Truy tìm nguyên nhân thì mới hay, trước đó một vài tháng, mẹ cháu vô tình bỏ quên vỉ thuốc tránh thai, H. không hiểu vì thấy mẹ uống nên cũng làm theo.

ThS Bùi Phương Thảo, Phó trưởng khoa Nội tiết, BV Nhi T.Ư cho biết, có một số trường hợp trẻ uống nhầm thuốc tránh thai của mẹ hay các thuốc có chứa hormon… chỉ một hoặc hai viên là sau một thời gian ngắn, trẻ sẽ dậy thì sớm.

Vì vậy, các bậc cha mẹ cần lưu ý khi sử dụng các loại thuốc, mỹ phẩm… có chứa hormon cần để xa, không cho trẻ tiếp xúc hoặc uống phải gây bệnh.

Đúng là đây là một biện pháp nhanh chóng, tuy nhiên, thực tế nhiều người không biết được rằng biện pháp này có thể mang đến những hậu quả đáng tiếc.

Tình trạng quan hệ tình dục trước hôn nhân ngày càng tăng trong giới trẻ, cộng với việc thuốc bán không theo đơn nên đã khiến nhiều bạn trẻ lạm dụng sản phẩm thuốc tránh thai khẩn cấp.

Tại nhiều phòng khám và cấp cứu đã ghi nhận không ít trường hợp đến khám và điều trị vì lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp. Trong số này không chỉ là phụ nữ trẻ mà còn là chị em phụ nữ đã có gia đình.

Theo BS. Trần Thúy Vân, Phó trưởng Khoa Chăm sóc sức khỏe bà mẹ – Kế hoạch hóa gia đình, Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản Hà Nội, cho biết, dùng thuốc tránh thai khẩn cấp là dùng lượng thuốc nội tiết liều cao hơn để tiết chế rụng trứng, hoặc trường hợp đã rụng trứng rồi thì cũng làm rối loạn khả năng rụng trứng trong cơ thể để tránh thai. Nếu sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp nhiều lần sẽ làm cho thuốc “nhờn” mất tác dụng. Nếu lạm dụng còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe.

Các tác dụng phụ có thể xảy ra khi dùng thuốc tránh thai khẩn cấp như: buồn nôn, chóng mặt, xuất huyết đột ngột hoặc kéo dài dẫn tới mất máu. Về lâu dài nếu lạm dụng thuốc tránh thai có thể hạn chế sự rụng trứng. Nếu dùng quá liều khiến teo niêm mạc tử cung, trứng không làm tổ được dẫn tới vô sinh.

Vì vậy, các bạn không nên nghĩ rằng thuốc tránh thai khẩn cấp là một biện pháp thay thế các phương pháp tránh thai khác mà đây chỉ là một biện pháp áp dụng khi bạn đã sử dụng biện pháp tránh thai khác bị thất bại.

Để sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp hiệu quả, an toàn nhất, chị em cần hiểu những vấn đề sau:

Thuốc tránh thai khẩn cấp được sử dụng khi nào?

Khác với thuốc tránh thai hàng ngày (uống hàng ngày vào một giờ nhất định), thuốc tránh thai khẩn cấp được sử dụng trong trường hợp có quan hệ tình dục mà không được bảo vệ. Chẳng hạn như khi không sử dụng biện pháp tránh thai nào, sử dụng các biện pháp tránh thai khác nhưng không thành công (rách bao cao su, quên uống thuốc tránh thai hàng ngày), tính sai ngày an toàn, trong trường hợp bị cưỡng dâm…

Thuốc tránh thai khẩn cấp hoạt động như thế nào?

Loại thuốc tránh thai này cũng tương tự như thuốc viên tránh thai hàng ngày, nó có chứa hormone nữ progestin hormone. Tuy nhiên, hàm lượng kích thích tố progestin trong thuốc tránh thai khẩn cấp cao hơn nên ngay lập tức nó có tác dụng ngăn cản sự rụng trứng, tránh dẫn tới thụ thai.

Uống thuốc tránh thai khẩn cấp như thế nào? Hiệu quả của nó ra sao?

Bạn có thể uống thuốc tránh thai khẩn cấp ngay sau khi giao hợp không bảo vệ. Trên thị trường có sẵn thuốc tránh thai của nhiều hãng nhưng chỉ có 2 loại: 1 viên và 2 viên.

