Viêm tuyến sữa cấp tính là bệnh lý xảy ra ở phụ nữ thời kỳ cho con bú, thường gặp ngay sau sinh chưa đầy tháng, nhất là ở người sinh lần đầu. Bệnh cũng có lúc phát sinh ở thời kỳ mang thai, không cho con bú và không mang thai. Vỏ gạo, bồ công anh, vỏ quýt… là một trong những vị thuốc quý chữa bệnh này.
Chữa viêm tắc tuyến sữa thời kỳ đầu: Kim ngân hoa 20g, liên kiều 15g, bồ công anh 15g, tạo giác thích 12g, vỏ gạo 15g. Sắc uống ngày 1 thang. Tuỳ vào thể trạng cụ thể của người bệnh trên lâm sàng có thể phải gia giảm thêm những vị thuốc khác cho phù hợp với sức khoẻ người bệnh.
Bài thuốc đắp ngoài: Phèn chua 12g, xích tiểu đậu 30g, lá trắc bách diệp tươi 30g. Cách dùng: Nghiền phèn chua và xích tiểu đậu thành bột, giã nát lá trắc bách diệp, dùng lòng trắng trứng quấy đều các vị thuốc thành hồ, đắp lên chỗ đau chờ khô thì lại đắp tiếp. Bôi thuốc khoảng 30 phút, mỗi ngày từ 2 – 3 lần.
Vỏ gạo chữa viêm tuyến sữa cấp tính. |
Bài thuốc chữa viêm tuyến vú cấp tính ở thời kỳ phát sốt: Ngưu bàng 9g, chi tử 9g, kim ngân hoa 9g, kiên kiều 15g, bồ công anh 15g, vỏ quýt 6g, sài hồ 6g, hoàng cầm 6g. Sắc uống mỗi ngày một thang, chia 2 lần. Hoặc dùng ngũ bội tử 50g nghiền thành bột hoà với giấm ăn để một lúc trở thành cao màu hạt dẻ, sau đó phết cao lên giấy không thấm nước đắp lên chỗ vú sưng đau 2 – 3 ngày thay một lần, có tác dụng giải độc tiêu u nhọt.
Bài thuốc chữa viêm tuyến vú thời kỳ đã nung mủ: Ngưu bàng 12g, kim ngân hoa 12g, liên kiều 15g, sài hồ 9g, hoàng cầm 12g, bồ công anh 30g, xơ mướp 9g, xích thược 12g, xuyên sơn giáp (nướng) 12g, sinh cam thảo 9g, gai bồ kết 12g. Sắc uống ngày 1 thang chia 2 lần.
ThS.BS Đỗ Việt Hương (khoa Phụ sản, Bệnh viện Tuệ Tĩnh)