Rượu, bia

Phụ nữ Việt nam ít có thói quen uống rượu, song ở một vài nơi có thói quen cho phụ nữ có thai ăn rượu nếp. Họ cho rằng, nó có tác dụng cho sức khoẻ của mẹ và bé. Tuy nhiên, thành phần rượu nếp có chứa chất cồn, vì thế ăn rượu nếp cũng giống như uống rượu cho dù trong rượu nếp lượng cồn có thấp hơn trong rượu bình thường. Cồn trong rượu sẽ vào cơ thể mẹ và thông qua cuống nhau thai, trực tiếp gây tác hại cho thai nhi. Nó có thể khiến em bé phát triển chậm, hoặc có một số bộ phận dị dạng như đầu nhỏ, mắt to, cằm ngắn, lùn. Thậm chí, tứ chi và tim cũng dị dạng; có đứa trẻ ra đời trí tuệ đần độn, ngu dốt, bướng bỉnh, dễ mắc bệnh.

Đồ uống có ga và cà phê

Các loại đồ uống này có chứa cafein. Theo các nhà nghiên cứu, chất cafein có trong cà phê và các loại đồ uống có ga rất có hại đối với phôi thai. Phụ nữ mang thai uống nhiều cà phê sẽ có nhiều nguy cơ sảy thai hơn bình thường. Ngoài ra, cafein có thể phá vỡ vitamin, dẫn đến triệu chứng thiếu vitamin B1, biểu hiện là mệt mỏi, chán ăn, táo bón. Nếu nghiệm trong có thể phát sinh ra bệnh viêm thần kinh đa phát, tim to, tim đập chậm, co cơ hoặc phù nước. Thai phụ nếu uống cà phê lâu ngày thì mối nguy hại càng lớn, có thể làm thai nhi tổn thương, sảy thai tự nhiên hoặc thai nhi sinh ra cơ yếu, và không nhanh nhẹn nhưng những trẻ bình thường.

Nước chè

Chúng ra ít khi để ý đến vấn đề ảnh hưởng của nước chè đến thai phụ. Song, trên thực tế nó có ảnh hưởng không nhỏ đến thai nhi. Cụ thể, trong lá chè có chứa từ 2-5% lượng cà-phê-in có tác dụng gây hưng phấn. Nếu thai phụ uống quá nhiều chè đặc sẽ kích thích thai cử động nhiều, thậm chí nguy hại đến sinh trưởng và phát triển của thai nhi. Trong lá chè còn chứa tanin, nếu kết hợp với chất sắt trong thức ăn sẽ thành hợp chất khó được cơ thể hấp thụ. Do vậy, nếu thai phụ uống quá nhiều nước chè đặc có thể dẫn đến thiếu máu do thiếu sắt và tất yếu là thai nhi sinh ra sẽ bị thiều máu do thiếu sắt bẩm sinh.

Nước lạnh

Dạ dày và ruột của thai phụ đặc biệt mẫn cảm với kích thích nước lạnh. Uống nhiều nước lạnh khiến cho mạch máu dạ dày và ruột của thai phụ co vào đột ngột, dịch vị tiết ra ít, chức năng tiêu hoá kém, dẫn đến một loạt triệu chứng về dạ dày và ruột như: không muốn ăn, tiêu hoá không tốt, đi ngoài, dạ dày co thắt gây đau dạ dày, xuất hiện hiện tượng đau bụng dữ dội.

Ngoài ra, nếu bà bầu uống nhiều nước lạnh, khiến mạch máu ở các niêm mạc hô hấp như mũi, họng, khí quản co vào đột ngột, lượng máu chảy giảm ít, làm giảm sức đề kháng cục bộ, dễ mắc bệnh truyền nhiễm đường hô hấp. Thai phụ uống quá nhiều nước lạnh còn khiến tần số cử động của thai nhi trong tử cung tăng. Do vậy, thai phụ nhất định phải hạn chế uống nước lạnh.

Người phụ nữ mang thai cần ăn uống các thức giàu thành phần dinh dưỡng như: thịt nạc, trứng, cá, rau, hoa quả, thịt gia cầm, như vậy sẽ có lợi cho thai nhi phát triển bình thường.