Xét về thời gian tác dụng thì có loại tác dụng trong 36 giờ, có loại tác dụng trong 72 giờ. Nếu dùng loại 36 giờ thì bạn cần uống thuốc trong vòng 36 giờ sau khi có quan hệ tình dục mà không bảo vệ. Tương tự như vậy, hiệu quả tránh thai của thuốc sẽ có tác dụng trong 5 ngày nếu bạn dùng loại thuốc 72 giờ.

Bạn nên uống thuốc càng gần thời điểm quan hệ tình dục càng tốt vì lúc đó thuốc hoạt động tốt hơn và khả năng tránh thai sẽ càng cao.

Thuốc tránh thai khẩn cấp có an toàn không? Nhược điểm của chúng là gì?

Ngày nay, biện pháp tránh thai khẩn cấp được coi là rất phổ biến và cũng khá an toàn nếu sử dụng theo đúng quy định và chỉ dẫn của thuốc cũng như của bác sĩ. Mặc dù có những bất lợi nhỏ khi dùng thuốc nhưng hầu như không có biến chứng nào trở nên nghiêm trọng.

Một số tác dụng phụ có thể gặp khi uống thuốc tránh thai khẩn cấp là:

• Buồn nôn: Tác dụng phụ phổ biến nhất.
• Chảy máu âm đạo bất thường.
• Đau dạ dày.
• Đau đầu.
• Chóng mặt.
• Đau ngực.
• Kinh nguyệt thất thường hoặc rong kinh. Trong trường hợp, chậm kinh kéo dài, bạn nên đi khám hoặc dùng que thử để loại bỏ khả năng có thai.

Uống thuốc tránh thai khẩn cấp thế nào là an toàn?

Tốt nhất, chị em nên uống theo chỉ dẫn của bác sĩ. Vì có thể mỗi loại thuốc lại thích hợp với những nhóm người khác nhau. Nếu thấy có những phản ứng lạ khi uống thuốc, bạn phải dừng lại ngay và đi khám càng sớm càng tốt.

• Không sử dụng thuốc quá muộn sau khi quan hệ tình dục (tốt nhất là uống sau khi giao hợp 1 tiếng, không để qua 36 hoặc 72 tiếng tùy loại thuốc).
• Uống theo đúng trình tự của từng loại thuốc và đúng liều lượng quy định.
• Tránh dùng quá 2 lần trong một tháng.

Có một số loại thuốc được coi là có thể làm giảm hiệu quả của các loại thuốc tránh thai. Vì vậy, nếu bạn đang dùng các loại thuốc sau thì nên cân nhắc việc có nên uống thuốc tránh thai khẩn cấp hay không: Thuốc an thân, thuốc ngủ, thuốc trị bệnh lao, thuốc chống tăng huyết áp, thuốc nhuận tràng, thuốc chống đông máu, thuốc hạ sốt, giảm đau, thuốc điều trị HIV…

Mua thuốc tránh thai ở đâu?

Thuốc tránh thai khẩn cấp có sẵn tại các quầy trong tất cả các cửa hàng thuốc. Bạn cũng có thể nhận được những thuốc tránh thai khẩn cấp tại bệnh viện có sản khoa.

Vì hiệu quả tránh thai không cao nên nếu bạn có quan hệ tình dục thường xuyên thì cần sử dụng biện pháp tránh thai khác như bao cao su hoặc thuốc viên tránh thai hàng ngày. Ngoài tác dụng tránh thai, bao cao su còn giúp phòng ngừa bệnh lây truyền qua đường tình dục.

Cùng là thuốc tránh thai hàng ngày nhưng có hai loại thuốc tránh thai đang được lưu hành trên thị trường, đó là thuốc chỉ chứa progestogen và thuốc chứa cả progestogen với oestrogen.

Khi đã chọn uống thuốc tránh thai hàng ngày, chị em được khuyến cáo nên uống vào cùng một thời điểm trong ngày để có tác dụng tốt nhất. Nếu uống một cách chính xác, thuốc có hiệu quả ngừa thai trên 99% và thuốc chỉ chứa progestogen đạt hiệu quả là 99%.

Để thuốc có tác dụng tránh thai cao nhất, bạn gái bạn phải đảm bảo các yếu tố sau:

• Uống thuốc đúng giờ
• Không bỏ viên thuốc nào
• Không nôn mửa hoặc bị tiêu chảy nghiêm trọng khi uống thuốc
• Không dùng bất kì loại thuốc nào có thể ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc (tương tác với thuốc)

Trong trường hợp quên uống một viên thuốc, bạn gái phải uống bù ngay sau khi nhớ ra, viên tiếp theo vẫn uống bình thường. Tuy nhiên, với từng loại thuốc sẽ có quy định riêng có thời gian “được phép quên”. Tức là mỗi loại thuốc bạn gái chỉ được uống chậm sau bao nhiêu tiếng, nếu quên quá lâu thì sẽ không có tác dụng tránh thai nữa. Quên liên tục 3 viên liền nhau thì bạn gái nên bỏ cả vỉ thuốc đó đi và chờ uống vỉ thuốc mới.

