Hiện nay có nhiều trường hợp trẻ không thích đi vệ sinh ở trường, hoặc vì nhà vệ sinh quá bẩn, hoặc vì tối, hoặc cũng có những trường hợp trẻ không dám xin phép cô giáo đi ra ngoài, hoặc ham chơi… và do vậy khiến trẻ chỉ đi vệ sinh ở nhà.
Đây là hành vi ngược với quá trình sinh lý của cơ thể. Hành động này lặp đi lặp lại nhiều lần sẽ dễ sinh ra các bệnh như nhiễm trùng tiểu, nếu không được điều trị triệt để lâu ngày có thể ảnh hưởng đến thận của trẻ.
Nguyên nhân và hậu quả
Theo BS Huỳnh Thoại Loan, Trưởng khoa Thận – BV Nhi Đồng 1 TPHCM, thông thường, vào mùa hè tỉ lệ trẻ đến khám bệnh liên quan đến nhịn đi tiểu gia tăng. Vì đây là thời điểm hầu hết các bé được ở nhà và phụ huynh có dịp để ý đến con mình nên phát hiện ra tình trạng nhịn đi tiểu ở trẻ. Không ít trẻ quen với môi trường ở lớp nên khi ở nhà cũng giữ thói quen này.
Nhiễm trùng tiểu ở trẻ em có thể do nhiều nguyên nhân, trong đó có nhịn đi tiểu. Nếu để nhiễm trùng tiểu tái phát thường xuyên sẽ gây nhiễm trùng đường tiểu (viêm thận nhiễm trùng), dẫn đến tạo sẹo trên thận. Nếu không được điều trị kịp thời và triệt để, về lâu dài có thể dẫn đến tổn thương nhu mô thận, khi đó sẽ để lại di chứng nặng nề về sau như cao huyết áp, suy thận mạn.
Dấu hiệu nhận biết bé nhịn tiểu
Khi được 18 tháng tuổi, trẻ bắt đầu biết và có ý thức về việc đi tiểu của mình. Bé sẽ có những cử chỉ hoặc hành động ra dấu cho mọi người xung quanh biết. Nếu không tính thời gian ngủ, sau 2-3 giờ bé sẽ đi tiểu 1 lần và khoảng từ 5- 6 lần/ngày.
Trẻ được xem là nhịn đi tiểu khi số lần đi tiểu trong ngày của trẻ giảm rõ, hoặc bé vặn vẹo người, hai chân như đang cố ý giữ cho nước tiểu đừng thoát ra ngoài.
Tiểu lắt nhắt, tiểu ngắt quãng hay thoát nước tiểu do nhịn tiểu không nổi và bé phải gấp rút chạy vào nhà vệ sinh cũng là dấu hiệu của việc nhịn tiểu. Lúc này màu sắc nước tiểu đậm, đục, vàng hay đỏ và độ khai cao hơn nước tiểu bình thường (ở trẻ từ 3- 15 tuổi, lượng nước tiểu trung bình từ 0,5 -1 lít/ngày, nước tiểu có màu vàng trong).
Cách phòng ngừa
– Các bậc cha mẹ cố gắng tập cho trẻ có thói quen đi tiểu từ 2-3 giờ/ lần trong ngày.
– Không nên đợi đến lúc trẻ có triệu chứng khát mới cho uống nước. Theo khoa học, khi trẻ khát cũng là lúc cơ thể trẻ mất đến 30% nước, nếu trẻ khát thường xuyên sẽ dễ dẫn đến nguy cơ mắc phải nhiễm trùng tiểu hay rối loạn đường tiểu…
– Cần để ý đến lượng nước hằng ngày mà bé uống. Bình thường, trẻ sẽ uống từ 100-120ml/kg (trọng lượng cơ thể) /ngày. Tuy nhiên, cũng tùy theo thời tiết nắng nóng, một số trẻ hiếu động, ra mồ hôi nhiều thì cần bổ sung nước nhiều hơn.
– Phụ huynh có con trong lứa tuổi mẫu giáo nên thường xuyên nhắc trẻ đi tiểu vì có không ít bé mê chơi quên cả đi tiểu hoặc nhịn đi tiểu vì sợ.
– Hướng dẫn các bé gái vệ sinh vùng bộ phận sinh dục sau khi đi vệ sinh để tránh bị viêm.
– Đưa trẻ đi xét nghiệm nước tiểu mỗi năm 1 lần để có thể phát hiện bệnh sớm và điều trị.
– Nên xem việc bổ sung nước và nhắc nhở trẻ đi tiểu quan trọng như nhu cầu ăn uống của trẻ.