Thực phẩm chứa cafein

Công trình nghiên cứu mới trên tờ Jounal of Obstetrics and Gynecology cho biết uống quá nhiều cà phê trong thời kỳ thai nghén có thể làm gia tăng nguy cơ sảy thai.Nhận thấy rằng các phụ nữ có thai uống 200 mg cafein hoặc hơn mỗi ngày (lượng được chứa trong 10 ounce cà phê hoặc 25 ounce trà), có thể làm tăng gấp đôi nguy cơ sảy thai của họ. 10 ounce tương đương với khoảng 300ml.

Không nên uống cà phê khi mang thai

TS. De-Kun Li, tác giả công trình nghiên cứu, một nhà dịch tễ học về sinh sản thuộc tổ chức nghiên cứu Kaiser Permanente Division of Research, ở Oakland, California, đã khuyên các phụ nữ có thai nên từ bỏ cafein trong ít nhất 3 – 4 tháng đầu của thời kỳ thai nghén. Nếu vì bất cứ lý do nào đó, họ thật sự không thể từ bỏ được, thì nên cắt giảm chỉ còn một ly hoặc chuyển sang dùng cà phê không có cafein.

Các tổ chức chuyên khoa như Trường Đào tạo bác sĩ sản – phụ khoa Mỹ và Hiệp hội y học sinh sản Mỹ hiện chưa có lập trường chính thức về cafein. Hầu hết các chuyên gia đồng ý rằng lượng cafein được chứa trong 8 – 16 ounce cà phê uống mỗi ngày là an toàn. Một vài công trình nghiên cứu đã liên kết việc tiêu thụ cafein với liều lượng cao hơn với sự sảy thai và với trọng lượng lúc sinh thấp. Tuy nhiên, không có bằng chứng chắc chắn cho rằng cafein gây ra những vẫn đề này. Cho đến khi được biết rõ nhiều hơn, các phụ nữ mang thai tốt hơn hết nên giới hạn lượng cafein uống vào. Giới hạn việc tiêu thụ lượng cafein hàng ngày còn 200mg hoặc ít hơn.

Công trình nghiên cứu của De-Kun Li dựa trên 1.063 phụ nữ có thai được phỏng vấn một lần về lượng cafein tiêu thụ. Vào lúc phỏng vấn, thời gian thai nghén trung bình là 71 ngày. Nhưng 102 người đã sảy thai (không đáng ngạc nhiên vì hầu hết các trường hợp sảy thai xẩy ra rất sớm trong thời kỳ thai nghén). Sau đó thêm 70 phụ nữ nữa sảy thai. Như vậy tỷ lệ sảy thai toàn thể là 16%.

Trong số 264 phụ nữ nói là họ không dùng cafein, 12,5% bị sảy thai. Nhưng tỷ lệ sảy thai là 24,5% ở 164 phụ nữ đã tiêu thụ 200mg cafein hoặc hơn mỗi ngày. Nguy cơ sảy thai gia tăng được liên kết với chính cafein chứ không phải với các yếu tố nguy cơ đã được biết như tuổi của người mẹ, hoặc thói quen hút thuốc, các nhà nghiên cứu đã khẳng định như vậy.

Các chuyên gia còn cho biết, cafein là chất có khả năng gây biến đổi sinh lí ở nữ giới, ở một mức độ nhất định có thể thay đổi hormone nữ và hormone sinh sản, gián tiếp hạn chế khả năng “ủng hộ” tinh trùng của tử cung.

Không uống rượu, hút thuốc và tránh xa khói huốc lá

Các nghiên cứu cho thấy, nghiện rượu và thuốc lá là nguyên nhân chủ yếu gây ra sinh non và sẩy thai. Nếu người bố thường xuyên dùng rượu vang, bia và rượu nồng độ mạnh sẽ làm giảm lượng tinh trùng và gia tăng số lượng tinh trùng có chất lượng kém. Lượng nicotin có trong thuốc lá và các loại chứa chất cồn khiến bề mặt da trong quá trình sinh tinh của tinh hoàn trực tiếp sinh ra độc tố dẫn dến tinh trùng bị dị dạng. Khi tinh trùng kết hợp với trứng gây ra dị tật thai nhi ở nhiều mức độ khác nhau.

