Hỏi: Tôi có con gái thứ 2 năm nay vào lớp một, vợ chồng tôi không tạo sức ép nào vì đã có kinh nghiệm từ đứa lớn, kiểu gì thì hết lớp một cũng sẽ đọc thông viết thạo. Tuy nhiên ở nhà chị cháu cũng có dạy và cháu đã tự đọc được tuy chưa suôn sẻ lắm, nhưng vì vậy tôi lại thấy cháu chủ quan vì tuyên bố lớp một dễ thế ạ. Như vậy tôi có cần lên dây cót để tạo một ít sức ép cho cháu không?
Trả lời: Quả thực kinh nghiệm của chị là bài học sống động để nhiều phụ huynh vì những kỳ vọng thái quá đã tạo sức ép không cần thiết lên những em bé chưa đầy 6 tuổi bị ép buộc phải tham gia vào những lớp học trước. Với hầu hết trẻ em đã qua lớp mẫu giáo 5-6 tuổi đều được làm quen với chữ cái, với các con số… đều có khả năng đọc thông viết thạo khi hết lớp 1.
Tuy nhiên, về mặt nhận thức luôn ý thức như vậy nhưng về mặt tình cảm, khi nhìn thấy nhiều trẻ em khác được cha mẹ cho đến các lớp học chữ học trước chương trình cha mẹ luôn cảm thấy sốt ruột, sợ con mình không theo học kịp nên ít nhiều tìm cách dạy trước. Một số trẻ vì biết trước, thậm chí biết đọc, biết làm toán rất dễ chủ quan, các bé thường tuyên bố “học lớp 1 dễ lắm, những bài tập cô cho con thừa sức làm”… nếu liên tục như vậy trẻ sẽ dần hình thành một tâm lý coi thường, chủ quan, lơ là, không dành thời gian cho việc xem lại bài học.
Trong trường hợp này, cha mẹ có thể sử dụng những cảnh báo nhẹ nhàng dưới dạng các trò chơi hay câu chuyện kể, ví dụ: chuyện cuộc thi Rùa và Thỏ, các trò chơi ghép chữ, các trò chơi đoán số, các phép cộng nhẩm trong đầu, để tạo hứng thú và qua đó, cảnh báo trẻ những lỗi, những sai lầm hay thất bại của chính trẻ và biến những tình huống đó thành các cuộc trò chuyện giúp bé hiểu ra khi mình biết rồi thì nên sử dụng thời gian còn lại để làm gì cho có ích.
Các giáo viên cần được hướng dẫn những phương pháp dạy học tích cực: dạy học cá biệt để biết cách giao những nhiệm vụ khó hơn cho những trẻ đã biết rồi để những trẻ này phát huy được các năng lực trí tuệ, những kinh nghiệm đã có, đồng thời không tạo sự nhàm chán. Những lời động viên khi trẻ thực hiện thành công những yêu cầu cao hơn này và những nhắc nhở nhẹ nhàng khi trẻ thất bại đều giúp bé học được cách hòa nhập với nhóm lớp.
