Có thể bò nghĩa là con bạn đã học được cách để chống lại sức kéo của trọng lực trong khi cố gắng để nâng lên khỏi mặt đất. Phải mất một khoảng thời gian, khi bé đủ sức mạnh mới có thể nâng bụng lên khỏi mặt đất ở những bước trườn đầu tiên (khoảng 4 tháng tuổi). Bé có thể trông như đang cố gắng vượt qua hàng rào vướng ngang bụng với đôi tay như đang cố bơi.
Những di chuyển đầu tiên
“Trước khi bé có thể bò được, bé sẽ có những phản xạ: những ngón tay bé nắm vào quanh ngón tay bạn khi bạn chạm vào lòng bàn tay bé, chân bé cứ đạp tung ra khi giật mình”, ông Steven Shelov, trưởng khoa trẻ sơ sinh và trẻ em tại bệnh viện Maimonides, Brooklyn, tiểu bang New York cho biết.
“Thêm vào đó, bé sẽ không thể di chuyển nếu bé không có một “trận chiến” quan trọng với trọng lực. Hãy hiểu rằng khi bé được sinh ra, bé được tiếp xúc với môi trường mà lực hấp dẫn mạnh hơn mười lần so với trong bụng mẹ”, phó giáo sư, tiến sĩ Jody Jensen, tại khoa đào tạo sức khỏe và vận động cơ bắp trường Đại học Texas tại Austin nói. “Có thể bò nghĩa là con bạn đã học được cách để chống lại sức kéo của trọng lực trong khi cố gắng để nâng lên khỏi mặt đất. Phải mất một khoảng thời gian, khi bé đủ sức mạnh mới có thể nâng bụng lên khỏi mặt đất ở những bước trườn đầu tiên (khoảng 4 tháng tuổi). Bé có thể trông như đang cố gắng vượt qua hàng rào vướng ngang bụng với đôi tay như đang cố bơi.
Nhiều bé cũng có thể trườn ngược lúc đầu. Các bé phát triển sức mạnh cơ thể từ trên đầu xuống, vậy nên hai cánh tay của bé ban đầu mạnh hơn đôi chân nên nhiều bé nâng người lên bằng hai tay và chống đẩy, rồi cuối cùng trườn lùi. Vài bé ngồi trên mông rồi di chuyển, một số khác là lăn. Nếu để bé tự tìm cách bò cho riêng mình mà không có sự chỉ dẫn giám sát, bé sẽ rất dễ bị tật.
Đừng lo lắng
Nếu con bạn biết bò trễ hay chưa biết bò, đừng lo lắng, một số em bé biết bò chậm, có thể do tập trung trước vào việc học nói. Cũng có những đứa trẻ khác, bắt đầu tập đi vào một ngày nào đó mà không hề biết bò trước đó.
Bé của bạn có thể di chuyển theo một cách nào đó. Nhưng dần dần, bé sẽ phát hiện ra cách chuyển trọng lượng của mình từ bên này sang bên khác, có thể phối hợp tay với chân và đẩy mình về phía trước. Mặc dù hầu hết các em bé bắt đầu bò từ 7 đến 10 tháng tuổi, điều đó phản ánh quá trình phát triển bình thường. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa trẻ chậm biết bò là kém phát triển.
Hầu hết các em bé phát triển nhanh từ khi chúng có thể ngồi thẳng được, và khi đó hành trình khám phá thế giới của bé cũng bắt đầu. Động tác bò cũng tương ứng với khả năng nhận diện vật ở xa đang tăng lên ở trẻ. Lý do chính để trẻ bắt đầu cố gắng đi từ điểm A đến điểm B là để lấy thứ mình thấy và muốn có. Bé sẽ hạn chế sự di chuyển nếu đồ chơi luôn ở trong tầm tay chúng.
Giúp bé tập bò
Quan trọng nhất là bạn giám sát bụng bé mỗi ngày bắt đầu từ khi bé được 3 tháng tuổi. Không để bé nằm sấp khi ngủ hoặc nằm sấp dưới sàn nhà quá lâu để ngăn ngừa hội chứng đột tử ở trẻ em SIDS. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng tỉ lệ trẻ nằm sấp bị hội chứng đột tử cao hơn rất nhiều so với những trẻ nằm ngửa. Các nhà nghiên cứu khẳng định nằm sấp sẽ làm cho hàm của trẻ bị đè nặng, làm hẹp đường thông hơi và ảnh hưởng đến hô hấp ở trẻ.
