Cao huyết áp là một căn bệnh có thể mang lại quá nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe, tính mạng của con người. Việc chữa trị sẽ làm giảm tối đa các biến chứng do tăng huyết áp, chi phí điều trị sẽ giảm đi nhiều nếu bắt đầu từ sớm và giúp kéo dài tuổi thọ của bệnh nhân.
Mục tiêu của việc điều trị bệnh cao huyết áp:
Để điều trị căn bệnh này một cách hiệu quả thì cần điều trị những bệnh lý đi kèm với nó.
Đối với bệnh nhân mắc cao huyết áp nguyên phát:
– Duy trì huyết áp thấp hơn 140/90mmHg để giảm các nguy cơ biến chứng ở các cơ quan đích, hoặc thấp hơn nữa nếu người bệnh vẫn dung nạp được.
– Khi người bệnh bị THA lại có kèm đái tháo đường hoặc có nguy cơ tim mạch từ cao đến rất cao hoặc đã có biến chứng như tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, suy tim, bệnh thận mạn tính… thì huyết áp mục tiêu cần duy trì dưới 130/80 mmHg.
Đối với bệnh nhân cao huyết áp thứ phát:
Bệnh cao huyết áp thứ phát thường gặp ở người trẻ và trẻ em do các bệnh ở thận, nội tiết… Ở người cao tuổi, hẹp tắc động mạch thận là nguyên nhân chủ yếu gây tăng huyết áp thứ phát. Những bệnh nhân này có thể điều trị khỏi và đưa về mức huyết áp bình thường theo mức phân cấp ở bài trước.
Thực hiện điều trị:
Việc điều trị bệnh cao huyết áp là rất lâu dài (có thể là cả đời), đòi hỏi sự kiên trì rất lớn của người bệnh. Có thể điều trị huyết áp cao bằng chế độ kiêng cữ trong ăn uống, sinh hoạt; hoặc dùng thuốc hoặc kết hợp chặt chẽ giữa dùng thuốc và kiêng cữ.
Điều trị cao huyết áp không dùng thuốc:
– Nếu bị béo phì, nên áp dụng chế độ ăn giảm cân: ít đường, ít mỡ, nhiều chất đạm và chất xơ rau quả, trái cây.). Duy trì cân nặng lý tưởng với chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 18,5 – 23kg/m2.
– Nên ăn lạt, không ăn quá 1 muỗng cà- phê muối mỗi ngày. Lượng muối này bao gồm cả lượng muối được nêm trong thức ăn và nước chấm.
– Nên ăn chất đạm có nguồn gốc từ cá và thực vật hơn là các loại thịt heo, bò, gà…
– Không nên ăn quá ngọt ngay cả khi không bị tiểu đường…
– Hạn chế ăn mỡ động vật và dầu dừa. Tốt nhất là dùng dầu ô- liu, dầu hướng dương, dầu mè, dầu đậu nành.
– Nên ăn nhiều rau cải, trái cây để cung cấp nhiều chất khoáng, vitamin và chất xơ.
– Ngừng hoặc hạn chế uống nhiều rượu, bia.
– Bỏ hẳn hút thuốc lá, thuốc lào.
– Giữ nếp sinh hoạt điều độ, ổn định. Tránh trạng thái căng thẳng, xúc động, lo âu, tránh bị lạnh đột ngột.
– Rèn luyện thân thể thường xuyên: đi bộ điều độ mỗi ngày; tập thể dục đều đặn ít nhất 45 phút mỗi ngày, 3 lần trong một tuần, không nên gắng sức, có thể tham gia các môn: đi bộ nhanh (7 km/giờ), đi xe đạp nhanh, chạy, chơi bóng bàn.
Việc điều trị bệnh cao huyết áp bằng thuốc cần có chỉ định của bác sĩ
Điều trị có dùng thuốc:
Việc điều trị bệnh cao huyết áp có dùng thuốc do bác sĩ điều trị chỉ định. Khi được chỉ định điều trị bằng thuốc, bệnh nhân cần lưu ý:
– Phải tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ, tái khám đúng kỳ hẹn. Bạn không được tự ý mua thuốc hạ huyết áp để uống hay uống thuốc không theo chỉ định của bác sĩ.
– Theo quan niệm hiện nay thuốc hạ huyết áp nên được sử dụng sớm khi có chỉ định và nên phối hợp nhiều loại thuốc hạ huyết áp với liều thấp hơn là sử dụng một loại thuốc với liều cao.
