Thoái hóa khớp là bệnh hay gặp nhất trong các bệnh về xương khớp. Đây là bệnh mạn tính thường gặp ở người trung niên và người có tuổi, xảy ra ở mọi chủng tộc, mọi thành phần của xã hội. Mọi biện pháp điều trị hầu như chỉ cho kết quả khiêm tốn và cầm chừng.
1. Nguyên nhân
Thoái hóa khớp là bệnh của toàn bộ các thành phần cấu tạo khớp như sụn khớp, xương dưới sụn, bao hoạt tích, bao khớp… Đây là tình trạng xảy ra do sự mất quân bình giữa sự tái tạo sụn và sự thoái hóa sụn, là một bệnh lý phức tạp diễn tiến 2 quá trình song song. Nguyên nhân thường do:
– Sự lão hóa: theo qui luật của tự nhiên, ở người trưởng thành khả năng sinh sản và tái tạo sụn giảm dần và hết hẳn. Các tế bào sụn với thời gian tích tuổi lâu dần sẽ già, khả năng tổng hợp các chất tạo nên sợi collagen và mucopolysaccharide sẽ giảm sút và rối loạn, chất lượng sụn sẽ kém dần, tính chất đàn hồi và chịu lực giảm.
– Yếu tố cơ giới: yếu tố cơ giới thể hiện ở sự tăng bất thường lực nén trên một đơn vị diện tích của mặt khớp hoặc đĩa đệm là yếu tố chủ yếu trong thoái hóa khớp thứ phát, có thể là các dị dạng bẩm sinh làm thay đổi diện tích tỳ nén bình thường của khớp và cột sống; các biến dạng thứ phát sau chấn thương, viêm, u, loạn sản hay làm thay đổi hình thái, tương quan của khớp và cột sống; sự tăng trọng quá tải.
– Các yếu tố khác: di truyền, nội tiết, chuyển hóa
2. Diễn tiến
Tình trạng thoái hóa khớp diễn biến âm thầm, kéo dài và có xu hướng tăng dần. Do chưa nhận thức đúng về bệnh, khi thấy đau khớp, nhiều người thường coi đó chỉ là các hiện tượng nhức mỏi khớp thông thường do thời tiết, lao động nặng… nên không đi khám. Điều này khiến cơ hội phục hồi chức năng vận động của khớp bị bỏ qua, dẫn đến tình trạng bệnh ngày càng xấu đi. Các khớp tổn thương thường là ở cột sống thắt lưng, cột sống cổ, gối, bàn tay, bàn chân, khuỷu, cổ chân…
Triệu chứng dễ nhận thấy nhất chính là cảm giác đau ở khớp. Khi mới bị, cơn đau thường không rõ lý do và thoáng qua, nhưng càng về sau thì lặp đi lặp lại nhiều lần. Người bệnh có thể thấy các khớp bị sưng hoặc biến dạng, thậm chí phát ra các tiếng động “lắc rắc” khi vận động hoặc thấy các cơ bắp xung quanh khớp bị viêm, đau và yếu đi
Ở giai đoạn cuối, sụn khớp bị phá hủy hoàn toàn và đầu xương bị tổn hại nặng nề. Khi những cơn đau đớn kéo dài, không thể tiếp tục công việc, hạn chế vận động, có khi đến mức không thể tự thực hiện được những sinh hoạt cá nhân tối thiểu… người bệnh mới chạy lại cầu cứu bác sĩ.
3. Hậu quả
Bệnh thoái hóa khớp không những gây đau đớn cho người bệnh, làm ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống mà còn gây tổn thất lớn về kinh tế cho bản thân người bệnh và cho cả xã hội.
Hậu quả có thể xuất hiện các biến chứng thoái hóa khớp như lỏng khớp, biến dạng lệch trục khớp, nhất là đau đớn dai dẳng, thậm chí biến họ thành người tàn phế, phải phụ thuộc vào các dụng cụ hỗ trợ hoặc sự trợ giúp của người khác trong sinh hoạt hằng ngày. Người bệnh có thể phải làm phẫu thuật nội soi khớp để xử lý các thương tổn hư hại trong khớp.
Nếu không may mắn người bệnh sẽ phải chấp nhận phẫu thuật thay khớp nhân tạo, hoặc chấp nhận sống trong đau đớn, thậm chí tàn phế suốt đời.
Speak Your Mind