Người phụ nữ mang thai cần phải kiêng thuốc lá, rượu. Nếu người mẹ uống rượu sẽ làm cho nồng độ cồn cao lâu dài ở tử cung, sẽ dễ trợ hỏa, sinh nhiệt, động huyết, có thể gây ra khuyết tật ở sọ, mặt, tay chân và tim của thai nhi, sẽ làm cho sự phát triển thể chất và tinh thần của thai nhi trong tử cung bị chậm lại. Ngộ độc cồn có thể làm tăng tỷ lệ phát bệnh sinh non và tỷ lệ thai nhi bị chết lưu trong bụng mẹ. Người mẹ mang thai dù hút thuốc nhiều hoặc hút thuốc thụ động, đều có thể dẫn đến quái thai hoặc sinh non. Vì vậy đối với phụ nữ mang thai cần cấm hẳn việc hút thuốc và uống rượu.

Các thực phẩm ướp muối

Những thực phẩm này dù rất bắt mắt và làm tăng khẩu vị nhưng lượng muối axit nitric và nồng độ kẽm quá cao đều không có lợi cho sức khỏe. Khi mang thai, do phản ứng của thai nghén, thấy nhạt miệng vô vị, nên thích ăn uống các thức có tính kích mạnh, thích ăn các thức mặn, nói chung người ta hay cho đó là chuyện bình thường, coi nhẹ việc kiêng ăn quá mặn của phụ nữ mang thai.

Vì sao phải kiêng ăn quá mặn? Các nhà y học cho rằng, phụ nữ trong thời kỳ thai nghén, tỳ và thận thường biểu hiện không đủ, công năng vận hóa giảm, thủy thấp dễ tích tụ bên trong, khí huyết không được khoan thai. Y học hiện đại cũng cho rằng, phụ nữ khi đã có thai, sẽ có những thay đổi đặc biệt về sinh lý như lượng natri, máu lưu trữ tương đối nhiều, những thay đổi đó trong tổ chức các tạng của cơ thể là nhằm thích ứng với yêu cầu sinh trưởng của thai nhi.

Những thức quá mặn lại có hàm lượng muối tương đối cao, nếu được đưa vào nhiều sẽ làm cho thủy thấp tụ lại bên trong nặng hơn, lại dễ hại đến tỳ và thận, làm cho chức năng tỳ và thận giảm, gây ra sự giảm sút trong việc thu nạp năng lượng, tiểu tiện ít hơn, và các triệu chứng tim hồi hộp, làm buồn bực khó chịu.

Y học hiện đại nhận thấy rằng: phụ nữ trong thời kỳ thai nghén lượng máu tuần hoàn tăng, quá trình thay cũ đổi mới cũng nhanh hơn, nhằm thích ứng với sự tuần hoàn của đế cuống rốn. Nếu lúc đó lại đưa vào thức ăn mặn quá nhiều, trữ lượng natri trong cơ thể sẽ tăng cao hơn nữa, và lượng muối cũng sẽ tăng tương ứng, điều đó chẳng những làm cho tim của phụ nữ mang thai phải gánh chịu nặng hơn, sẽ biểu hiện các triệu chứng: tim hồi hộp, lòng buồn bực khó chịu, lượng tiểu tiện giảm, nặng thì sẽ ảnh hưởng đến sinh trưởng của thai nhi, như vậy cả phụ nữ mang thai và thai nhi đều bất lợi.

Dưới đây là một số loại đồ ăn thức uống nên kiêng hoặc hạn chế dùng cho bà bầu:

• Các loại gia vị như ớt, tiêu, tỏi, dấm, hành, gừng… đều nên dùng ít.
• Hạn chế ăn thịt trâu, thịt chó, thịt ba ba vì đây là những loại thức ăn gây đầy bụng, lâu tiêu, không tốt cho việc tiêu hoá.

