Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều các sản phẩm tạo hương thơm cho phòng ở, tủ đồ mà chúng ta thường dễ dãi trong việc mua và sử dụng chúng hàng ngày. Có lẽ ít người biết rằng chúng có thể gây hại cho sức khỏe của các gia chủ từng ngày, từng giờ.
Nguy cơ với sức khỏe
Hiệp hội tiêu dùng nhiều nước châu Âu đã nhiều lần lên tiếng tố cáo các độc tố có trong những sản phẩm này và kêu gọi mọi người hạn chế sử dụng chúng. Nhưng, chúng vẫn được ưa chuộng.
Đa số những sản phẩm tạo hương thơm hiện nay đều có nguồn gốc từ dầu mỏ chứ không phải là hương liệu thiên nhiên như trước kia. Về nguyên lý hóa học, những mùi thơm trên được tạo thành từ những vòng benzen, vòng thơm này khi phát tán có thể theo đường hô hấp vào cơ thể gây khó thở, viêm đường hô hấp, kích thích cơn hen, đồng thời có khả năng bẻ gãy cấu trúc tế bào cơ thể gây rối loạn nội tiết.
Các nghiên cứu trước đó của Viện khoa học sức khỏe môi trường Mỹ từng khẳng định: Việc tiếp xúc với sáp thơm, nước hoa xịt phòng có chứa chất hữu cơ tên là 1,4 dicholorobenzen có thể làm giảm 4% chức năng phổi. Một số chất hữu cơ khác như acetone, limonene, este có thể gây dị ứng mắt, kích thích đường hô hấp, gây đau đầu và chóng mặt. Chất phthalates có trong nước thơm tẩy mùi có thể làm ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và phát triển, tổn thương nội tạng, suy giảm miễn dịch, rối loạn nội tiết.
Một nghiên cứu khác tiến hành ở 10 nước châu Âu cho thấy, sử dụng thường xuyên các sản phẩm tạo mùi thơm hàng ngày khiến các bà mẹ mang thai dễ bị đau đầu và trầm cảm hơn, đồng thời con của họ dễ có nguy cơ tiêu chảy, dị ứng, mẩn ngứa.
Đáng lo ngại hơn nữa là rất nhiều sản phẩm sáp thơm, nước hoa xịt phòng có chứa các chất ô nhiễm gây ung thư thuộc nhóm đặc biệt nguy hiểm.
Tiến sĩ Anne Steineman, giáo sư ngành công nghệ môi trường dân dụng, Đại học Washington, Mỹ đã tiến hành nghiên cứu với 6 sản phẩm hóa chất tẩy rửa, nước hoa xịt phòng bán chạy trên thị trường Mỹ và nhận thấy tất cả đều chứa tới gần 100 loại hợp chất VOC, trong đó có 5 trên 6 sản phẩm chứa “các chất ô nhiễm không khí cực kỳ nguy hiểm” như benzen, formaldehyde, toluene hay naphtalene. Đây là những chất mà Trung tâm nghiên cứu quốc tế về ung thư liệt vào danh sách những chất có thể gây ung thư và được Cơ quan bảo vệ môi trường Mỹ EPA cho là “không có ngưỡng tiếp xúc an toàn”, nghĩa là chỉ cần xuất hiện đã gây nguy hiểm.
Người tiêu dùng nên tự cứu mình
Dù các sản phẩm tạo mùi thơm chứa nhiều hóa chất độc hại như vậy, nhưng gần như không có sản phẩm nào liệt kê các hóa chất này trên nhãn mác và không có hoặc chỉ có khuyến cáo rất chung chung cho người sử dụng.
Để bảo vệ người tiêu dùng, Hiệp hội người tiêu dùng tại các nước châu Âu đã nhiều lần lên tiếng tố cáo tác hại của các chất có trong sản phẩm tạo mùi thơm. Năm 2008, Văn phòng hiệp hội người tiêu dùng châu Âu (BEUC) – có trụ sở tại Bruxelle, Bỉ – đã tổ chức một chiến dịch tẩy chay các sản phẩm tạo mùi thơm. Nội dung chiến dịch này chỉ rõ: “Chúng ta đang chứng kiến ngày càng có nhiều người bị bệnh hen suyễn, mắc các chứng bệnh về da liễu và bệnh máu trắng ở trẻ em… Một trong những nguyên nhân làm gia tăng tình trạng này chính là việc chúng ta ngày càng ưa chuộng các sản phẩm có mùi thơm. Giờ đây đã đến lúc chúng ta cần thay đổi nhận thức và thói quen này”.
Mới đây, nhật báo Le Monde của Pháp đưa tin; Lại có thêm 5 hiệp hội người tiêu dùng tại 5 nước châu Âu là Pháp, Bỉ, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha và Italy đưa đơn tố cáo các chất hóa học có thể gây ung thư chứa trong một số sản phẩm khử mùi và nước hoa xịt phòng. Tố cáo của 5 hiệp hội ghi rõ: Đa phần những sản phẩm tạo mùi thơm đã đưa vào không khí trong nhà các hóa chất độc hại ở mức độ rất cao, kéo theo những nguy hiểm khó lường cho sức khỏe con người”.
Hiệp hội người tiêu dùng UFC – Que Choisir tại Paris, Pháp thậm chí đã đệ đơn yêu cầu Bộ Y tế Pháp ra quyết định cấm việc sử dụng các sản phẩm trên tại những nơi công cộng và kêu gọi các nhà sản xuất cùng giới kinh doanh cần có trách nhiệm hơn với các sản phẩm của mình.