Những nguyên nhân khiến bé bị tưa lưỡi

Do nấm

Thủ phạm gây nên chứng tưa lưỡi ở trẻ nhỏ là do một loại nấm, phổ biến là nấm Candida albican. Loại nấm này thường cư trú và sinh sống trong đường ruột.

Thông thường nếu nấm Canida và vi khuẩn E.coli trong đường ruột được cân bằng thì sẽ không gây nên phiền toái nào cho bé. Tuy nhiên, trong một trường hợp nào đó, do việc sử dụng thuốc kháng sinh cũng là một trong những nguyên nhân khiến nấm candida phát triển hay đối với những trẻ nhỏ có hệ thống miễn dịch kém cũng dễ có nguy cơ bị tưa lưỡi.

Khi bị tưa do nấm, lưỡi bé xuất hiện những đốm trắng giống với cặn sữa trên bề mặt. Bé có thể bị đau rát, dẫn tới kém ăn.

Khi thấy bé có những dấu hiệu như trên bạn hãy đưa bé đi khám. Bác sĩ có thể cho bé uống một số loại kháng sinh để tiêu diệt nấm gây bệnh tưa lưỡi.

Do virus

Lưỡi và lợi của bé có nhiều vết loét nhỏ, trú ngụ dưới những lớp màng trắng. Khi màng trắng này bị bong, bé sẽ bị đau rát khi nhai, nuốt thức ăn. Bé chảy nhiều nước dãi, miệng hôi và có thể bị sốt cao.

Khi đưa trẻ đi khám, bác sĩ thường cho bé thuốc bôi miệng có chứa kháng sinh và chất sát trùng để tiêu diệt virus gây bệnh. Triệu chứng tưa lưỡi ở bé sẽ giảm dần và khỏi hẳn sau đó 4-5 ngày.

Trường hợp tưa lưỡi do uống kháng sinh

Tưa lưỡi ở bé cũng có thể xảy ra khi bé phải sử dụng một số loại thuốc kháng sinh trong thời gian dài. Vì khi ấy, kháng sinh tiêu diệt những vi khuẩn có lợi và làm sinh sôi những vi khuẩn gây hại trong khoang miệng bé. Trường hợp này, bạn nên lau miệng, nhất là lưỡi bé thật sạch sau mỗi lần uống thuốc. Tình trạng tưa lưỡi ở bé sẽ mất đi sau một khoảng thời gian ngừng uống thuốc mà bạn không cần dùng bất kỳ biện pháp can thiệp nào.

Chăm sóc bé

Nếu bé đã bước vào tuổi ăn dặm, bạn nên cho bé dùng những loại thức ăn mềm, dạng lỏng để miệng bé không bị đau rát. Trong quá trình mang bệnh, bạn không nên để bé tiếp xúc với các bé khác để tránh nguy cơ lây nhiễm.

Bạn nên vệ sinh miệng cho bé hàng ngày. Với bé bú bình, bạn có thể cho bé uống 1-2 thìa nước sôi để nguội sau khi bú và dùng miếng gạc nhỏ, nhúng nước muối loãng pha ấm, lau nhẹ lưỡi, lợi cho bé. Bạn nên bế bé đứng hoặc ngồi (tránh tư thế nằm) và tránh tác động sâu vào vùng đáy lưỡi vì có thể kích thích các cơ ở họng, khiến bé bị nôn trớ. Với bé bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, bạn không nhất thiết phải cho bé uống thêm nước đun sôi để nguội sau khi bú.

Bé trên 1 tuổi, bạn có thể sử dụng mật ong vệ sinh miệng, họng cho bé. Bởi vì nồng độ đường tự nhiên trong mật ong được coi như chất sát khuẩn tốt. Ngoài ra, bạn cũng nên vệ sinh bầu vú, bình đựng sữa trước và sau khi bé bú để tránh nguy cơ nhiễm khuẩn.

Những bé bị tưa lưỡi thích hợp ăn các loại hoa quả có tính lạnh, như lê, dưa hấu, chuối, xoài… và không nên để bé ăn nhiều trái vải, vì vải nóng, ăn nhiều chỉ khiến cơ thể bé thêm bực bội, khó chịu.

Lưu ý

Bạn không nên dùng dụng cụ đánh tưa lưỡi cho bé thường xuyên, chỉ nên vệ sinh miệng cho bé một cách nhẹ nhàng nhất.

Có nhiều người do chưa hiểu rõ về tưa lưỡi muốn tìm mọi cách để cạo sạch đi những đốm trắng này cho bé, nhưng điều này là vô ích và sẽ khiến bé bị chảy máu lưỡi. Ngoài ra, nếu dùng gạc hoặc khăn xô chà xát mạnh, có thể gây tổn thương niêm mạc lưỡi bé.

Trả lời: Tưa lưỡi là những màng giả màu trắng ngọc trai ở niêm mạc miệng, đặc biệt là mặt trên của lưỡi. Những màng này bám khá chặt vào niêm mạc, gây vướng víu và đau làm cho trẻ khó nuốt và khó chịu.

Nguyên nhân chính là do nấm Candida albicans gây ra, thường xuất hiện ở trẻ yếu, nhất là trẻ sơ sinh thiếu tháng. Cũng có khi do người mẹ bị nấm âm đạo nên trẻ sẽ nhiễm bệnh ngay sau khi chào đời.

Mầm bệnh cũng có thể đến từ đầu vú cao su, dụng cụ pha sữa. Trẻ bú xong không được vệ sinh miệng tốt, cặn sữa ứ đọng lâu ngày cũng lên men, tạo điều kiện cho nấm Candida albicans phát triển, gây tưa lưỡi.