• Măng, quẩy, quả táo mèo, long nhãn… là những món ăn được cảnh báo có thể đem lại những nguy cơ cho thai nhi, nên hạn chế hoặc không ăn.
• Tôm, cua, sò, ốc, hến… bổ dưỡng những chỉ nên ăn ở mức độ vừa phải vì chúng là thực phẩm dễ gây dị ứng. Lạc cũng dễ gây dị ứng, đặc biệt là dị ứng bào thai, nhất là nhóm người mắc chứng di truyền dị ứng với loại thực phẩm này.
• Các loại cá biển nước sâu như cá kiếm, cá mập, cá ngừ, cá mú… Đây là nhóm cá chuyên sống ở vùng nước sâu có hàm lượng thuỷ ngân cao, có thể gây sẩy thai, khuyết tật khi sinh hoặc làm cho não kém phát triển.

Ngoài ra, các bà bầu cũng cần kiêng rượu, bia, thuốc lá vì đây là những thứ gây hại cho thai nhi.

Dinh dưỡng đối với các bà bầu luôn là vấn đề được ưu tiên hàng đầu. Tuy nhiên, không phải loại thực phẩm nào cũng tốt và có lợi cho sức khỏe của bạn. Bạn có thể tham khảo những gợi ý dưới đây để bổ sung vào cẩm nang dinh dưỡng trong 9 tháng thai kỳ của mình.

Tuyệt đối tránh việc ăn uống mất vệ sinh trước và trong khi có thai

Các món ăn chưa nấu chín kỹ

Nếu bạn là một fan trung thành của sushi, các món gỏi và lẩu, bạn sẽ phải tập “cai nghiện” trong suốt thời kỳ mang thai. Gỏi và các món ăn chưa được nấu chín kỹ có thể tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ đối với bạn cũng như bé yêu. Chúng có thể làm bạn bị ngộ độc thức ăn, đau bụng hay bị nhiễm khuẩn và sán.

Ngay cả đối với các loại thịt nướng/thịt quay hay trứng chưa được chế biến kỹ cũng có thể gây nguy hại cho sức khỏe của bà bầu.

Cá có chứa hàm lượng thủy ngân cao

Các bà bầu ai cũng biết tác dụng của cá đối với sức khỏe của phụ nữ mang thai. Tuy nhiên, một số loại cá có hàm lượng thủy ngân cao như cá kiếm, cá mập, cá ngừ, cá mú biển cũng có thể gây ảnh hưởng không tốt tới sự phát triển não bộ của thai nhi, cụ thể là gây ra hiện tượng não không phát triển.

Đồ hộp và các loại thức ăn nhanh

Trong đồ hộp có chứa một loại vi khuẩn có tên Listeria monocytogene có khả năng xâm nhập vào cơ thể mẹ gây ra hiện tượng sảy thai và sinh non. Vì vậy, tốt nhất bạn nên hạn chế loại thực phẩm này. Trong trường hợp cần thiết, tốt nhất là bạn hãy đun nóng lại thức ăn trước khi sử dụng.

Ngoài ra, các loại thức ăn nhanh hoặc đồ ăn đã chế biến sẵn thường chứa quá nhiều dầu mỡ, cũng không tốt cho sức khỏe của bạn trong thời kỳ mang thai.

Bạn cũng không nên sử dụng các loại đồ hộp hay đồ ăn nhanh đã quá hạn sử dụng hay vỏ hộp bị trầy xước, thủng hay móp méo…

Các chế phẩm từ thịt

Xúc xích, jambon, thịt muối hay các chế phẩm khác từ thịt sống cũng không tốt cho sức khỏe của bạn và bé. Tốt nhất là bạn chỉ nên ăn những thực phẩm này khi đã chúng đã được hâm nóng hay nấu chín lại.

Gan động vật

Gan động vật cũng có thể gây nguy hại cho bạn vì đây là nơi tập trung nhiều độc tố nếu động vật bị nhiễm bệnh. Ngoài ra, trong gan cũng có chứa nhiều cholesterone và vitamin A. Nếu bạn ăn quá nhiều gan, kết hợp dùng thêm các loại thuốc hay thực phẩm dinh dưỡng khác có thể gây ra hiện tượng thừa vitamin, ảnh hưởng xấu đến bé yêu.