Trong lúc chờ đợi thì cả hai nên sử dụng bao cao su hoặc biện pháp tránh thai khác cho mỗi lần quan hệ. Xuất tinh ngoài mặc dù cũng được coi là biện pháp tránh thai nhưng hiệu quả của nó không cao.

Khi có quan hệ với bạn gái, cho dù người đàn ông chưa xuất tinh hay đã rút ra ngoài đi nữa thì khả năng bạn gái dính bầu cũng hoàn toàn có thể xảy ra. Bởi vì, ngay khi cương cứng, “cậu bé” đã có thể tiết là một chất dịch (dù ít). Chất lỏng này bao gồm cả tinh dịch và tinh trùng. Khi ở trong âm đạo, tinh trùng sót lại trong dịch này vẫn có thể bơi sâu vào để thụ tinh với trứng.

Vì vậy, trong những trường hợp quên uống thuốc tránh thai, bạn nên dùng bao cao su làm biện pháp phòng vệ an toàn nhé. Bao cao su không những có tác dụng tránh thai mà còn có thể bảo vệ cả hai trước các bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (STIs).

Chưa kể, việc lạm dụng thuốc này gây khởi động chuyển dạ, có thể dẫn đến vỡ tử cung, suy thai…

Mua tự do!

Bác sĩ Nguyễn Thu Giang (Viện phát triển sức khỏe cộng đồng Ánh Sáng), một trong những người đầu tiên tham gia nghiên cứu ứng dụng phương pháp phá thai nội khoa ở Hà Nội, mới đây đã nhận được điện thoại từ khách hàng là một phụ nữ trẻ, có thai lần đầu và đã tự phá thai bằng thuốc.

Theo thông tin từ khách hàng, cô này mua gấp đôi liều thuốc Cytotec (tên biệt dược của misoprostol, một trong hai thành phần sử dụng trong phá thai ngoại khoa) mà không biết rằng phương pháp này cần dùng đến hai loại thuốc, misoprostol chỉ là 1/2 yêu cầu. Vài giờ sau khi sử dụng thuốc, bệnh nhân gặp triệu chứng tăng co bóp tử cung, ra máu ồ ạt phải đi cấp cứu, trong khi mục đích phá thai lại không đạt.

Theo GS Đỗ Trọng Hiếu – nguyên vụ trưởng Vụ Sức khỏe bà mẹ trẻ em (Bộ Y tế), ngoài sử dụng trong phá thai nội khoa, giúp khởi động chuyển dạ, Cytotec còn có tác dụng trong điều trị các bệnh đau dạ dày do viêm loét. Đó cũng là căn nguyên khiến thuốc này có thể được mua dễ dàng ngoài thị trường cho mục tiêu phá thai, nhất là ở các bạn trẻ.
Trên nhiều diễn đàn mạng, có nhan nhản các chủ đề hỏi về cách dùng Cytotec để… phá thai và các hướng dẫn sử dụng kiểu “người đi trước hướng dẫn người đi sau”.

“Khi triển khai nghiên cứu tại hai bệnh viện ở TP.HCM và Hà Nội, với yêu cầu sau khi uống thuốc phải nằm lại cơ sở y tế để theo dõi, đã có những trường hợp bị chảy máu nhiều phải can thiệp, hoặc tăng co bóp tử cung quá mức phải sử dụng biện pháp khác. Đây không phải là biện pháp có thể tự làm tại nhà vì có rất nhiều nguy cơ, mọi người làm sao biết được mình có sẹo hay bất thường ở tử cung hay không để tránh tai biến?” – bác sĩ Giang chia sẻ.

Theo bác sĩ Giang, những người có sẹo ở tử cung như từng nạo hút hoặc sinh mổ, có thành cơ tử cung không chắc chắn, có chít hẹp ở cổ tử cung hoặc cơ địa mẫn cảm đều phải cảnh giác với biện pháp phá thai bằng thuốc.