– Hiện có rất nhiều loại thuốc khác nhau có tác dụng điều trị giúp hạ huyết áp, bảo vệ các cơ quan đích. Tuy nhiên có thể xếp thành 7 nhóm chính là:
- Nhóm các thuốc lợi tiểu
- Nhóm chẹn kênh canxi
- Nhóm chẹn beta giao cảm
- Nhóm chẹn alpha giao cảm
- Nhóm ức chế men chuyển
- Nhóm chẹn thụ thể angiotensin
- Nhóm tác động thần kinh trung ương.
Mỗi thuốc này có những ưu nhược điểm riêng và phù hợp với từng đối tượng người bệnh khác nhau. Khi chọn lựa thuốc huyết áp cho người bệnh thầy thuốc sẽ căn cứ vào 6 yếu tố sau đây:
- Loại thuốc bệnh nhân đã dùng trước đó và sự dung nạp hay phản ứng phụ của bệnh nhân với loại thuốc này.
- Khả năng kinh tế của bệnh nhân đáp ứng cho việc sử dụng lâu dài với các loại thuốc hạ huyết áp và những xét nghiệm theo dõi khác kèm theo.
- Các nguy cơ tim mạch mà bệnh nhân đang có.
- Sự hiện diện của tổn thương nội tạng do tăng huyết áp hay bệnh tim mạch, bệnh thận và đái tháo đường.
- Sự hiện diện của các bệnh lý khác như rối loạn mỡ trong máu, hen suyễn, bệnh lý về khớp, u sơ tiền liệt tuyến…các bệnh này có thể thuận lợi hay gây bất lợi khi sử dụng một loại thuốc hạ huyết áp.
- Tương tác giữa thuốc điều trị tăng huyết áp và các loại thuốc khác mà bệnh nhân đang dùng.
Theo dõi và đánh giá kết quả điều trị:
Theo dõi:
Bạn nên có sổ theo dõi huyết áp, trong sổ này bạn sẽ ghi số đo huyết áp 1-3 lần mỗi ngày, triệu chứng bất thường trong ngày, thuốc uống trong ngày. Đây là cơ sở quan trọng cho bác sĩ điều trị trong mỗi lần tái khám của bạn.
Cách dùng máy đo huyết áp điện tử tại nhà: Đa phần bà con sau khi đưa mua máy đo huyết áp điện tử đều bị khủng hoảng trong thời gian đầu vì bạn thường đo huyết áp rất nhiều lần trong ngày mà mỗi lần đo máy điện tử thường cho một số đo khác nhau nên người bệnh cho là huyết áp của mình không ổn định. Từ đó dẫn đến bất an hay khủng hoảng tâm lý. Cho nên khi theo dõi huyết áp tại nhà bạn chỉ nên đo huyết áp 1-3 lần trong ngày, mỗi lần đo huyết áp nên đo 2 lần liên tiếp cách nhau vài phút rồi lấy trung bình 2 lần đo. Cần nhớ phải nằm nghỉ khoảng 15 phút trước khi đo. Trước khi đo huyết áp 30 phút không được uống rượu, cà phê hay hút thuốc lá. Không nên đo huyết áp sau khi ăn, sau khi mới ngủ dậy.
Đánh giá kết quả điều trị:
Điều trị bệnh cao huyết áp đạt kết quả tốt là khi đạt được huyết áp mục tiêu và ngăn ngừa được các biến chứng tim mạch cũng như tổn thương cơ quan đích (đột quỵ, thiếu máu não thoáng qua, sa sút trí tuệ, phì đại thất trái, suy tim, nhồi máu cơ tim, cơn đau thắt ngực, bệnh mạch máu ngoại vi, xuất huyết hoặc xuất tiết võng mạc, phù gai thị, suy thận…).
Vì vậy ngoài việc theo dõi thường xuyên con số huyết áp, người bệnh cần được định kỳ kiểm tra một số xét nghiệm như: xét nghiệm sinh hóa máu (đường máu khi đói; thành phần lipid máu: cholesterol toàn phần, HDL-C, LDL-C, triglycerid; điện giải máu – đặc biệt là kali; acid uric máu; creatinine máu), phân tích nước tiểu (albumin niệu và soi vi thể); xét nghiệm về huyết học (hemoglobin và hematocrit; điện tâm đồ, siêu âm doppller tim, siêu âm Doppler mạch cảnh nhằm đánh giá tổng thể và chi tiết hơn.
Speak Your Mind