Cách điều trị và chăm sóc viêm phế quản phổi ở trẻ em

Thời tiết thay đổi, có rất nhiều bệnh mà trẻ em hay mắc phải như viêm phổi, sốt, sổ mũi, tiêu chảy… Viêm phế quản phổi là một trong số các bệnh hay gặp khi thay đổi thời tiết.

Viêm phế quản phổi là tổn thương viêm cấp diễn lan toả cả phế nang, mô kẽ lẫn phế quản, thường do các tác nhân virut khởi đầu, sau đó bội nhiễm vi khuẩn hoặc do cả hai. Bệnh nhân có tiền sử nhiễm khuẩn nhẹ đường hô hấp trên như ho, sổ mũi rất dễ bị viêm phế quản phổi. Bệnh viêm phế quản phổi giai đoạn khởi phát trẻ chỉ bị sốt nhẹ, người mệt mỏi, quấy khóc, ăn kém. Ở giai đoạn toàn phát trẻ sốt cao hoặc có thể lại bị hạ nhiệt độ, ho khan, chảy nước mũi và bắt đầu xuất hiện đờm. Lúc này, trẻ thấy khó thở, cánh mũi phập phồng, thở nhanh. Đối với trẻ sơ sinh, trẻ đang tuổi bú có những triệu chứng và dấu hiệu trướng bụng, da xanh tím, giảm trương lực cơ hoặc sốc…  Trẻ thấy mệt mỏi, cơ thể gầy yếu, nghe phổi thấy có ran ấm, ran rít, ran ngáy rải rác ở một hoặc hai bên phổi chụp Xquang có nốt mờ rải rác ở hai phổi; xét nghiệm máu, bạch cầu đa nhân trung tính cao.

Điều trị:

Bệnh viêm phế quản   phổi nếu được phát hiện và điều trị đúng, sớm sẽ rất tốt. Các bác sĩ sẽ chống nhiễm khuẩn cho bệnh nhi bằng cách dùng kháng sinh có thể uống, tiêm (theo chỉ dẫn của bác sĩ) nhưng tốt nhất nên dùng dưới dạng siro và nên cho trẻ uống trước khi bú, khi ăn như thế tránh để trẻ bị kích thích tiêu hoá gây nôn trớ thức ăn. Đối với trẻ sơ sinh, trẻ từ 2 tháng tuổi trở xuống nên đưa trẻ tới bệnh viện để có điều kiện chăm sóc, điều trị tích cực hơn. Tại cơ sở y tế, bác sĩ sẽ điều trị các rối loạn điện giải tim mạch, nôn trớ, khó thở cho bệnh nhi.

Chăm sóc:

Khi bị viêm phế quản phổi, nên chăm sóc và phòng bệnh cho trẻ một cách toàn diện ngay từ giai đoạn đầu. Như thế sẽ tránh khi các dấu hiệu bệnh toàn phát, trẻ bị nặng hơn sẽ khó chữa, thậm chí sẽ dẫn tới tử vong. Ngay từ khi có thai, các bà mẹ nên tuân thủ đúng chế độ để tránh trường hợp sinh non, trẻ sẽ nhẹ cân. Bởi vì,  những đứa trẻ này khi sinh ra dễ mắc các các bệnh nhiễm khuẩn, đặc biệt là viêm phế quản phổi. Thực hiện tốt các chế độ vô trùng khi đỡ đẻ và chăm sóc trẻ sơ sinh. Đảm bảo môi trường sạch sẽ, thoáng mát cho trẻ…

Trẻ bị viêm phế quản phổi vẫn phải bú mẹ, nếu trẻ không tự bú thì phải vắt sữa ra bình, cốc hoặc cho trẻ ăn sữa ngoài nếu mẹ không có sữa. Bên cạnh đó,việc bù lại lượng nước đã mất do sốt cao, nôn trớ, tiêu chảy cho trẻ bằng cách cho uống nhiều nước hơn (tốt nhất cho uống oresol) là việc làm cần thiết. Không nên chườm ấm hay chườm lạnh, tránh làm tăng nhu cầu ôxy. Khi viêm phế quản phổi, trẻ bị ho sẽ rất rát cổ, làm dịu họng trẻ bằng cách cho trẻ uống nước quất, lá hẹ, mật ong, cả ba thứ đó cho vào chén, hấp cách thuỷ. Việc sử dụng kháng sinh dứt khoát phải tuân thủ chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ. Để đảm bảo chế độ dinh dưỡng, các bà mẹ vẫn duy trì chế độ ăn bình thường cho con (bú mẹ, ăn sữa bằng thìa cốc nếu trẻ không bú được, ăn tăng cường nếu trẻ trong thời kỳ ăn dặm…) Trong khi trẻ bị viêm phế quản phổi, bố mẹ không hút thuốc lá trong nhà, tránh cho trẻ ra ngoài vì bụi và các ô nhiễm khác khiến bệnh sẽ nặng hơn.

ThS. Lê Hưng