Nhiễm trùng máu và những điều cần lưu ý

Nhiễm trùng máu (nhiễm trùng huyết) hiện đang được coi là một hội chứng lâm sàng nguy hiểm đe dọa đến tín mạng, đặc biệt là đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ vì có thể dẫn đến viêm màng não mủ – một nguyên nhân gây tử vong cao cho trẻ. Với sự tiến bộ của y học hiện đại, nhiễm trùng máu đã kiểm soát và chữa khỏi, hạn chế được tỷ lệ tử vong do căn bệnh này gây ra.

1. Nhiễm trùng máu là gì?

Nhiễm trùng máu là một trong những bệnh nhiễm khuẩn nguy hiểm nhất do các vi sinh vật gây bệnh xâm nhập vào máu gây ra tình trạng nhiễm trùng, dẫn đến các triệu chứng toàn thân nghiêm trọng. Nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến sốc nhiễm trùng và tử vong.

2. Biểu hiện của bệnh

Khởi đầu của bệnh với các hình thái rất giống các bệnh nhiễm trùng thường gặp. Ban đầu bệnh nhân lên cơn sốt (có thể sốt cao và dao động trong ngày), rét run, mệt mỏi, mê sảng, buồn nôn, nôn, tim đập nhanh và rối loạn hô hấp.

Tuy nhiên, khi vi sinh vật gây bệnh xâm nhập vào máu với số lượng lớn, độc tố mạnh sẽ gây ra hội chứng nhiễm trùng, nhiễm độc toàn thân với các biểu hiện nghiêm trọng như thở nhanh, tụt huyết áp, suy yếu dần chức năng các tạng (gan, thận, tim, phổi…), đặc biệt là gây rối loạn nặng các cơ quan trong cơ thể như hô hấp, tuần hoàn… và có thể dẫn đến tử vong do sốc nhiễm khuẩn.

3. Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân chủ yếu gây bệnh nhiễm trùng máu do các vi khuẩn Gram âm, nhất là các trực khuẩn đường ruột và thường gặp các loại vi khuẩn như: E. coli, Streptococcus Faecili, Klebsiella, Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa…

Ngoài ra có thể gặp các loại vi khuẩn Gram dương, virus, vi nấm… nhưng với tần suất ít hơn. Đặc biệt hiện nay, tình trạng đề kháng với kháng sinh của các vi khuẩn đang xảy ra rộng rãi, do vậy cần phát hiện sớm và điều trị đúng phương pháp đối với bệnh nhân nhiễm trùng máu.

4. Phương pháp điều trị bệnh

Đối với bệnh nhân nhiễm trùng máu mới nhập viện, thông thường sẽ được làm các xét nghiệm cơ bản (máu, nước tiểu, họng, tai…) để chẩn đoán nhiễm trùng máu và xác định nơi bị nhiễm trùng. Tùy vào loại vi khuẩn gây bệnh mà sử dụng kháng sinh điều trị phù hợp để loại bỏ nguồn gốc gây nhiễm trùng.

Ngoài ra cần kết hợp với việc tái lập khối lượng tuần hoàn và điều chỉnh thăng bằng kiềm toan, sử dụng thuốc vận mạch và chống rối loạn đông máu. Để việc điều trị đạt kết quả cao, bệnh nhân nên được làm kháng sinh đồ để tìm loại thuốc đặc trị với loại vi khuẩn gây bệnh, song không phải chờ kết quả của kháng sinh đồ mới điều trị mà nên dùng kháng sinh phổ rộng ngay sau khi xét nghiệm bệnh phẩm.

5. Phòng bệnh nhiễm trùng máu như thế nào?

Nhiễm trùng máu xảy ra ở cả người lớn và trẻ nhỏ, đặc biệt nghiêm trọng đối với trẻ sơ sinh. Vì vậy, mỗi bà mẹ cần nâng cao kiến thức về chăm sóc thai nghén, khám thai định kỳ để đảm bảo thai phát triển tốt và không có nguy cơ mắc các bệnh nhiễm khuẩn. Trong quá trình chăm sóc cần rửa tay thật sạch và tránh các yếu tố nguy cơ gây nhiễm khuẩn cho trẻ.

Đối với người lớn, cần tránh sử dụng bừa bãi thuốc kháng sinh khi không có chỉ dẫn của bác sĩ. Khi bị bệnh, việc điều trị tích cực các trường hợp nhiễm Gram âm và chăm sóc tốt có thể giúp bệnh nhân hồi phục nhanh và tránh được nguy cơ tử vong.

Y học - Bệnh lý