Có thể gây nguy hiểm khi giúp chuyển dạ

Vụ Sức khỏe bà mẹ trẻ em (Bộ Y tế) yêu cầu các bệnh viện tư vấn cho gia đình và sản phụ hiểu rõ thời gian phải theo dõi chuyển dạ, tác dụng phụ của thuốc…

Các sở y tế phải thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện các chế độ chuyên môn, đặc biệt là việc sử dụng các thuốc tăng co tử cung. Tuyệt đối không được lạm dụng thuốc tăng co tử cung để gây chuyển dạ.
Vụ Sức khỏe bà mẹ trẻ em vừa có văn bản gửi các sở y tế, yêu cầu không sử dụng misoprostol gây chuyển dạ trên thai phụ đủ tháng và thai sống, vì nguy cơ gây vỡ tử cung và suy thai.

Trao đổi với báo giới, một đại diện của vụ này cho rằng khi sử dụng misoprostol, ngoài việc tuân thủ các điều kiện, chỉ định, chống chỉ định, đánh giá trước khi gây chuyển dạ, cần theo dõi sát cơn co tử cung, tim thai, các tác dụng phụ, tiến triển của cuộc chuyển dạ để đánh giá, xử trí kịp thời.

Tuy nhiên, thời gian qua đã có trường hợp lạm dụng misoprostol gây khởi động chuyển dạ, dẫn đến tai biến như vỡ tử cung, suy thai…

GS Đỗ Trọng Hiếu cho biết có nhiều trường hợp bị tai biến vỡ tử cung hoặc thai chết trong tử cung do vỡ tử cung, hoặc thúc nhanh chuyển dạ khi chuyển dạ nhân tạo bằng thuốc. Các tai biến này phần lớn do thiếu thông tin về thuốc Cytotec.

Theo GS Hiếu, Cytotec sử dụng vào mục đích phá thai bằng thuốc và các biện pháp được phép khác đều phải được tiến hành tại cơ sở y tế có đủ phương tiện cấp cứu. Khi đã xuất hiện cơn co tử cung, các bác sĩ cần theo dõi chặt chẽ, tránh việc co tử cung mạnh mà cổ tử cung không mở.

Thống kê của Vụ Sức khỏe bà mẹ trẻ em cho thấy sáu tháng đầu năm 2012, cả nước có 88 tai biến làm tử vong mẹ, tử vong sơ sinh hoặc tử vong cả mẹ và sơ sinh. Trong số này, 10 trường hợp tử vong tại nhà, 14 tử vong trên đường chuyển viện, số còn lại tử vong tại bệnh viện.

Qua theo dõi, có hiện tượng lạm dụng thuốc hoặc sử dụng chưa đúng thuốc gây chuyển dạ tại bệnh viện, dẫn đến cơn co mạnh, tai biến dọa vỡ và vỡ tử cung sản phụ.

Trong 2 nghiên cứu lớn, các nhà khoa học thấy có mối liên quan giữa thuốc uống tránh thai và bệnh Crohn, nhưng không liên quan với viêm loét đại tràng. Một nghiên cứu về phụ nữ sau mãn kinh thấy mối liên quan giữa HRT và viêm loét đại tràng, nhưng không liên quan với bệnh Crohn.

Tiến sĩ Hamed Khalili, người đứng đầu các nghiên cứu tại Bệnh viện đa khoa Massachusetts ở Boston, cho rằng các bác sĩ “nên cân nhắc cẩn thận những lựa chọn tránh thai ở phụ nữ có tiền sử gia đình mắc bệnh Crohn rõ rệt. Kết quả đã đưa ra những hiểu biết mới về con đường sinh học duy nhất liên quan với estrogen, có thể điều hòa bệnh sinh của viêm loét đại tràng”.

Những kết luận này được đưa ra từ dữ liệu của 117.935 người tham gia Nghiên cứu Sức khỏe y tá I trong thời gian 1976-2008 và một nhóm khác gồm 114.794 phụ nữ trong Nghiên cứu Sức khỏe y tá II trong thời gian 1989-2005.

Nghiên cứu kết hợp gồm 5.323.303 người-năm theo dõi, có 309 trường hợp mới mắc bệnh Crohn và 362 người mới mắc viêm loét đại tràng. Sau điều chỉnh đa biến, những người hiện đang dùng thuốc tránh thai có nguy cơ mắc bệnh Crohn cao nhất, nhưng những người đã từng dùng thuốc tránh thai cũng tăng nguy cơ này.