Các chế phẩm từ bơ, sữa chưa qua diệt khuẩn

Những thực phẩm làm từ bơ, sữa thường chứa rất nhiều dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển bộ xương cho bé. Tuy nhiên, bạn không nên sử dụng những thực phẩm chưa qua quá trình diệt khuẩn vì chúng có chứa nhiều loại vi khuẩn và có thể làm bạn và cả bé yêu bị ngộ độc thực phẩm.

Theo các chuyên gia, tốt nhất, bạn nên tránh xa bất cứ loại phomat nào làm từ sữa cừu hoặc sữa dê… vì chúng đặc biệt không tốt cho bé.

Thực phẩm gây dị ứng

Nếu bạn có tiền sử về dị ứng, bạn sẽ dễ dàng tránh được những tác nhân gây bệnh cho mình trong thời kỳ mang thai. Tuy nhiên, tùy vào thể trạng của từng người, bạn cũng rất có thể bị dị ứng trong thai kỳ. Vì vậy, bạn nên ngưng sử dụng tất cả các loại thực phẩm đang dùng nếu có các dấu hiệu dị ứng (ngứa, mẩn đỏ, sưng phù…) và đi khám để được điều trị kịp thời.

Gia vị quá nóng hay quá cay

Các gia vị và chất phụ gia quá nóng hay quá cay (gừng, ớt, hạt tiêu…) cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn trong thời gian mang thai, gây hiện tượng nóng trong và táo bón với các bà bầu.

Đồ ngọt

Trong thời kỳ mang thai, bạn nên hạn chế ăn quá nhiều đồ ngọt như kẹo, bánh và đồ ăn vặt… vì chúng có thể gây hiện tượng tăng cân quá nhanh. Ngoài ra, hàm lượng đường khá lớn chứa trong các loại thực phẩm này cũng có thể gây nguy cơ tiểu đường ở bé.

Đồ uống có chứa caffeine

Trong thời kỳ mang thai, nếu bạn dùng thường xuyên các loại đồ uống có chứa caffeine (như caffe, chè, coca, nước tăng lực, soda, cocktail…) bạn sẽ có thể bị tăng nhịp tim và áp lực máu dẫn đến mất ngủ và đau đầu. Không chỉ thế, nó còn ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi trong bụng, gây nguy cơ sảy thai và sinh non.

Rượu

Phụ nữ mang thai và trong đang trong thời kỳ cho con bú đặc biệt không nên uống rượu vì có thể gây nguy hại không chỉ cho sức khỏe của mẹ mà còn ảnh hưởng đến cả bé. Các nghiên cứu khoa học cũng đã chứng minh, chỉ cần một lượng rượu nhỏ mà mẹ uống vào trong thời kỳ mang thai cũng có thể gây dị tật ở thai nhi, sảy thai và sinh non.

Thuốc lá

Khói thuốc lá không chỉ gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của bạn mà còn gây nguy hại cho cả bé trong bụng. Mẹ hút thuốc làm tăng nguy cơ thai chết lưu, thai phát triển chậm và bé sinh thiếu tháng. Nếu trong thời kỳ mang thai (đặc biệt là 3 tháng đầu), mẹ hít phải khói thuốc lá (hút thuốc lá thụ động) cũng gây ảnh hưởng trầm trọng đến con.

Các món nên tránh khác

• Quẩy: Trong quẩy có phèn chua (chứa nhôm – một chất vô cơ), ăn nhiều có nguy cơ bị down ở thai nhi.
• Rau bina (rau chân vịt): Cản trở việc hấp thu chất sắt dẫn đến thiếu máu

Gia vị mang tính nóng và cay

Đồ uống kích thích

Khi phụ nữ mang thai dùng một lượng lớn thức ăn và đồ uống có chứa chất café có thể dẫn đến các tình trạng như tim đập nhanh, đau đầu, buồn nôn… Chất cà phê còn có thể thông qua cuống rốn vào thai nhi làm ảnh hưởng tới quá trình phát dục của thai nhi.