Bạn có thể đặt con bạn nằm sấp mỗi khi bạn đang ở gần trẻ. Nếu con bạn không thích, hãy đặt bé nằm sấp mỗi ngày vài lần, mỗi lần một vài phút và tăng thời lượng lên đều đặn mỗi lần.
Một cách khác để giúp bé bắt đầu chuyển động là để trẻ trên sàn nhà và đặt đồ chơi ngoài tầm với của trẻ. Nếu muốn có được món đồ chơi đó, trẻ sẽ phải cố gắng đẩy hoặc kéo mình về phía trước.
“Mặc dù nhìn bé bò trông thật dễ dàng nhưng lại ẩn chứa nhiều điều thú vị trong sự di chuyển rất đỗi bình thường này. Khi bé di chuyển, bé cũng có những thay đổi quan điểm về thế giới xung quanh và vị trí của mình trong đó. Khi bắt đầu di chuyển, bé sẽ nhận ra rằng mình có thể đi xung quanh cái ghế hoặc đuổi theo mẹ mình”, ông Jayne Singer, tiến sĩ, giám đốc lâm sàng của bệnh viện Chăm sóc sức khở tâm thần trẻ em, Boston nói.
Việc bé học bò cũng đem lại buồn, vui cho bạn. Khi bé học bò, đó cũng là dấu hiệu đầu tiên mà bé không cần đến bạn quá nhiều. Tuy nhiên, việc di chuyển có thể sẽ khiến bé bị thương. “Mọi người thường hay đánh giá thấp về tốc độ và sức mạnh của bé”, Steve Weinstein, chủ tịch của Hiệp hội quốc tế về an toàn trẻ em nhấn mạnh. “Bạn hãy nhớ rằng hầu hết các tai nạn xảy ra khi bố mẹ cách xa trẻ chỉ sáu bước chân. Trước khi dành cho bé khoảng không gian dưới sàn nhà, hãy đảm bảo không gian của bé được an toàn và bé luôn ở trong tầm kiểm soát của bạn”.
“Hãy động viên, cười cổ vũ và khuyến khích con bò về phía bạn và vẫy tay gọi bé khi bé di chuyển trên sàn nhà. Bởi sự nhiệt tình của bạn sẽ khuyến khích bé tiếp tục thử những điều mới”.
Kỷ luật
Khi bé học bò, đây cũng là thời điểm tốt để bạn dạy trẻ những kỷ luật đầu tiên. Giờ đây, bé của bạn đã bắt đầu khám phá, bạn phải nhẹ nhàng nói cho bé không được quá gần với nguồn điện hoặc không được trêu đùa những con chó…
Lưu ý
Ông Steven Shelov, trưởng khoa trẻ sơ sinh và trẻ em tại bệnh viện Maimonides, Brooklyn, tiểu bang New York đưa ra lời cảnh báo: “Bạn nên đưa bé đến bác sĩ nếu con bạn khi bò xuất hiện những dấu hiệu bất cân xứng như: Bé đẩy ra chỉ với một cánh tay hoặc kéo một bên cơ thể của mình khi bò ở sàn nhà. Trong trường hợp hiếm hoi, nó có thể là dấu hiệu của bệnh bại não”. “Nhưng nhiều khả năng, điều này có nghĩa là em bé của bạn đã tìm thấy một cách riêng khi tiếp cận với thế giới xung quanh”.
Khi bé bỏ qua việc bò
Trong một vài trường hợp, bé không biết bò có thể là hậu quả do nhiều bậc cha mẹ đặt trẻ sơ sinh nằm ngửa gần như cả ngày; bé không có dịp để luyện tập cho cơ bụng của mình. Các bé sẽ gặp khó khăn trong việc nắm vững những cử động cần thiết cho việc bò.
Đừng lo lắng quá, không có căn cứ nào cho thấy những em bé chậm biết bò hay thậm chí bỏ qua giai đoạn bò có sức khỏe cơ bắp yếu hơn hoặc các vấn đề khác liên quan đến tăng trưởng toàn diện của bé.
Có khoảng 5 đến 7% trẻ em“trốn” bò. Thay vào đó, bé đi thẳng từ giai đoạn ngồi, kéo lên, đứng và sau đó đi bộ. “Cha mẹ cần biết rằng điều này là hoàn toàn bình thường. Nó không có nghĩa là con của bạn không phát triển”, phó giáo sư, tiến sĩ Jody Jensen, tại khoa đào tạo sức khỏe và vận động cơ bắp trường Đại học Texas tại Austin nói.