Để xem xét tác động của HRT lên nguy cơ mắc bệnh viêm ruột, nhóm của tiến sĩ Khalili đã nghiên cứu 108.589 phụ nữ Mỹ sau mãn kinh tham gia Nghiên cứu sức khỏe y tá vào năm 1976 với tuổi trung bình là 54, không có tiền sử bị bệnh viêm ruột. Đến năm 2008, các nhà nghiên cứu có tổng cộng 1.891.153 người-năm theo dõi, có 138 trường hợp mắc bệnh Crohn và 138 trường hợp viêm loét đại tràng. Phân tích đa biến thấy nguy cơ viêm loét đại tràng tăng ở những người hiện đang dùng hóc-môn.

Điều quan trọng nhất đó là có mối liên quan giữa tín hiệu thụ thể estrogen (truyền tín hiệu qua estrogen) với sự phát triển bệnh viêm ruột.

Thuốc viên NTNT – phương pháp ngừa thai hiện đại

Thông tin tại Hội thảo Nội tiết Sinh sản đầu năm 2012, do Chi hội Sinh sản Việt Nam tổ chức tại TP.HCM đã cho thấy, thuốc NTNT là một trong những biện pháp ngừa thai được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Trong các dạng thuốc NTNT, thuốc viên uống hằng ngày là dòng được ra đời sớm nhất, sau đó mới được phát triển thêm các loại thuốc tiêm và thuốc cấy (các nang chứa thuốc đươc cây dươi da can h tay). Tuy nhiên, về mức độ phổ biến và tiện dụng thì thuốc viên uống hàng ngày được xếp vào vị trí ưu tiên hàng đầu. Thêm vào đó, các bác sĩ cũng đánh giá cao hiệu quả của thuốc viên uống hàng ngày, việc có thai cũng dễ dàng ngay sau khi ngưng thuốc.

Mặc dù trên thế giới, ở các nước phương Tây, việc sử dụng thuốc NTNT rất phổ biến, nhưng ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương thì tỉ lệ rất thấp, có nơi chỉ khoảng 2%.Tại hội thảo ngừa thai châu Á – Thái Bình Dương tổ chức ơ Bangkok (Thái Lan) đầu tháng 2, dành cho các bác sĩ chuyên môn và cơ quan truyền thông ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương, các chuyên gia đã cập nhật tình hình sử dụng thuốc NTNT. Tại Đông Nam Á, Thái Lan là nước có tỉ lệ sử dụng cao nhất là 37% trong khi nước ta chỉ có 10%.

Giải thích nguyên nhân thuốc NTNT có tỉ lệ sử dụng “chưa tương xứng với hiệu quả và nhu cầu thực sự”, GS. Jan I. Olofsoon, thành viên Hội Nội tiết sinh sản thế giới, Giám đốc y khoa vùng châu Á – Thái Bình Dương (phân ngành sức khỏe phụ nữ) công ty dược MSD Singapore cho biết, đó là do nhiều người vẫn còn có những định kiến sai lầm về thuốc ngừa thai và thai kỳ. Theo GS. Olofsoon, nhiều cặp vợ chồng, nhất là phụ nữ thường có xu hướng đánh giá quá mức nguy hiểm của thuốc ngừa thai nội tiết trong khi lại đánh giá thấp nguy cơ của việc có thai ngoài ý muốn. Những lo ngại không đúng về khả năng tăng cân, gây mụn trứng cá, vô sinh hay ung thư… đã phần nào trở thành “hàng rào” ngăn cản phụ nữ tiếp cận với một biện pháp an toàn, hiệu quả và còn có nhiều lợi ích trong việc chăm sóc sức khỏe và phòng bệnh.

Khỏe đẹp với thuốc NTNT phối hợp 2 pha

Cũng tại hội thảo Nội tiết Sinh sản, một chuyên đề quy mô đã được trình bày nhằm giới thiệu kết quả những nghiên cứu và thành tựu mới nhất về thuốc ngừa thai, đó là sản phẩm thuộc NTNT phôi hơp hai pha. Theo GS. BS. Nguyễn Thị Ngọc Phượng, Chủ tịch Hội nội tiết sinh sản TP.HCM (HOSREM) và Phó chủ tịch VINAGOFPA: “Một trong những biện pháp tránh thai có hiệu quả là dùng thuốc ngừa thai loại viên uống, thuốc viên ngừa thai phối hợp hai pha không chỉ ngừa thai an toàn mà còn giúp chị em phụ nữ có làn da đẹp (vì thuốc có tác dụng điều trị mụn trứng cá). Nhiều nghiên cứu cũng đã chứng minh dùng thuốc ngừa thai phối hợp hai pha giúp ngăn chặn các tác nhân gây viêm nhiễn, giảm nguy cơ ung thư nội mạc tử cung và ung thư buồng trứng đến 50% so với người không sử dụng”. GS. Phương cũng cho biết, gọi là thuốc ngừa thai phối hợp hai pha vì thuốc chứa hai dẫn chất hooc -môn sinh dục nữ là estrogen và progestrogen được kết hợp theo chu kỳ sinh lý tự nhiên của người phụ nữ, nên thuốc còn có tác dụng kiểm soát chu kỳ kinh nguyệt đều đặn.