Xử lý: Cần giữ vệ sinh vú mẹ và các vật dụng cho trẻ (rửa sạch, luộc kỹ), giữ tay trẻ sạch sẽ.

Thuốc: Trước đây và cho đến nay mọi người thường mách bảo nhau cách quấn mảnh gạc sạch vào đầu ngón tay trỏ, tẩm vào mật ong để đánh tưa. Đánh tưa đến khi sạch màng giả trẻ rất đau rát vì màng giả bám chặt vào niêm mạc. Đánh xong miệng lưỡi trẻ đỏ ửng, đau rát đến nỗi sợ bú. Nhưng điều quan trọng hơn là trong mật ong thường có độc tố của loại vi khuẩn có tên là clostridium botulium tiết ra, độc tố này độc với thần kinh cơ, gây liệt cơ. Vì vậy không nên dùng mật ong để đánh tưa.

Tốt nhất là cho trẻ uống Nystatin – loại thuốc kháng nấm có tác dụng đặc hiệu với Candida albicans. Liều dùng do bác sĩ chỉ định. Bạn cũng có thể áp dụng bài thuốc dân gian sau: Lấy một ít lá rau ngót rửa sạch, ngâm thuốc tím để diệt khuẩn rồi giã nát, vắt lấy nước cốt. Dùng gạc mềm thấm nước này, nhẹ nhàng lau lưỡi cho trẻ mỗi ngày 2 lần.

Để phòng tưa lưỡi, cần giữ vệ sinh vú mẹ và các vật dụng cho bữa ăn của trẻ. Khi ăn xong, nên vệ sinh miệng sạch sẽ cho bé bằng nước muối sinh lý (natri clorid).

Chúc bạn và gia đình sức khoẻ!

Trả lời: Đây là một chứng bệnh thường gặp ở nhũ nhi, bệnh không nguy hiểm nhưng gây ảnh hưởng không ít đến việc ăn uống của các cháu. Vì không được khám trực tiếp nên chúng tôi không thể đưa ra một chẩn đoán và cách thức điều trị chính xác cho cháu. Gia đình nên đưa cháu đi khám tại các cơ sở y tế và xin lời khuyên của bác sĩ.

Về khía cạnh y học cổ truyền, trước mắt, có thể sử dụng một trong những bài thuốc dân gian đơn giản sau đây:

• Lấy một ít lá rau ngót, rửa sạch, ngâm thuốc tím như ngâm rau sống, sau đó đem giã nát, vắt lấy nước cốt, dùng gạc mềm thấm dịch thuốc đánh lưỡi cho cháu, mỗi ngày 2 lần. Chú ý động tác phải nhẹ nhàng và khéo léo.
• Dùng vỏ quả dưa hấu 30 gr, băng phiến 3 gr, mật ong lượng vừa đủ. Vỏ dưa hấu đốt cháy thành than, băng phiến tán mịn, hai thứ trộn đều với nhau và hòa với một chút mật ong với lượng vừa phải rồi đựng trong lọ kín dùng dần. Mỗi ngày làm từ 2-4 lần, dùng tăm bông thấm cao thuốc rồi bôi một lớp mỏng trên mặt lưỡi.
• Để dự phòng, khi cho trẻ bú hoặc ăn xong nhớ cho uống nước đầy đủ và nhỏ vào miệng trẻ 1 – 2 giọt mật ong loại tốt…

Theo Camnanggiadinh

Biểu hiện

Biểu hiện bệnh thường thấy trên niêm mạc lưỡi, trong má, lợi có những chấm trắng, dần lan rộng thành những mảng trắng. Những mảng này dần dần ngả màu vàng rồi bong đi. Trẻ đau miệng, chán ăn và bỏ bú. Nếu tưa dai dẳng có thể lan xuống thực quản, ruột, vào máu. Cần phải sớm phát hiện và điều trị tưa cho trẻ.

Bệnh tưa lưỡi làm trẻ chán ăn, bỏ bú.

Xử trí

Nguyên tắc điều trị

Vì loại nấm này phát triển trong môi trường a-xít nên bạn phải làm kiềm hóa môi trường miệng cho bé.

Dùng dung dịch na-tri bi-các-bo-nát 5% hoặc nước cốt lá rau ngót, lấy gạc quấn xung quanh ngón tay, thấm dung dịch này và lau kỹ miệng cho trẻ trước mỗi bữa ăn khoảng 40 phút. Bôi miệng bằng mật ong cũng có kết quả. Bạn nên vệ sinh trong miệng của bé sau khi bú bằng cách cho bé uống 1, 2 muỗng cà phê nước sạch. Có thể cho trẻ uống kháng sinh chống nấm loại nys-ta-tin theo chỉ định của bác sĩ.

Một vài lưu ý

• Khi rơ lưỡi cho bé, tránh đi sâu vào vùng đáy lưỡi vì sẽ gây kích thích co bóp các cơ ở hầu họng làm cho trẻ bị ói, nhất là lúc vừa ăn no.
• Không được cho bé nằm ngửa lúc rơ miệng, phải bế bé sao cho đầu thấp lúc rơ miệng để tránh chất ói chảy ngược vào khí quản gây nguy hiểm.

Dịch lá rau ngót làm sạch tưa lưỡi rất có hiệu quả.

• Bệnh dễ lây trong các nhà trẻ, bệnh viện, do đó phải vệ sinh miệng cho trẻ thật tốt. Vệ sinh sạch sẽ và không dùng chung thìa, cốc, bình sữa. Điều trị sớm bằng dung dịch na-tri bi-các-bo-nát ngay khi thấy trẻ chớm có dấu hiệu viêm miệng.