Men gan là một loại enzyme nằm trong tế bào gan, tham gia vào quá trình chuyển hóa các chất trong cơ thể. Men gan tăng là biểu hiện bất thường đầu tiên về sinh hóa ở bệnh nhân viêm gan virus, viêm gan do thuốc và viêm gan tự miễn.
Bạn cần kiểm tra men gan định kỳ để phát hiện sớm các bệnh lý gan mật
Có mấy loại men gan?
Thông thường có 4 loại men gan (enzym) bao gồm:
– AST (Aspart transaminase) hay còn gọi là SGOT: bình thường từ 20 – 40 UI/L. SGOT tăng cao khi tế bào gan, tim hay bắp thịt bị hủy hoại.
– ALT (Alanin transaminase) hay còn gọi là SGPT (Serum glutamic pyruvic transaminase): bình thường từ 20 – 40 UI/L. SGPT là loại men đồng hành với SGOT với trị số xét nghiệm và ý nghĩa bệnh lý .
– Alkaline phosphatase bình thường 30 -110 UI/L. Alkaline phosphatase tăng cao khi có xơ gan mật tiên phát, viêm đường mật…
– GGT (Gama glutamyl transpeptidase): bình thường từ 20 – 40 UI/L. GGT tăng cao khi có tổn thương nhu mô gan hay đường dẫn mật
Trong 4 loại men gan thì AST (SGOT) và ALT (SGPT) đóng vai trò chủ yếu phản ánh tình trạng của tế bào gan.
Khi nào men gan tăng cao?
Mức độ lan rộng tổn thương tế bào gan liên quan đến nồng độ men gan, nhưng men gan tăng thường không có ý nghĩa tiên lượng. Có nhiều nguyên nhân làm tăng men gan. Tổn thương gan gây hoại tử tế bào gan như viêm gan virus, sử dụng quá liều acetaminophen, ngưng tuần hoàn kéo dài làm tăng nồng độ AST và ALT lên rất cao. Men gan có thể tăng đến 5000 UI/L trong suy gan cấp hay sốc gan. Trong vàng da tắc mật, men gan thường tăng nhưng không quá 500 UI/L. AST thường tăng 2-10 lần, ALT tăng ít. trong viêm gan rượu. Các bệnh nhiễm trùng như sốt rét, sởi, sốt xuất huyết, nhiễm trùng huyết… trong giai đoạn toàn phát cũng có thể làm tăng men gan.
Hậu quả
Trong tạp chí y học Hepatology số tháng 3/2008, W. Ray Kim, M.D., Mayo Clinic và cộng sự báo cáo rằng tăng AST và ALT dự báo sẽ giảm dần tuổi thọ, tăng tỷ lệ tử vong từ 21 đến 78%. Với AST trị số tăng gấp đôi sẽ tăng 32% nguy cơ tử vong, và nếu tăng hơn gấp đôi, nguy cơ tử vong sẽ lên đến 78%. Với ALT gấp 2 lần sẽ tăng 21% nguy cơ tử vong và khi tăng hơn gấp đôi, nguy cơ sẽ là 59%. Ngược lại khi AST, ALT bình thường thì tỷ lệ tử vong thấp hơn dự kiến (0,95 cho AST và 0,61 cho ALT).
SGOT và SGPT tăng cao là dấu hiệu báo động nhiều biến chứng nghiêm trọng như viêm gan, ung thư gan, viêm cơ, viêm thận mãn, viêm túi mật, nhồi máu cơ tim, động kinh… Tuy nhiên, SGOT cũng có thể tăng cao do vận động bắp thịt thái quá hay trong tình trạng dị ứng.
Speak Your Mind