Với thành tựu mang tính đột phá của thuốc ngừa thai phối hợp hai pha ở các nước tiên tiến và các nước trong khu vực, phụ nữ Việt Nam đang có cơ hội sử dụng phương pháp tránh thai an toàn, hiệu quả và có thêm một “người bạn đường” mới trong việc chăm sóc sức khỏe và vẻ đẹp toàn diện.

Thuốc kháng sinh rifampicin

Rifampicin là một thuốc kháng sinh thuộc nhóm rifamycin có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn, đặc biệt với vi khuẩn lao. Rifampicin tiêu diệt vi khuẩn bằng cách rất đơn giản: ức chế tổng hợp ARN của vi khuẩn. Trong chu trình sống và gây bệnh của mình, vi khuẩn không thể không cần đến ARN. Đây là một loại axít nhân rất cần thiết để tổng hợp nên các protein của vi khuẩn. Không có ARN, vi khuẩn không đủ protein và sẽ bị chết. Không chỉ có tác dụng lên vi khuẩn lao, thuốc này còn tác dụng lên nhiều vi khuẩn khác như vi khuẩn viêm màng não.

Thế nhưng khi dùng rifampicin đồng thời với viên tránh thai khẩn cấp sẽ làm cho các thuốc tránh thai nhanh hết tác dụng. Điều đó cũng đồng nghĩa với việc hủy bỏ ý muốn tránh thai của bạn. Thai vẫn sẽ tồn tại và bạn bị vỡ kế hoạch.

Nguyên nhân là do các viên tránh thai bị phân hủy bởi một số enzym ôxy hoá khử trong phân lớp enzym cytochrom P450. Thuốc sẽ phải tồn tại trong cơ thể tối thiểu 3 ngày thì tác dụng tránh thai mới đạt được. Đó cũng là thời gian cần thiết để thuốc phát huy tác dụng. Nhưng đáng tiếc là thuốc kháng sinh rifampicin lại kích hoạt các enzym phân hủy thuốc làm thuốc nhanh bị tiêu hủy. Và như vậy thời gian tồn tại thuốc trong cơ thể sẽ bị rút ngắn xuống dưới mức cho phép, đồng nghĩa với việc tác dụng tránh thai không hoàn hảo.

Kháng sinh  tetracycline

Tetracycline là một kháng sinh rất quen thuộc với người bệnh bị tiêu chảy do vi khuẩn tả. Đây là thuốc rất tốt trong điều trị các bệnh nhân không may bị mắc các bệnh liên quan tới ăn uống này.

Tetracycline ức chế sự phát triển của vi khuẩn bằng cách gắn vào tiểu phân 30S của ribosom làm cho bào quan này không thể tổng hợp nên protein cho riêng mình. Từ đó mà vi khuẩn nhanh chóng bị tiêu diệt.

Trong các dịch bệnh liên quan đến vi khuẩn tả, các bệnh tiêu hoá ở những người đi du lịch, bệnh do Chladimya cũng không thể không nhắc tới tetracycline. Nhưng danh mục các thuốc làm biến đổi tác dụng của thuốc tránh thai thì cũng không thể bỏ qua tetracycline. Đây là cũng là một kẻ “phá đám” thuốc tránh thai rất đáng nói.

Năm 1985, Trường đại học Harvard, Hoa Kỳ đã theo dõi những người sử dụng tetracycline và đồng thời với sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp. Ông thấy rằng những phụ nữ mà sử dụng tetracycline kéo dài hoặc ít nhất là thường xuyên sử dụng tetracycline thì có nguy cơ mang thai nhiều hơn và thực tế là bị vỡ kế hoạch nhiều hơn những người khác. Có tới 70% phụ nữ bị vỡ kế hoạch vì tetracycline, trong khi liều lượng và cách dùng viên uống tránh thai là như nhau. Mặc dù người ta chưa chỉ ra được cơ chế tương tác giữa hai loại thuốc này, nhưng điều đó cũng cho thấy, tetracycline đã làm giảm tác dụng của viên uống tránh thai. Vì vậy chị em có nhu cầu sử dụng viên uống tránh thai, hãy lưu ý tới kháng sinh này.

