như cá nhé bởi các chất trong cá làm ức chế sự ngưng tụ của máu, khiến vết mổ khó lành hơn. Khi vết mổ đã lành thì mẹ có thể ăn bổ sung cá để tăng thêm dưỡng chất cho cơ thể.
Ngoài ra mẹ nên hạn chế thức khuya để tránh stress, mệt mỏi và nặng hơn là trầm cảm sau sinh. Hãy chia sẽ mọi việc với chồng, gia đình để có thể chăm con cũng như giữ gìn sức khỏe một cách tốt nhất và thoải mái nhất nhé.