Đồ ngọt

Mì chính

Những đồ bổ như quả nhãn, nhân sâm

Y học cho rằng phụ nữ trong thời kỳ mang thai đa số âm huyết hư nhược, việc sử dụng nhân sâm dẫn đến hao tổn âm khí làm tăng phản ứng của thai nhi sớm, sưng phù và cao huyết áp. Long nhãn ôn tính trợ dương, phụ nữ mang thai sau khi ăn dễ bị động thai, cho nên cũng không được sử dụng.

Các thực phẩm có chứa chất phụ gia

Kiêng kị những thức kích thích

Khi mang thai, phụ nữ cần ăn uống các chất giàu dinh dưỡng và dễ tiêu hóa, các thức giàu protein và trái cây, các thức ăn uống phải sạch. Cần kiêng ăn uống các thức có tính chất kích thích, kiêng thuốc lá, rượu, kiêng ăn uống thiên lệch. Bởi vì, sau khi thụ thai, sự sinh trưởng phát triển của thai nhi phải nhờ vào tinh huyết từ tạng phủ của người mẹ để nuôi dưỡng, cho nên công năng khí huyết của tạng phủ người mẹ mang thai có ảnh hưởng trực tiếp tới sự sinh trưởng, phát triển của thai nhi.

Thuốc lá có thể gây dị dạng, sinh non.

Khi công năng tạng phủ của người mẹ bình thường, khí huyết thịnh vượng, thai nhi sẽ sinh trưởng, phát triển mạnh khỏe. Vì vậy, người mẹ mang thai cần ăn uống các thức giàu thành phần dinh dưỡng như: thịt nạc, trứng, cá, rau, hoa quả, thịt gia cầm, như vậy sẽ có lợi cho thai nhi phát triển bình thường.

Nếu sau khi mang thai, người mẹ ăn uống thiên lệch thường xuyên, sẽ có thể làm giảm dinh dưỡng ở người mẹ, bất lợi cho sự hấp thụ dinh dưỡng và sinh trưởng phát triển của thai nhi. Nếu sau khi mang thai, người mẹ thường xuyên ăn uống các thức có tính chất kích thích như: hạt tiêu, ớt, tỏi, thì sẽ dẫn đến thấp nhiệt trong người mạnh lên, cũng như bất lợi cho sự sinh trưởng của thai nhi, nghiêm trọng hơn có thể gây ra dấu hiệu sinh non.

Người mẹ mang thai cần phải kiêng thuốc lá, rượu, nếu người mẹ uống rượu sẽ làm cho nồng độ cồn cao lâu dài ở tử cung, sẽ dễ trợ hỏa, sinh nhiệt, động huyết, có thể gây ra khuyết tật ở sọ, mặt, tay chân và tim của thai nhi, sẽ làm cho sự phát triển thể chất và tinh thần của thai nhi trong tử cung bị chậm lại. Ngộ độc cồn có thể làm tăng tỷ lệ phát bệnh sinh non và tỷ lệ thai nhi bị chết lưu trong bụng mẹ. Người mẹ mang thai dù hút thuốc nhiều hoặc hút thuốc thụ động, đều có thể dẫn đến quái thai hoặc sinh non, vì vậy đối với phụ nữ mang thai cần cấm hẳn việc hút thuốc và uống rượu.

