Cao huyết áp ở người trẻ tuổi

Chứng cao huyết áp không chỉ xảy ra ở những người có tuổi, hiện nay, tỉ lệ người trẻ (dưới 35 tuổi) mắc chứng tăng huyết áp khoảng vào 5 đến 12%.

Hậu quả của tình trạng huyết áp tăng cao là có thể tác động xấu đến sức khỏe và hiệu quả làm việc của người bệnh. Bệnh cao huyết áp ở người trẻ thường biểu hiện ở chỉ số huyết áp dưới, ví dụ 120/96mmHg, trong khi người cao tuổi thường bị tăng chỉ số huyết áp trên, ví dụ 172/80mmHg. Những dấu hiệu không điển hình của chứng cao huyết áp ở người trẻ có thể gặp như dễ nóng giận, khó kiềm chế cảm xúc, dễ mất tập trung, dễ ảnh hưởng đến công việc, tác phong giao tiếp…

Huyết áp tăng cao là có thể tác động xấu đến sức khỏe và hiệu quả làm việc của người bệnh.

Những nguyên nhân gây bệnh

Chỉ có khoảng 5% người cao tuổi mắc chứng tăng huyết áp là có nguyên nhân cụ thể trong khi với những người trẻ thì có đến 30% trong số họ sẽ có nguyên nhân gây bệnh cụ thể.

Những nguyên nhân dẫn đến cao huyết áp ở người trẻ thường gặp như: bệnh lý ở cơ quan nội tiết (u sưng thượng thận, ủ vỏ thượng thận), bệnh lý nhu mô thận (viêm vi cầu thận mãn; suy thận mãn tính…), bệnh lý mạch máu ở thận (hẹp động mạch thận) và một số bệnh lý mạch máu khác như: hẹp eo động mạch chủ…

Ngoài ra, các yếu tố góp phần làm tăng huyết áp là hút thuốc lá (kể cả hút thuốc lá thụ động), béo phì, stress, lối sống tĩnh tại, ăn quá mặn, uống nhiều rượu…

Cách phòng ngừa bệnh cao huyết áp ở người trẻ tuổi

Căn bệnh này không để lại bất kỳ dấu hiệu bên ngoài nào, nhất là đối với những người trẻ tuổi. Người lớn cần phát hiện sớm và can thiệp kịp thời và không giống như ở người lớn tuổi, bệnh cao huyết áp ở trẻ em không cần phải dùng thuốc, chỉ cần điều trị những căn bệnh đã gây ra chứng cao huyết áp và thay đổi lối sống, ăn uống khoa học để hạn chế căn bệnh này. Dưới đây là những kinh nghiệm giúp các bậc cha mẹ giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh này cho con cái:

Duy trì trọng lượng cơ thể hợp lý

Không nên để trẻ bị suy dinh dưỡng hoặc béo phì hay dư thừa trọng lượng. Trẻ béo phì hay dư thừa trọng lượng là nguyên nhân chính làm tăng huyết áp. Nếu BMI của một người nào đó nằm trong khoảng 20-25 là bình thường, 25-30 là thừa cân và trên 30 là béo phì.

Tăng cường ăn rau xanh, hoa quả giàu chất xơ

Các loại rau xanh, hoa quả chứa nhiều chất xơ rất cần thiết để hỗ trợ ức chế chứng cao huyết áp ở trẻ.

Tăng cường hoạt động thể chất

Một số liệu thống kê tại vùng Bắc Mỹ cho thấy hiện nay có trên 20 triệu trẻ em mắc bệnh béo phì, bởi vậy tỷ lệ mắc bệnh cao huyết áp ngày càng cao. Đa số những đứa trẻ này là nhóm ăn nhiều, nhất là các loại thức ăn nhanh, trong khi đó lại nghiện xem tivi, nghiện chơi game và lười hoạt động thể chất. Việc tăng cường luyện tập sẽ giúp cho trẻ giảm được các nguy cơ béo phì và tăng huyết áp. Các hoạt động rất đa dạng, có thể là tham gia các hoạt động ngoài trời, luyện tập thể thao, cho trẻ đi picnic…

Giảm ăn mỡ và muối

Ăn quá nhiều mỡ và muối, nhất là muối là một trong những nguyên nhân gây bệnh béo phì và cao huyết áp ở cả người lớn lẫn trẻ em. Riêng trẻ nhỏ rất ưa các món ngọt, mặn và thức ăn nhanh có bán sẵn ngoài thị trường,đây là những thực phẩm giàu mỡ, muối và đường, lâu ngày trở thành thói quen khó sửa, vì vậy theo các Hiệp hội tim mạch Mỹ thì để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh cao huyết áp ở nhóm vị thành niên tốt nhất là hạn chế những loại thực phẩm chế biến quá kỹ, chứa nhiều mỡ và muối, nên thay bằng thực phẩm giàu chất xơ, thực phẩm tươi sống.

Nên ăn chất đạm có nguồn gốc từ cá và thực vật hơn là các loại thịt heo, bò, gà…

Giảm stress và các loại bệnh thần kinh

Theo các chuyên gia ở Trung tâm y học Mayo Clinic thì ngoài những tác động về ăn uống và thể chất thì những tác động xấu do stress thần kinh gây nên cũng là nguyên nhân rất tiềm ẩn đối với bệnh cao huyết áp ở trẻ em. Ví dụ như trường hợp trẻ sống trong gia đình không hạnh phúc, bị lạm dụng tình dục, tổn thương về tinh thần, liên tục sống trong sợ hãi là nhóm người mắc bệnh nhiều nhất. Để giảm thiểu, hãy tạo ra môi trường sống tự nhiên, thân thiện, giúp trẻ cảm thấy đỡ căng thẳng, sống vui vẻ và hồn nhiên đúng như lứa tuổi của các em, kể cả áp lực bắt trẻ học quá nhiều mà không còn thời gian chơi bời giải trí.

Đối với những người đã trưởng thành

Ngoài những lưu ý trên thì cần duy trì lối sống lành mạnh, hạn chế uống rượu, hút thuốc (kể cả việc hút thuốc thụ động) và các chất kích thích khác.