Mang bầu song sinh không phải là chuyện dễ, vì tỷ lệ các ca sinh đôi so với tổng số ca sinh thường trong một năm là rất thấp. Tuy nhiên, dù mang đến ngạc nhiên thú vị cho ông bố bà mẹ tương lai, nhưng bầu song sinh lại tiềm ẩn rất nhiều rủi ro như nguy cơ đẻ non, sẩy thai cao, mẹ dễ bị tiền sản giật, tiểu đường thai kỳ hay tách nhau non trong suốt kỳ thai nghén. Do đó, hiểu và tuân thủ các hành động “chống chỉ định” sẽ được liệt kê dưới đây trong thời gian mang bầu sinh đôi sẽ giúp chị em hạn chế được phần nào các rủi ro phát sinh, giữ sức khỏe tốt hơn cho mẹ và các bé.
1. Tránh rủi ro từ các hoạt động mạo hiểm
Dù bà bầu được khuyến khích nên đi du lịch, nhất là vào 3 tháng giữa thai kỳ, tuy nhiên, nếu bạn là 1 bà bầu mang song thai, các hoạt động du lịch, nhất là du lịch phiêu lưu, mạo hiểm như leo núi, lặn v.v… lại không được nằm trong danh sách các hành động mà bạn nên làm trong suốt kỳ bầu bí. Lý do đơn giản là cả thể chất và sức khỏe của bạn khi mang trong mình 2 sinh linh bé bỏng sẽ yếu hơn rất nhiều so với bà bầu đơn thai, do cả cơ thể đều đang tập trung để nuôi dưỡng các bào thai. Chưa kể, phần bụng nặng nề và quá to sẽ làm cho bạn mất đi sự nhanh nhẹn, phản ứng linh hoạt, dễ đưa bạn và các bé vào nguy hiểm hơn thông thường. Do đó, vì sự an toàn của 3 mẹ con, hãy để dành những cuộc phiêu lưu này sau sinh nở và khi các bé đã cứng cáp.
2. Không ăn quá ít
Để đảm bảo cho cả 2 thai nhi phát triển tốt nhất trong bụng mẹ, bạn cần phải tăng từ 16 – 20 kg trong suốt thời gian thai nghén. Tương đương với việc mẹ bầu song thai phải dung nạp gấp đôi năng lượng so với bà bầu đơn thai, tức gấp 2 lần số năng lượng khuyến cáo là 500 calo/ngày. Nếu ăn quá ít, không hấp thu đủ dưỡng chất và năng lượng khi bầu bí đồng nghĩa với việc mẹ bầu đang “đặt cược” với sức khỏe và tính mạng của các bé.
Việc mẹ hạn chế ăn uống, ăn không đủ dinh dưỡng sẽ càng làm tăng nguy cơ gây sẩy thai, sinh non, bé sinh ra bị thiếu trọng lượng vốn đã là mối đe dọa thường trực khi mang bầu song sinh. Mẹ ăn quá ít cũng đồng nghĩa với việc bé dễ bị tổn thương trong lúc sinh và trong suốt cuộc sống sau này: não các bé không thể hoạt động tối ưu, dễ mắc những bệnh ở tuổi trung niên như cao huyết áp, bệnh động mạch vành và chứng béo phì.. , vì nếu dưỡng chất bị giới hạn, thai nhi sẽ dành ưu tiên để phát triển tế bào quan trọng trước mắt mà không quan tâm đến các tế bào chỉ quan trọng cho giai đoạn sau; hậu quả là thai nhi đánh đổi cuộc sống lâu dài để đảm bảo chuyện sống còn hiện tại. Thế nên mẹ bầu cần quan tâm đến chế độ ăn đủ chất, và nên nhớ rằng đây không phải là lúc để ăn kiêng hay giảm cân đâu nhé.
3. Tránh ăn quá nhiều
Không ăn quá ít, nhưng cũng không có nghĩa mang bầu song sinh là cơ hội để bạn tha hồ thưởng thức đủ loại thức ăn, từ món mặn, món ngọt cho đến các thực phẩm giàu chất béo. Nên nhớ rằng, các loại thức ăn nhiều đường hay dầu mỡ sẽ chỉ tích lũy mỡ trên cơ thể bạn mà không giúp ích gì cho sự phát triển của các bé. Thay vào đó, hãy chọn một chế độ ăn cân bằng với những loại thực phẩm giàu dinh dưỡng như trái cây tươi, rau quả, thịt nạc và ngũ cốc nguyên hạt. Chị em có thể tham khảo khẩu phần ăn mỗi ngày dành cho thai phụ sinh đôi như sau: 3 – 4 phần ăn chứa đạm (protein) với các loại thịt gà, cá, đậu và các chế phẩm từ đậu; canxi: 4 phần ăn gồm sữa chua, sản phẩm làm từ sữa; hơn 2 phần vitamin C có trong các loại rau xanh và trái cây như bưởi, kiwi, xoài, dưa hấu, ớt chuông …; 2 – 4 phần ăn giàu chất béo không no như bơ thực vật, dầu ô liu, v.v….
