Hỏi: Chào bác sĩ, em 24 tuổi, vừa lập gia đình được 3 tháng. Em muốn có con nên không dùng biện pháp kế hoạch nào. Em nghe nói, nếu trước khi có con mà không đi khám xét nghiệm máu thì sau này nếu có thai, xét nghiệm máu nếu người mẹ bị nhóm máu hiếm thì phải bỏ thai. Mong bác sĩ tư vấn giùm em, có việc này hay không?
Trả lời: Chào bạn!
Để chuẩn bị mang thai, chị em cần khám sức khỏe tổng quát (được làm các xét nghiệm trong đó có nhóm máu), khám phụ khoa, tiêm ngừa các bệnh như sởi – quai bị – rubella, thủy đậu, viêm gan B (nếu chưa có kháng thể).
Khi xét nghiệm nhóm máu, có các nhóm máu A,B, AB và O. Với mỗi nhóm máu này có yếu tố rhesus âm hoặc dương.
Mỗi người chỉ mang một nhóm máu (A, B, AB hoặc O) và một yếu tố rhesus (hoặc âm hoặc dương). Ví dụ nhóm máu A rhesus dương.
Có gần 99% dân số Việt Nam có yếu tố Rhesus dương. Với những người có yếu tố Rhesus âm, được gọi là máu hiếm vì hiếm gặp.
Nếu thai phụ có yếu tố rhesus âm có chồng mang yếu tố rhesus dương, khi mang thai lần đầu thì chưa có nguy cơ đáng kể cho thai nhi, bé sinh ra vẫn bình thường. Tuy nhiên, nếu thai mang yếu tố rhesus dương thì hồng cầu thai nhi sẽ vào tuần hoàn máu mẹ ở những tháng cuối thai kỳ và đặc biệt là lúc chuyển dạ, cơ thể mẹ sẽ tạo kháng thể chống yếu tố này.
Lần mang thai sau, nếu thai nhi mang yếu tố rhesus dương, kháng thể chống yếu tố rhesus ở người mẹ (đã có sẵn từ lần mang thai trước) qua nhau vào tuần hoàn thai gây bệnh lý tán huyết , hậu quả là thai thiếu máu, vàng da, gan- lách to, phù thai. Để dự phòng tình trạng này, có thể tiêm phòng Anti-D cho các thai phụ ngay từ lần mang thai đầu tiên ở tuần 28, nhắc lại vào tuần 34 thai kỳ và lúc sinh.