Hỏi: Tôi có hai cháu con nhà ông anh chuẩn bị vào lớp 1. Mọi người trong nhà rất lo lắng vì thấy nhiều Trường tiểu học bắt thi đầu vào, thậm chí còn thi cả đọc, viết. Gia đình ông anh phải cho cháu đi học thêm để ôn luyện, học cả tập viết, tập đọc. Theo các chuyên gia trước khi vào lớp một có cần phải cho các cháu biết đọc, biết viết không? Trẻ 4 tuổi , ngoài việc học ở lớp mẫu giáo về nhà có phải dạy các cháu học thêm gì không?
Trả lời: Đúng là có một số trường tiểu học chọn trẻ vào học bằng cách cho thi cả đọc lẫn viết. Điều này xét ở góc độ giáo dục là một việc làm không khoa học, thậm chí phản khoa học. Môi trường mầm non cần chuẩn bị cho trẻ một vốn kinh nghiệm để có khả năng thích ứng tốt nhất khi đến tuổi vào lớp 1: Đó là khả năng ngôn ngữ, không phải là khả năng đọc chữ mà là khả năng sử dụng ngôn ngữ một cách lưu loát.
Khả năng thứ hai là hiểu các biểu tượng về các con số chứ không phải là khả năng tính toán. Khả năng thứ ba là khả năng thích ứng, hòa nhập với môi trường xã hội, chẳng hạn, khả năng kết bạn, tuân thủ kỷ luật, có khả năng ngồi trong một khoảng thời gian nhất định để tập trung theo dõi bài học, biết kiềm chế những hành vi không thích hợp, chẳng hạn như nói chuyện riêng trong lớp…, tuân thủ kỷ luật.
Như vậy, với một số trường có tuyển chọn đầu vào, cái cần đánh giá là khả năng sử dụng ngôn ngữ, khả năng thích ứng với môi trường học tập. Cách kiểm tra là trò chuyện với trẻ để xem trẻ phản ứng thế nào, có thể sử dụng những bộ trắc nghiệm chuẩn dành cho tuổi mầm non để đánh giá sự phát triển của trẻ. Tuy nhiên, kết quả đánh giá chỉ có giá trị phát hiện những điểm mạnh, thiếu hụt, hỗ trợ cho tư vấn xếp lớp chứ không phải là để loại bỏ.
Đối với hầu hết trẻ, gia đình không nên dạy trẻ biết đọc, biết viết trước khi trẻ đến trường, bởi vì chính điều đó làm hại trẻ hơn là có lợi. Khi giáo viên hướng dẫn mọi trẻ khác đọc và viết thì những trẻ đã biết trước thường không chú ý, dễ chủ quan và sinh ra nghịch ngợm, quấy phá do mất hứng thú từ những bài học cô dạy.
Đối với trẻ mẫu giáo, cha mẹ cần chơi cùng trẻ, dạy trẻ cách quan sát, dạy các kỹ năng xã hội, cách ứng xử hơn là dạy học chữ, học tính toán.