4. Không để cơ thể bị mất nước
Nước đóng vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe của cả mẹ và bé, nhất là với các bà bầu mang song thai. Uống đủ nước trong suốt kỳ thai nghén sẽ giúp tăng lượng nước ối quanh bào thai; giúp mẹ bầu đi tiểu đều từ đó giảm nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu; đảm bảo nhu cầu máu tăng cao trong cơ thể mẹ và tránh mất nước khi người mẹ đổ mồ hôi quá nhiều. Một số nghiên cứu còn chỉ ra rằng, uống không đủ nước làm tăng nguy cơ ngôi ngược, dây rốn quấn cổ và tăng nồng độ phân su trong chất lỏng. Đồng thời, mẹ mất nước có thể gây ra các cơn co thắt và chuyển dạ sinh non, một nguy cơ rất thực tế đối với những trường hợp mang bầu song sinh.
Để đảm bảo cơ thể không bị mất nước, bà bầu cần uống nhiều nước, khoảng 1,8 – 2 lít mỗi ngày trong thời gian đầu mang thai. Vào những ngày cuối thai kỳ, nên uống khoảng 2 – 2,5 lít/ ngày. Cách uống hiệu quả nhất là cách 2 giờ uống 1 ly nước lọc hoặc nước đun sôi để nguội, mỗi ngày nên uống từ 7 – 8 lần. Đồng thời, có thể uống thêm nước rau luộc, nước canh, nước ép trái cây không đường, sữa ít béo ….
5. Tập thể dục quá mức
Tập thể dục luôn là hoạt động được khuyến khích thực hiện trong suốt thai kỳ nhằm đảm bảo duy trì sức khỏe và thể lực dẻo dai cho bà bầu, bên cạnh tác dụng giúp quá trình chuyển dạ dễ dàng hơn. Nhưng với bà bầu sinh đôi, các hoạt động thể dục quá mức như khiêu vũ, chạy v.v…. có thể làm căng cơ vùng chậu, dẫn đến nguy cơ sinh non cao. Đồng thời, áp lực quá mức lên cơ thể khi mang thai đôi có thể làm cho bà bầu gặp các vấn đề về tim mạch, khớp hay cơ bắp. Do đó, khi đã mang thai song sinh trở lên, nếu muốn chọn một môn thể thao nào đó, bà bầu phải đảm bảo đã tham khảo kỹ và được sự đồng ý của bác sĩ sản khoa.
6. Ngâm mình trong bồn nước nóng
Dù đây là hoạt động thư giãn tuyệt vời cho chị em, tuy nhiên việc tắm trong bồn nước nóng lại không được khuyến khích với bà bầu, đặc biệt là bà bầu sinh đôi. Các nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa việc thường xuyên ngâm mình trong bồn nước nóng, xông hơi hay tắm nước nóng với việc tăng cao tỷ lệ sẩy thai trong 3 tháng đầu thai kỳ và làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh ở thai nhi. Vì vậy, bà bầu chỉ nên tắm nước ấm dưới vòi sen. Áp lực từ dòng nước ấm sẽ có tác dụng massage, thư giãn cho bà bầu không thua gì sử dụng bồn nước nóng, chưa kể độ an toàn và tốt cho sức khỏe từ cách tắm vòi sen này.
7. Tránh xa vật nuôi, nhất là mèo
Lý do đơn giản để bạn tránh xa những chú mèo mềm mại, dễ thương chính là vì chúng thường mang lại một căn bệnh nguy hiểm gọi là bệnh Toxoplasmosis có thể gây dị tật bẩm sinh cho các bé trong bụng bạn. Không chỉ ôm ấp mới lây nhiễm mầm bệnh, việc dọn dẹp vệ sinh nơi ở của chúng hay ngay cả làm vườn cũng có thể làm bạn lây nguồn bệnh từ phân mèo có trong đất. Vì vậy, hãy để dành việc vuốt ve, âu yếm những chú cún cưng hay mèo cưng sau khi bạn sinh bé, đồng thời nên nhờ ông xã thay bạn làm vệ sinh khu vực dành cho chó mèo.
8. Nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc
Mang bầu song thai, nghĩa là cơ thể bạn đang làm việc gấp đôi bà bầu bình thường nhằm nuôi dưỡng và giúp thai nhi phát triển hoàn chỉnh, do vậy mà sẽ không còn đủ năng lượng để bạn thực hiện các hoạt động thường ngày như lau dọn, trang hoàng nhà cửa… Có thể bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi và kiệt sức hơn gấp nhiều lần so với những thai phụ khác, vì vậy hãy cố gắng nghỉ ngơi bằng cách nằm gác đầu trên gối, nhắm mắt thư giãn và nghe nhạc thật nhẹ nhàng. Tranh thủ ngủ những giấc ngắn trong ngày cũng giúp cơ thể bạn hồi phục năng lượng tốt hơn. Đừng cố gắng làm việc quá sức vì sẽ gây ảnh hưởng xấu không chỉ đến bản thân, mà còn với các bé trong bụng bạn.
9. Khám thai đầy đủ và nhận biết sớm dấu hiệu bất thường
Vì bà bầu sinh đôi sẽ có nguy cơ phải đối mặt với những rủi ro trong thai kỳ nhiều hơn so với hầu hết bà bầu đơn thai, nên việc tuân thủ lịch khám thai và chỉ định của bác sĩ là rất cần thiết. Do tỷ lệ trẻ sinh đôi chào đời sớm chiếm đến 60% ca mang thai song sinh nên mẹ bầu phải liên hệ ngay với bác sĩ khi nhận biết các dấu hiệu sinh non: chuột rút, đau lưng, co thắt tử cung, tiết dịch âm đạo, rỉ hay vỡ ối, chảy nhớt hồng, đau vùng chậu thấp hoặc áp lực ở trực tràng…