Thuốc kháng sinh rifapentine

Rifapentine là một thuốc gần như tương tự với  rifampicin. Vì nó là hai thuốc cùng dòng, cùng tác dụng, chỉ khác là thế hệ mới hơn mà thôi. Đây cũng là một kháng sinh được sử dụng trong điều trị bệnh lao và những trường hợp viêm màng não, viêm tụ cầu khuẩn mức độ nặng.

Cũng giống như rifampicin, một số người sử dụng thuốc này kéo dài, liều cao hoặc thường xuyên thì hết sức lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai. Do thuốc này làm tăng tốc độ phân hủy thuốc tránh thai làm cho thời gian và nồng độ của thuốc tránh thai giảm xuống. Việc kế hoạch hoá gia đình của bạn bị phá vỡ hoàn toàn. Rất nhiều phụ nữ đã gặp phải biến cố này khi sử dụng rifapentine cùng với viên tránh thai.

Một số dẫn xuất của penicillin và cephalosporin

Một số dẫn xuất của penicillin và cephalosporin cũng làm giảm tác dụng tránh thai của viên uống tránh thai. Mặc dù những biến cố này là “nhẹ” hơn so với các kháng sinh khác song cũng không thể bỏ qua.

Đề cập tới hai kháng sinh này vì đây là hai kháng sinh phổ rộng và rất được ưa dùng trong bệnh viện. Nó cũng là thuốc hay được sử dụng “tự do” nhất trên thị trường. Vì thế việc tương tác giữa các thuốc này với các viên uống tránh thai là điều hoàn toàn có thể.

Biến cố làm hỏng thuốc tránh thai được ghi nhận từ một số công trình nghiên cứu. Trong bản theo dõi tương tác thuốc tránh thai và thuốc penicillin, Barnett cũng thấy rằng một số dẫn xuất của penicilin làm giảm tác dụng của viên uống với bằng chứng là tỷ lệ phụ nữ dùng viên uống tránh thai mà vẫn có thai cao hẳn lên.

Chung một kết quả tương tự năm 1994, Gibson (Trường đại học Glasgow, Anh quốc) cũng cho thấy, dẫn xuất của penicilin đã làm tăng số lượng phụ nữ bị thất bại trong việc thực hiện tránh thai. Có khoảng 60-70% số trường hợp dùng chung hai thuốc thì vẫn có thai như thường, trong khi đó về nguyên tắc, đã dùng đúng và dùng đủ viên uống tránh thai thì hoàn toàn có thể tránh thai.

Số thuốc bị thu hồi gồm: 14 lô thuốc Lo/Ovral (một vỉ 28 viên) và 14 lô thuốc gốc Norgestrel và Ethinyl Estradiol. Chúng sẽ hết hạn vào khoảng 31/7/2013 đến 31/3/2014.

Theo một phát ngôn viên của hãng, việc thu hồi chỉ áp dụng với các sản phẩm tại Mỹ, và rằng sai sót trên đã được khắc phục ngay lập tức. Việc thu hồi lần này không phải vì lý do an toàn mà vì nó làm tăng nguy cơ mang thai ngoài ý muốn.

Tuy nhiên hãng vẫn khuyến cáo chị em nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn và sử dụng một biện pháp tránh thai khác.

Trên thị trường Việt Nam hiện có nhiều nhãn hiệu thuốc khác nhau như Choice, Marvelon… và có cả của hãng dược phẩm Pfizer. Thuốc tránh thai là một trong những phương pháp quan trọng và hiệu quả nhất nhằm ngăn ngừa việc mang thai ngoài ý muốn. Không chỉ có tác dụng ngừa thai, trong một số trường hợp nó cũng là một loại thuốc để chữa một số chứng bệnh như kinh nguyệt không đều, đau bụng kinh, rong kinh…

Em tiêm thuốc đến nay đã được 3 năm, mỗi 4 kỳ em ngưng 2 kỳ rồi tiêm tiếp, thấy cũng khá ổn. Em tìm hiểu trên net cũng thấy bảo đây là phương pháp an toàn, hiệu quả nếu không bị cản trở bởi tác dụng phụ của thuốc.

