Hiện tượng trẻ chậm nói không còn là vấn đề lạ và hiếm trong xã hội. Cuộc sống hiện đại cùng với sự bùng nổ của công nghệ là một trong những nguyên nhân góp phần không hề nhỏ đến sự chậm nói ở trẻ.
Nhiều bậc cha mẹ thường cho trẻ xem TV hay dùng smartphone để bé ngồi yên, ăn ngoan hay mình rảnh làm việc nhà.
Khi xem TV và sử dụng điện thoại thông minh, trẻ không cần phải nói, không cần suy nghĩ, chỉ ngồi yên và nhìn, đưa tay chỉ, chạm vào màn hình dần tạo thói quen lười nói và ngại giao tiếp ở trẻ. Tuy nhiên sự ảnh hưởng của công nghệ thông tin không phải là nguyên nhân duy nhất. Đôi khi những trục trặc trong vòm miệng, như tổn thương lưỡi, hở hàm ếch, dây hãm ngắn,..lại là nguyên nhân khiến trẻ chậm nói. Cha mẹ cần phát hiện sớm, cho trẻ tới gặp bác sĩ để tìm cách khắc phục.
Dấu hiệu cho thấy trẻ mắc chứng chậm nói
– Không sử dụng điệu bộ, cử chỉ, chẳng hạn chỉ hoặc vẫy tay bye bye khi được 12 tháng tuổi.
– Thích dùng cử chỉ hơn là lời nói để giao tiếp khi đến 18 tháng tuổi.
– Không bắt chước được âm thanh khi 18 tháng tuổi.
– Có khó khăn trong việc hiểu các yêu cầu đơn giản.
– Chỉ có thể bắt chước âm thanh hoặc hành động và không tự mình phát âm từ hoặc các cụm từ.
– Chỉ nói một số âm thanh hoặc từ nào đó lặp đi lặp lại và không thể sử dụng ngôn ngữ nói để trò chuyện ngoài những nhu cầu thiết yếu.
– Không thể tuân theo các chỉ dẫn đơn giản.
– Có giọng nói khác thường (nghe như giọng mũi hoặc the thé hoặc bắt chước tiếng con vật trong phim).
– Khó khăn trong việc hiểu ở tuổi này. Cha mẹ phải hiểu được khoảng một nửa số từ trẻ nói ra khi 2 tuổi và khoảng 3/4 vào lúc 3 tuổi. Vào năm trẻ lên 4, thậm chí người lạ cũng phải hiểu được trẻ nói gì.
Cha mẹ phải làm gì khi trẻ mắc chứng chậm nói?
– Dành nhiều thời gian chuyện trò với bé, hạn chế cho bé sử dụng tivi, điện thoại và các đồ chơi công nghệ khác.
– Đọc cho trẻ nghe, bắt đầu từ lúc 6 tháng, những cuốn sách mà trẻ có thể bắt chước cử động, hoặc có các hình hoa văn để trẻ có thể chạm vào.
– Tận dụng mọi tình huống hàng ngày để khuyến khích trẻ nói và bộc lộ ngôn ngữ.
– Mặt khác, bạn cũng nói liên tục nếu có thể. Giải thích cho trẻ những hiện tượng, sự vật sự việc xảy ra xung quanh bé.