Kiêng ăn quá mặn

Phụ nữ mang thai còn cần phải kiêng ăn quá mặn. Khi mang thai, do phản ứng của thai nghén, thấy nhạt miệng vô vị, nên thích ăn uống các thức có tính kích mạnh, thích ăn các thức mặn, nói chung người ta hay cho đó là chuyện bình thường, coi nhẹ việc kiêng ăn quá mặn của phụ nữ mang thai. Vì sao phải kiêng ăn quá mặn? Các nhà y học cho rằng, phụ nữ trong thời kỳ thai nghén, tỳ và thận thường biểu hiện không đủ, công năng vận hóa giảm, thủy thấp dễ tích tụ bên trong, khí huyết không được khoan thai. Y học hiện đại cũng cho rằng, phụ nữ khi đã có thai, sẽ có những thay đổi đặc biệt về sinh lý như lượng natri, máu lưu trữ tương đối nhiều, những thay đổi đó trong tổ chức các tạng của cơ thể là nhằm thích ứng với yêu cầu sinh trưởng của thai nhi. Những thức quá mặn lại có hàm lượng muối tương đối cao, nếu được đưa vào nhiều sẽ làm cho thủy thấp tụ lại bên trong nặng hơn, lại dễ hại đến tỳ và thận, làm cho chức năng tỳ và thận giảm, gây ra sự giảm sút trong việc thu nạp năng lượng, tiểu tiện ít hơn, và các triệu chứng tim hồi hộp, làm buồn bực khó chịu. Y học hiện đại nhận thấy rằng: phụ nữ trong thời kỳ thai nghén lượng máu tuần hoàn tăng, quá trình thay cũ đổi mới cũng nhanh hơn, nhằm thích ứng với sự tuần hoàn của đế cuống rốn. Nếu lúc đó lại đưa vào thức ăn mặn quá nhiều, trữ lượng natri trong cơ thể sẽ tăng cao hơn nữa, và lượng muối cũng sẽ tăng tương ứng, điều đó chẳng những làm cho tim của phụ nữ mang thai phải gánh chịu nặng hơn, sẽ biểu hiện các triệu chứng: tim hồi hộp, lòng buồn bực khó chịu, lượng tiểu tiện giảm, nặng thì sẽ ảnh hưởng đến sinh trưởng của thai nhi, như vậy cả phụ nữ mang thai và thai nhi đều bất lợi.

Sau khi mang thai vài tháng, các chất thải trong quá trình thay cũ đổi mới sẽ tăng lên, làm tăng gánh nặng cho thận tạng, ảnh hưởng đến công năng của tỳ và thận. Hơn nữa, lúc đó phần nhiều xuất hiện phù ở người và chân tay, nếu do tì hư là chính thì sẽ đồng thời thấy triệu chứng ăn ít, đại tiện phân nát, nếu do thận hư là chính thì thường kèm theo triệu chứng lưng mỏi, tay chân lạnh, tiểu tiện ngắn và ít, nếu do khí trệ thì thường thấy lòng buồn bực khó chịu, hông đầy trướng, đấy là chứng phù do thai nghén, y học Trung Quốc gọi đó là “Tử khí” (khí của con) “Tử thũng” (phù do con). Y học hiện đại cho rằng: thời kỳ thai nghén do sự thay đổi hormone, có thể làm cho nước và natri lưu trữ, ngoài ra ở thời kỳ này còn sinh ra thiếu máu do máu bị pha loãng, áp suất thẩm thấu của huyết tương giảm, tĩnh mạch dưới lồng ngực cản trở khi máu quay về làm cho lượng lưu thông máu tăng lên, những nhân tố ấy đều có thể dẫn đến thũng nước. Lúc đó cần phải giảm thấp lượng muối trong ăn uống, mỗi ngày chỉ dùng hạn chế muối từ 3-5g, để giảm trữ lượng nước và muối.

Cũng như y học Trung Quốc chủ trương ăn uống thanh đạm, yêu cầu ăn nhạt là chính. Hàng ngày có thể uống sữa đậu nành nhạt hoặc sữa đậu nành ngọt. Nếu trong thời gian phù không kiêng ăn mặn thì sẽ làm tăng trữ lượng nước và muối, khiến phù càng thêm nặng, các triệu chứng váng đầu, nhức đầu, ngực khó chịu, buồn nôn, ăn uống không thấy ngon. Nếu nghiêm trọng hơn, sẽ xuất hiện phù kèm theo huyết áp cao, tiểu đục như lòng trắng trứng, dẫn tới nguy hiểm cho con, trên lâm sàng xuất hiện triệu chứng nguy kịch: nhiễm độc thai nghén.

Vì vậy, phụ nữ trong thời gian mang thai, dù ở giai đoạn ban đầu, thời kỳ thũng nước hay thời kỳ huyết áp cao, đều phải kiêng ăn mặn, việc khống chế lượng muối đưa vào cơ thể là hết sức quan trọng.

BS. CK2. Nguyễn Đức Lê – Theo Sức Khỏe & Đời Sống