Nhưng lạ 1 điều là em đi khám ở nhiều nơi, hay đi khám phụ khoa định kỳ ở các nơi khác thì cứ nghe nói em tiêm thuốc tránh thai, là BS cứ trợn tròn mắt bảo “em còn trẻ thế sao lại chọn phương pháp này?”… nhiều người nói với em như vậy, mà toàn là những người có chuyên môn. Em hỏi thì họ ậm ừ thôi chứ không giải thích tại sao.

Nay em rất lo lắng. Có thực là thuốc tránh thai chỉ có những tác dụng phụ như : tăng cân, ăn ngủ nhiều, nám da, rối loạn kinh nguyệt, vô kinh và hoàn toàn không ảnh hưởng gì đến chuyện sinh con sau này như họ đã tư vấn cho em?

Xin cho em lời khuyên, cám ơn BS!

Trả lời: Trước hết xin chia sẻ những lo lắng của em về thuốc tránh thai mà em đang dùng. Để giúp em giải tỏa những lo lắng đó, chúng tôi xin sơ lược vài đặc tính về thuốc tránh thai dạng tiêm để em rõ.

Thuốc tránh thai tiêm chứa một loại hormon gọi là progesteron. Thuốc được sử dùng từ những năm 1960 và hiện nay được dùng khắp thế giới. Thuốc được tiêm vào trong cơ và phóng thích dần vào máu. Tác dụng chính của thuốc là ngăn cản trứng rụng, đồng thời cũng hình thành những nút nhầy ở cổ tử cung để ngăn cản tinh trùng xâm nhập vào tử cung gặp trứng thụ tinh.

Ưu điểm của thuốc tránh thai là:

– Bạn không phải nhớ uống thuốc mỗi ngày

– Không ảnh hưởng đến quan hệ tình dục

– Có thể dùng thuốc khi cho con bú

– Dùng cho phụ nữ không dùng được viên thuốc tránh thai kết hợp

– Thuốc có thể giúp bảo vệ chống nhiễm trùng vùng chậu vì nút nhầy ở cổ tử cung ngăn cản vi trùng xâm nhập vào tử cung.

Bất lợi của thuốc gồm một số tác dụng phụ như em kể thì còn thêm một số tác dụng sau:

– Sau khi tiêm thuốc rồi không thể lấy ra được. Tác dụng không mong muốn có thể kéo dài nhiều tháng cho đến khi lượng progesteron trong máu thoái biến hết.

– Nếu tiêm thuốc tác dụng kéo dài mà muốn có con lại phải chờ đợi một khoảng thời gian sau lần tiêm cuối .Thời gian này tùy thuộc vào mỗi người. Một số người không rụng trứng kéo dài 6-8 tháng sau liều tiêm cuối. Hiếm hơn có thể kéo dài 2 năm sau đó mới có thể rụng trứng trở lại. Sự chậm trễ này cũng không liên quan đến bạn dùng thuốc thời gian ngắn hay kéo dài.

Chống chỉ định dùng thuốc tránh thai bao gồm: những phụ nữ mắc bệnh viêm tắc tĩnh mạch, bệnh gan, bệnh tim mạch, tiểu đường, ung thư vú.

Phần lớn lý do phụ nữ phải ngừng thuốc là ra máu bất thường.

Hiện nay, trên thị trường có que cấy tránh thai Implanon được sử dụng phổ biến và khắc phục một số nhược điểm của các thuốc tránh thai tiêm vào cơ. Implanon được cấy dưới da ở mặt trong cánh tay.

Thời gian sử dụng của que cấy tránh thai (Implanon) tối đa là 3 năm. Người dùng thuốc có thể kiểm soát khả năng sinh sản của mình trong suốt độ tuổi sinh đẻ, không lệ thuộc việc tuân thủ dùng thuốc.

Phụ nữ đang dùng thuốc muốn có con có thể lấy que ra khỏi nơi cấy, hoặc chờ sau 3 năm hết chu kỳ mà không hề ảnh hưởng đến thai sản.Những tác dụng phụ trong quá trình cấy que nếu không chịu được thì có thể lấy que ra, khi đó các triệu chứng sẽ mất nhanh. Đây là một trong những biện pháp tránh thai tạm thời hiệu quả và an toàn.

Như vậy, nếu em không có chống chỉ định dùng thuốc do bệnh lý kể trên và không có triệu chứng gì khó chịu thì em có thể an tâm dùng thuốc mà không phải lo lắng gì.

Thân mến chào em!